Vượt ra khỏi mục tiêu ban đầu
Bộ NN&PTNT vừa tổ chức triển khai Hội nghị Tổng kết công tác năm 2022 và triển khai nhiệm vụ năm 2023 của Diễn đàn Kết nối tiêu thụ nông sản 970. Theo báo cáo của Tổ Điều hành diễn đàn Kết nối nông sản 970 (Diễn đàn 970), trong năm 2022, Tổ đã phối hợp với các đơn vị của Bộ NN&PTNT, Bộ Công Thương và các địa phương tổ chức triển khai 24 Diễn đàn Kết nối tiêu thụ nông sản với hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Các Diễn đàn tập trung các chủ đề về chuyển đổi số, mã số vùng trồng, mã cơ sở đóng gói, truy xuất nguồn gốc phục vụ cho xuất khẩu, nguồn hàng nông sản, thực phẩm phục vụ Tết Quý Mão; thông tin kết nối cung -cầu nông sản, lương thực, thực phẩm cho Hà Nội, TP HCM và các tỉnh trong cả nước…
Tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam nhấn mạnh, mục đích của Diễn đàn chỉ là thông tin kết nối cung - cầu nông sản trong bối cảnh thị trường bị đứt gãy do dịch bệnh. Tuy nhiên, trong thực tiễn triển khai, những kết quả đạt được của Diễn đàn đã vượt ra khỏi mục tiêu ban đầu. Điều này thể hiện ở 3 nội dung sau:
Thứ nhất, thông tin đã được kết nối từ vùng sản xuất đến các đơn vị thu mua, phân phối gồm các doanh nghiệp (DN) thương mại, chế biến; Thứ hai, thông qua Diễn đàn, các cơ quan quản lý từ Sở NN&PTNT, Sở Công Thương và bản thân các DN rút ra được bài học là phải luôn luôn bám sát vùng sản xuất và tổ chức sản xuất để gắn với từng thị trường; Thứ ba, người sản xuất hiểu rằng, họ không thể cứ sản xuất tự phát mà phải tuân thủ quy trình theo yêu cầu của từng thị trường.
Nâng cao chất lượng, mở rộng quy mô hoạt động
Khẳng định vai trò đặc biệt quan trọng của cộng đồng DN và Hiệp hội ngành hàng trong việc kết nối tiêu thụ nông sản, Thứ trưởng Trần Thanh Nam đề nghị Tổ điều hành Diễn đàn 970 cần xem xét, mở rộng thành viên của Tổ, trong đó bổ sung các DN, bao gồm DN sản xuất, cung ứng, tiêu thụ sản phẩm nông sản. Bởi theo Thứ trưởng, không ai hiểu thị trường bằng các DN.
Để đáp ứng mong đợi của các địa phương và DN, lãnh đạo Bộ NN&PTNT nhấn mạnh phải tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động, quy mô của Diễn đàn 970. Đồng thời yêu cầu các đơn vị phải tiếp tục phối hợp chặt chẽ để thúc đẩy phát triển thị trường tiêu thụ nông sản.
Đề cập đến những số liệu vừa cập nhật trong tháng đầu tiên của năm 2023, Thứ trưởng Trần Thanh Nam bày tỏ lo ngại khi sức mua một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực như cà phê, thủy sản, gỗ… của các thị trường đều có dấu hiệu giảm so với cùng kỳ năm trước. Nếu không có giải pháp và chuẩn bị tốt để thích ứng với tình hình mới, chúng ta sẽ gặp phải vấn đề “được mùa, rớt giá”.
Do đó, Thứ trưởng đề nghị không nên tự hào, say sưa với chiến thắng của năm 2022. Bộ NN&PTNT, Bộ Công Thương, cơ quan quản lý Nhà nước các địa phương, DN, hiệp hội ngành hàng, HTX và nông dân cần tăng cường phối hợp với nhau để thích ứng với tình hình mới, chủ động tìm kiếm, mở rộng thị trường. “Nên nhớ, để xuất khẩu chính ngạch sầu riêng, tổ yến trong năm qua chúng ta phải chuẩn bị từ 4 - 5 năm trước đó. Do đó, các DN đã xuất khẩu xem thị trường nào có tiềm năng cần bàn bạc với Bộ để mở cửa thị trường ngay từ bây giờ” - ông Nam đề nghị, đồng thời lưu ý, đây là thời điểm chúng ta phải tập trung đi sâu vào chất lượng sản phẩm, chuẩn hóa vùng trồng, chuẩn hóa quy trình canh tác để nâng giá trị gia tăng cho nông sản. Nếu chạy theo số lượng là rất nguy hiểm vì sức mua cả trong nước và nước ngoài đều giảm.
Bên cạnh đó, trong năm 2023, Diễn đàn 970 cần vạch rõ kế hoạch tổ chức các diễn đàn định kỳ, trong đó có các diễn đàn cấp vùng, diễn đàn cấp tỉnh và diễn đàn kết nối cung - cầu cho từng ngành hàng nông sản chủ lực. Có diễn đàn tổ chức trực tiếp tại thực địa, có diễn đàn tổ chức đột xuất để giải quyết những vấn đề mới phát sinh.
Đặc biệt, cần tổ chức các diễn đàn nhằm thông tin kết nối cung - cầu đối với các thị trường chúng ta có thế mạnh, nhất là Mỹ, châu Âu và Trung Quốc. Theo lãnh đạo Bộ NN&PTNT, tại các diễn đàn trên, sự tham gia của tham tán thương mại ngành nông nghiệp rất quan trọng, họ là sợi dây kết nối các DN trong nước và nước ngoài gặp gỡ, hiểu nhau hơn.
Thực hiện chỉ đạo của Bộ NN&PTNT, Ban Chỉ đạo phát triển thị trường nông sản, Tổ điều hành Diễn đàn 970 tiếp tục triển khai Diễn đàn kết nối nông sản năm 2023 với mục tiêu kết nối, quảng bá, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trong nước và xúc tiến thương mại với các thị trường quốc tế; Phát triển chiến lược kinh doanh, đa dạng hóa thị trường xuất - nhập khẩu, xây dựng, phát triển, quảng bá thương hiệu trên thị trường tiềm năng, gợi mở định hướng, giải pháp cho chính quyền các địa phương, hiệp hội ngành hàng trong việc nâng cao khả năng cung cấp hoạt động hỗ trợ cho cộng đồng DN khôi phục sản xuất kinh doanh, phát triển xuất khẩu bền vững trong thời gian tới.
