Sau một thời gian dài “cắn răng” chịu đựng, theo như cách nói của Thống đốc Nguyễn Văn Giàu tại cuộc gặp mặt báo chí đầu năm, hôm qua, Ngân hàng nhà nước (NHNN) chính thức điều chỉnh tỷ giá bình quân liên ngân hàng lên mức 20.693 VND/USD (tăng 9,3% so với mức 18.932 VND trước đó) và thu hẹp biên độ giao dịch từ +/-3% xuống +/-1%... Không bất ngờ về thời điểm điều chỉnh tỷ giá song mức tăng “khủng” trên 9% khiến không ít người “choáng”…
Quyết định được dự báo trước
Theo Thông báo phát đi từ NHNN, việc điều chỉnh tỷ giá bình quân liên ngân hàng lên mức 20.693 VND/USD và thu hẹp biên độ giao dịch từ +- 3% xuống +- 1% là nhằm thực hiện Nghị quyết số 02/NQ-CP về những giải pháp chủ yếu chỉ đạo, điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2011 và nhằm tăng tính thanh khoản của thị trường ngoại hối. NHNN cũng cho biết, trong thời gian tới NHNN sẽ điều hành tỷ giá bình quân liên ngân hàng tương đối linh hoạt. Các biện pháp này sẽ tạo điều kiện để điều hành tỷ giá chủ động, phù hợp với tình hình cung cầu ngoại tệ, bảo đảm tăng tính thanh khoản của thị trường, góp phần kiềm chế nhập siêu và hỗ trợ cho việc thực thi chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt hơn…
Được biết, liên tục trong thời gian từ trước Tết Nguyên đán, giá USD trên thị trường tự do luôn duy trì ở ngưỡng trên dưới 21.000 đồng/USD - chênh lệch khá lớn với tỷ giá 19.500 đồng/USD theo quy định của NHNN. Chênh lệch tỷ giá lớn khiến cho các DN, đặc biệt các DN xuất nhập khẩu điêu đứng, ngân hàng và doanh nghiệp “đi đêm” trong quan hệ mua bán ngoại tệ khiến cho thị trường méo mó…
Không bất ngờ khi tỷ giá được điều chỉnh, bởi trước đó, Chủ tịch Ủy ban giám sát tài chính quốc gia, ông Lê Đức Thúy đã khẳng định cam kết của Chính phủ sẽ không điều chỉnh tỷ giá “ít nhất là đến Tết Ngyên đán”. Trước Tết, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Giàu cũng thừa nhận vì có lời tuyên bố này, NHNN phải “cắn răng chịu đựng, không làm khác được”. Do vậy, khả năng điều chỉnh tỷ giá đã được giới đầu tư, các tổ chức tính tới và việc điều chỉnh ngay sau những này nghỉ Tết Nguyên đán cũng không là bất ngờ….
Một chuyên gia kinh tế - không phải là nhà đầu tư chuyên nghiệp - khi đươc hỏi về quyết định điều chỉnh tỷ giá đã từ chối bình luận, tuy nhiên, vị này cho biết, trước Tết có bao nhiêu tiền đã gom mua USD. Có bao nhiêu nhà đầu cơ hưởng lợi từ quyết định điều chỉnh tỷ giá gần như được báo trước này? - chắc chỉ có… trời biết.
Bất ngờ
Trao đổi với PLVN, Chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia, ông Lê Đức Thuý cho rằng quyết định điều chỉnh tỷ giá và thu hẹp biên độ giao dịch của NHNN là hợp lý, cả về thời điểm và mức độ. Tuy nhiên, cho đến hết ngày hôm qua, ngày đầu tiên quyết định có hiệu lực, không ít người vẫn bất ngờ với mức điều chỉnh lên tới trên 9% - một mức điều chỉnh được cho là kỷ lục trong nhiều năm gần đây. Lần điều chỉnh tỷ giá gần nhất diễn ra vào ngày 17/8/2010, NHNN ra quyết định điều chỉnh tỷ giá bình quân liên ngân hàng giữa VND với USD áp dụng cho ngày 18/8/2010 từ mức 18.544 đồng/USD lên mức 18.932 đồng/USD - chỉ tăng trên 1%.
“Đúng là việc điều chỉnh tỷ giá là “việc ngày một ngày hai”, nhưng điều chỉnh cái “rụp” lên tới trên 9% gây sốc cho thị trường, DN không thể lường được. Tại sao không điều chỉnh từ từ để nghe ngóng thị trường?...”- Luật sư Trương Thanh Đức phát biểu. Theo Luật sư Đức, thông điệp Chính phủ đưa ra từ nhiều năm nay là ổn định tỷ giá, điều chỉnh linh hoạt…, thế nhưng nhiều lần, điều chỉnh rất lớn, giật cục, ngược hẳn với quan điểm và tuyên bố… Chưa kể hàng vạn giao dịch đang hạch toán theo tỷ giá cũ, bây giờ tự dưng tăng gần 10%, gây ra đột biến vô lý. “Sai lầm lớn nhất là cứ giữ cái mà không thể giữ được, lúc buông, thì buông thõng…", Luật sư Đức phát biểu.
Hiểu My
