“Hô biến” người Trung Quốc thành người Việt Nam
Các bị cáo trong vụ án, gồm: Trần Quang Huy (36 tuổi, nguyên cán bộ công an phường Vĩnh Hòa, TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa), Đỗ Đăng Khoa (38 tuổi, nguyên cán bộ công an phường Vĩnh Hòa), Lê Thanh Hải (44 tuổi, nguyên công an viên xã Vĩnh Phương, TP Nha Trang), Võ Ngọc Hòa (35 tuổi, ngụ xã Vĩnh Ngọc, TP Nha Trang) và Song Jia Hao (28 tuổi, quốc tịch Trung Quốc). Các bị cáo cùng bị truy tố về tội “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức”.
Theo cáo trạng, khoảng tháng 5/2019, Khoa được You Hai Qiang (quốc tịch Trung Quốc) giới thiệu một người bạn là Ou Yang Chunbo (quốc tịch Trung Quốc) muốn có hộ chiếu Việt Nam. Tuy biết Ou Yang Chunbo có quốc tịch Trung Quốc nhưng Khoa vẫn nhận làm với chi phí 55 triệu đồng.
Sau đó, Khoa nhờ Huy làm hộ chiếu Việt Nam cho Ou Yang Chunbo. Khoa và Huy thống nhất làm giả giấy tờ, thủ tục đăng ký thường trú để có sổ hộ khẩu, rồi đề nghị cấp chứng minh nhân dân (CMND), sau đó đăng ký cấp hộ chiếu Việt Nam cho người Trung Quốc này.
Các bị can cũng thống nhất làm giả lai lịch cho Ou Yang Chunbo với thông tin cá nhân giống người Việt Nam là “Trần Dương Huy”, sinh ngày 26/3/1982, hộ khẩu thường trú tại 247 đường 3/2, khóm 2, thị trấn Trà Cú, tỉnh Trà Vinh để làm thủ tục đăng ký thường trú tại Khánh Hòa.
Sau khi thống nhất cách làm, Khoa tạm ứng cho Huy 10 triệu đồng để làm giả tài liệu đăng ký hộ khẩu thường trú tại TP Nha Trang cho “Trần Dương Huy”. Sau đó, Huy đưa thông tin giả trên và nói Hòa làm giả giấy chuyển hộ khẩu có hình dấu tròn của Công an thị trấn Trà Cú, giả chữ ký của Trưởng Công an thị trấn Trà Cú và làm giả một CMND mang tên “Trần Dương Huy”, có chứng thực bản sao CMND nhằm hợp thức lai lịch, nơi cư trú trước khi chuyển đến Nha Trang cho “Trần Dương Huy”.
Thời điểm này, Huy giữ sổ hộ khẩu của một hộ dân ở phường Vĩnh Hòa nên lợi dụng viết tờ khai, phiếu báo thay đổi nhân hộ khẩu, đề nghị đăng ký nhập khẩu thường trú cho “Trần Dương Huy” vào hộ này và tách thành hộ khẩu riêng nhưng có cùng địa chỉ.
Huy đã trình phiếu báo này cho Phó trưởng Công an phường Vĩnh Hòa xác nhận, đủ điều kiện nhập khẩu. Sau đó, Huy tập hợp các tài liệu đã được làm giả hoàn chỉnh mang đến nộp cho cán bộ Đội Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an TP Nha Trang tiếp nhận và được cấp sổ hộ khẩu vào ngày 23/5/2019.
Sau khi có sổ hộ khẩu, Huy đã viết đơn đề nghị cấp CMND mang tên “Trần Dương Huy”, trình Phó Công an phường Vĩnh Hòa xác nhận. Tiếp đó, Huy rồi cùng “Trần Dương Huy” và Khoa đến Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an tỉnh Khánh Hòa để làm thủ tục đề nghị cấp CMND.
Để tránh bị phát hiện là người Trung Quốc, Khoa và Huy nói “Trần Dương Huy” bị thiểu năng, không thể giao tiếp. Tại đây, Huy đã trực tiếp viết tờ khai và giao tiếp với cán bộ tiếp nhận hồ sơ. Khoa đã nhờ một cán bộ công an dẫn Huy và “Trần Dương Huy” vào làm thủ tục cho nhanh và được cấp CMND mang tên “Trần Dương Huy” vào ngày 30/5/2019.
Đến ngày 18/6/2019, Khoa, Huy cùng “Trần Dương Huy” đến Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an tỉnh Khánh Hòa sử dụng sổ hộ khẩu và CMND mang tên “Trần Dương Huy” để đăng ký cấp hộ chiếu Việt Nam.
Tại đây, các bị can cũng nói với cán bộ công an rằng “Trần Dương Huy” bị thiểu năng, không thể giao tiếp nên đã hoàn thành các thủ tục đăng ký. Phòng Quản lý xuất nhập cảnh có giấy hẹn “Trần Dương Huy” nhận kết quả vào ngày 28/6/2019.
Gần đến ngày nhận hộ chiếu theo giấy hẹn, do “Trần Dương Huy” không có mặt tại Khánh Hòa nên Khoa đã liên hệvới một số người ở Nha Trang để công chứng giấy ủy quyền khống cho một người khác đi nhận thay cho “Trần Dương Huy”. Khi người này đến Phòng Quản lý xuất nhập cảnh nhận hộ chiếu thì bị phát hiện.
Tháng 3/2019, Song Jia Hao nhập cảnh vào Việt Nam để du lịch. Với mục đích là ở lại Việt Nam lâu dài, cuối tháng 4/2019, Song Jia Hao đã gặp người có tên thường gọi A Hào (chưa rõ nhân thân, lai lịch). Sau đó, Song Jia Hao đã đưa 60 nghìn nhân dân tệ (tương đương 200 triệu đồng) cho A Hào để tìm người giúp làm giấy tờ tùy thân Việt Nam cho mình.
A Hào sau đó đã được You Hai Qiang giới thiệu Khoa, móc nối với Huy để làm giả con dấu, đăng ký thường trú cho Song Jia Hao với tên giả là “Nguyễn Khang Tinh”, sinh ngày 31/8/1992, thường trú tại phường Vĩnh Hòa, Nha Trang. Vụ việc làm giả này trót lọt.
Tuy nhiên, đến ngày 4/8/2020, qua công tác kiểm tra hành chính về cư trú người nước ngoài, Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an tỉnh Khánh Hòa phát hiện Song Jia Hao có quốc tịch Trung Quốc nhưng sử dụng sổ hộ khẩu và CMND mang tên “Nguyễn Khang Tinh” quốc tịch Việt Nam.
Ngoài 2 vụ làm giả hồ sơ cho người Trung Quốc, từ tháng 1/2018 - 6/2020, nhóm bị can nói trên cũng làm giả giấy tờ, tài liệu đăng ký hộ khẩu thường trú cho 2 người là Việt kiều Australia; làm giả giấy tờ, tài liệu cắt chuyển khẩu từ TP HCM về Nha Trang; làm giả giấy tờ làm sổ hộ khẩu riêng tại TP Nha Trang; làm giả giấy xác nhận tình trạng hôn nhân…
Điều tra làm rõ 6 nhóm vấn đề
Tại phiên tòa, bị cáo Hải, Hòa và Song Jia Hao kêu oan. Bị cáo Song Jia Hao cho rằng mình chỉ là người đi mua chứ không làm giả. Luật sư bào chữa cho bị cáo Song Jia Hao cũng cho rằng cần làm rõ vấn đề này. Còn 2 bị cáo Hải và Hòa cho rằng họ chỉ được nhờ làm chứ không biết làm cho ai.
Trong khi đó, đại diện VKSND tỉnh Khánh Hòa đề nghị HĐXX tuyên phạt các bị báo Huy và Hòa từ 4 - 5 năm tù giam, Khoa từ 3 - 4 năm tù giam, Song Jiahao từ 2 - 3 năm tù giam, Hải từ 1 - 1,5 năm tù giam.
Sau 2 ngày xét xử, HĐXX TAND tỉnh Khánh Hòa quyết định trả hồ sơ, yêu cầu VKSND cùng cấp điều tra bổ sung, làm rõ sáu nhóm vấn đề liên quan đến vụ án.
Thứ nhất, cần xác minh lại Song Jia Hao có tiền án, tiền sự, bị truy nã tại Trung Quốc hay không. Thứ hai, cần điều tra, xác minh, làm rõ Hải có cùng ý chí, mục đích, cùng liên kết với Khoa, Huy, Hòa để thực hiện hành vi phạm tội hay không.
Thứ ba, cần xác minh, điều tra, cho đối chất để làm rõ Khoa có nhận tiền của Hải, You Hai Qiang, Ou Yang Chunbo hay không. Làm rõ số tiền thu lợi bất chính mà Khoa được hưởng lợi trong vụ án. Cần đối chất những người có liên quan trong từng vụ việc với Khoa. Trích xuất camera những nơi Khoa đến gặp các đối tượng, tiếp tục điều tra làm rõ vai trò của Khoa trong vụ án.
Thứ tư, cần xác minh, làm rõ vai trò của A Hào trong vụ án. Làm rõ Song Jia Hao đồng phạm với ai, đồng phạm trong giai đoạn nào của quy trình được cấp hộ khẩu, CMND. Song Jia Hao đã sử dụng hộ khẩu, CMND để mở tài khoản ngân hàng, đặt cọc mua ô tô, do đó cần xem xét hành vi sử dụng tài liệu giả và xác minh, làm rõ hành vi của Song Jia Hao sử dụng hộ khẩu, CMND đã gây thiệt hại hay chưa.
Thứ năm, tại phiên tòa, You Hai Quang khai nhận mình là người trực tiếp đưa tiền, cung cấp thông tin cho Khoa để làm hộ khẩu, CMND, hộ chiếu Việt Nam cho Ou Yang Chunbo. You Hai Quang cũng là người giới thiệu A Hào cho Khoa để làm hộ khẩu, CMND cho Song Jia Hao. Tòa nhận định hành vi trên đã có dấu hiệu của tội “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức”, do đó cần điều tra làm rõ để xử lý theo quy định.
Thứ sáu, Ou Yang Chunbo đã nhờ làm hộ khẩu, CMND, hộ chiếu Việt Nam. Số lượng con dấu, giấy tờ, tài liệu nhiều hơn nên hành vi của Ou Yang Chunbo nguy hiểm hơn Song Jia Hao. Tuy nhiên, Ou Yang Chunbo chỉ bị xử phạt hành chính và bị trục xuất về nước sau khi có kết luận điều tra, còn Song Jia Hao bị xử lý hình sự. Ngoài ra, tòa còn yêu cầu VKSND xử lý các vật chứng không liên quan đến vụ án.
