Diễn đàn pháp luật nâng cao hiệu quả hoạt động hòa giải cơ sở tại Việt Nam

6 năm: hòa giải 870.000 vụ việc

Diễn đàn nhằm chia sẻ kết quả hoàn thiện và thực thi pháp luật về hòa giải, trọng tâm là hòa giải cơ sở đồng thời trao đổi, đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động hòa giải tại Việt Nam.

Trong thời gian qua, pháp luật về hòa giải cơ sở đã từng bước được hoàn thiện theo yêu cầu chiến lược cải cách pháp luật và cải cách tư pháp. Ngày 20/6/2013, kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật hòa giải cơ sở. Để triển khai thi hành Luật, các cơ quan có thẩm quyền cũng đã tiếp tục cụ thể hóa, ban hành các văn bản hướng dẫn cụ thể để thực hiện công tác quản lý nhà nước, xây dựng và củng cố tổ chức và hoạt động hòa giải ở cơ sở. Luật hòa giải ở cơ sở cùng các văn bản hướng dẫn thi hành đã tạo cơ sở pháp lý để phát huy vai trò và nâng cao hiệu quả công tác hòa giải ở cơ sở trong thực tiễn đời sống xã hội.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh cho biết đến nay, gần 100.000 tổ hòa giải đã được thành lập tại hầu hết các đơn vị cơ sở trên cả nước với hơn 600.000 hòa giải viên thuộc tất cả các thành phần dân cư: tổ chức đoàn thể mặt trận, phụ nữ, thanh niên, nông dân, những người có uy tín và hiểu biết pháp luật trong cộng đồng. Kết quả sau 6 năm thi hành Luật đã thực hiện hòa giải 870.000 vụ việc, trong đó tỉ lệ hòa giải thành đạt trên 80% …

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh cho rằng chúng ta cần thẳng thắn nhìn nhận thực trạng tại một số địa phương, công tác hòa giải ở cơ sở còn chưa phát huy hiệu quả, đòi hỏi cần có giải pháp để phát huy hơn nữa công tác hòa giải, qua đó một mặt giữ được sự yên bình trong đời sống nhân dân, ngăn ngừa các vi phạm pháp luật; mặt khác giảm thiểu thấp nhất đưa vụ việc tranh chấp trong cộng đồng dân cư ra giải quyết tại cơ quan hành chính Nhà nước hoặc phải thụ lý, giải quyết tại Tòa án.

Thúc đẩy phát triển thực hiện hòa giải ở cơ sở tại Việt Nam

Phát biểu tại Diễn đàn, ông Giorgio Aliberti, Đại sứ - Trưởng Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam cho rằng đây là cơ hội lớn để cho các bên cùng nhau trao đổi về cải cách tư pháp, pháp luật tại Việt Nam. Thông qua hòa giải, có thể tạo ra cơ chế cho các bên giải quyết tranh chấp thuận lợi hơn. Hòa giải là một cơ chế giải quyết tranh chấp đã được thực hiện từ rất lâu và tiếp tục được phát triển hoàn thiện thể chế hóa trong pháp luật của nhiều quốc gia châu Âu và trên thế giới. 

Ở Việt Nam, hòa giải giúp tiếp cận công lý tốt hơn, hòa giải cơ sở thường được áp dụng hơn và rất hiệu quả. Theo lời ông Giorgio Aliberti Diễn đàn là cơ hội tốt để cùng nhau tăng cường hiệu quả của công tác hòa giải, giải quyết khó khăn, vướng mắc, nâng cao chất lượng, phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế. Trưởng Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam khẳng định sẽ tiếp tục hỗ trợ Chính phủ Việt Nam tiếp tục hoàn thiện cơ chế hòa giải.

Ông Kamal Malhatra – Điều phối viên của Liên hợp quốc tại Việt Nam cho biết tại Việt Nam có Dự án EU JULE với mục tiêu tổng thể là tăng cường pháp quyền thông qua hệ thống tư pháp tin cậy và tiếp cận tốt hơn. Ông Kamal Malhatra cho rằng các hòa giải viên cần phải được đào tạo, trang bị kiến thức pháp luật, bên cạnh đó cần xây dựng nguyên tắc hòa giải để áp dụng thống nhất, hòa giải phải mang tính trung lập, minh bạch. 

Sau khi nghe các tham luận của đại biểu tham dự Diễn đàn về chính sách, pháp luật về hòa giải cơ sở; nâng cao chất lượng, hiệu quả hòa giải ở cơ sở tại Việt Nam của các đại biểu tham dự, các ý kiến trao đổi, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh đã tổng kết và bế mạc Phiên thảo luận. Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh đã bày tỏ sự cám ơn sâu sắc tới Trưởng Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam, ông Điều phối viên của Liên hợp quốc tại Việt Nam, các đại biểu tham dự Diễn đàn. 

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh đánh giá cao nội dung chuyên môn hết sức xúc tích, gợi mở ra nhiều giải pháp, định hướng cho việc thúc đẩy phát triển thực hiện hòa giải ở cơ sở tại Việt Nam trong thời gian tới cũng như gợi mở định hướng cho các cơ quan ở Việt Nam trong việc nghiên cứu, hoàn thiện thể chế về hòa giải cơ sở và các điều kiện, mô hình, phương thức để tăng cường công tác trên thực tế. Tăng cường hoạt động cơ sở đồng nghĩa với việc giảm thiểu các tranh chấp, khiếu kiện mà các cơ quan tư pháp đang thụ lý.

Bộ Tư pháp cũng như các cơ quan pháp luật và tư pháp Việt Nam luôn sẵn sàng phối hợp với các cơ quan tổ chức, các đồng nghiệp trong nước và Quốc tế để thực hiện tốt hơn công tác hòa giải cơ sở nói riêng cũng như thực hiện các giải pháp để tăng cường tiếp cận pháp luật, bảo đảm tốt hơn quyền và lợi ích của công dân trên tinh thần xây dựng hệ thống pháp luật và cải cách tư pháp. 

Thứ trưởng mong muốn bạn bề Quốc tế tiếp tục chia sẻ kinh nghiệm tốt, cách làm hay, những bài học nhằm thực hiện tốt hơn công tác hòa giải cơ sở và các vấn đề pháp lý liên quan đặt ra nhằm thực hiện tốt các mục tiêu phát triển bền vững xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật cải cách tư pháp và xây dựng nhà nước pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa…