Diễn đàn đối tác pháp luật lần thứ 8: Giảm hiệu quả cải cách vì “vướng” Hiến pháp

Bên cạnh việc cập nhật tình hình thực hiện Chiến lược cải cách tư pháp và cải cách pháp luật, Diễn đàn đối tác tư pháp lần thứ 8 do Bộ Tư pháp tổ chức vào hôm qua (14/12) đã dành nhiều thời gian để chia sẻ thông tin về tiến trình sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 1992 với bạn bè quốc tế.

Bên cạnh việc cập nhật tình hình thực hiện Chiến lược cải cách tư pháp và cải cách pháp luật, Diễn đàn đối tác tư pháp lần thứ 8 do Bộ Tư pháp tổ chức vào hôm qua (14/12) đã dành nhiều thời gian để chia sẻ thông tin về tiến trình sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 1992 với bạn bè quốc tế.

Nguyên tắc tối thượng của Hiến pháp bị ảnh hưởng

Theo đánh giá của Thứ trưởng thường trực Bộ Tư pháp Hoàng Thế Liên, công cuộc cải cách nền kinh tế, cải cách hành chính, cải cách tư pháp và cải cách pháp luật trong những năm qua đã đạt được một số kết quả tích cực ban đầu, nhưng chưa được triệt để vì bị “vướng” các quy định của Hiến pháp.

Chẳng hạn, việc xây dựng mô hình tòa án theo khu vực bị vướng các quy định về tòa án, hay việc nghiên cứu chuyển Viện kiểm sát thành Viện Công tố thuộc Chính phủ bị vướng các quy định về Viện kiểm sát. Hoặc gần đây chúng ta chủ trương cải cách hành chính theo hướng bỏ HĐND cấp quận, huyện, phường thì bị vướng các quy định về HĐND nên đã phải thực hiện dưới hình thức thí điểm. Và “cách làm này không chỉ làm ảnh hưởng đến nguyên tắc tối thượng của Hiến pháp mà còn làm giảm hiệu quả của các chủ trương cải cách mà Đảng ta đã đề ra” – Thứ trưởng Liên thừa nhận.

Về tiến độ thực hiện tổng kết thi hành và sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 1992, Thứ trưởng Liên cho biết, công việc này được chia làm 2 giai đoạn. Giai đoạn tổng kết thi hành Hiến pháp hiện đã được bắt đầu và sẽ hoàn thành vào quý I năm 2012, làm cơ sở cho việc đề xuất các nội dung sửa đổi, bổ sung Hiến pháp. Giai đoạn nghiên cứu, đề xuất và xây dựng các phương án sửa đổi, bổ sung các quy định của Hiến pháp, tổ chức thảo luận, lấy ý kiến rộng rãi của các tầng lớp nhân dân vào các nội dung sửa đổi, bổ sung thì sẽ tập trung thực hiện trong năm 2012 và đầu năm 2013; hoàn thiện và trình Quốc hội xem xét, thông qua vào quý IV năm 2013.

Tham dự Diễn đàn, đại diện một số cơ quan đại diện ngoại giao của một số nước, các tổ chức quốc tế, các nhà tài trợ trong lĩnh vực tư pháp và pháp luật hoan nghênh việc công khai thông tin về tiến độ sửa đổi Hiến pháp lần này của Việt Nam.

Đảm bảo sự tham gia rộng rãi của các tầng lớp nhân dân

Nhằm làm cho Hiến pháp trở về với bản chất của nó và giữ vị trí là đạo luật cơ bản, đạo luật gốc của Nhà nước và xã hội, rất nhiều vấn đề lớn đã được đặt ra để nghiên cứu sửa đổi, bổ sung. Theo đó, nội dung của Hiến pháp sẽ chỉ tập trung vào các chế định cơ bản, điều chỉnh những vấn đề có tính nguyên tắc về việc tổ chức quyền lực nhà nước, chức năng cơ bản của các cơ quan lập pháp, hành pháp, tư pháp, của hệ thống cơ quan nhà nước và mối quan hệ giữa các cơ quan trong bộ máy nhà nước, hiến định các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân. “Hiến pháp không làm thay vai trò của các đạo luật thông thường” – Thứ trưởng Liên nhấn mạnh.

Với mục đích trên thì một trong ba bảo đảm cần và đủ trong quá trình sửa đổi, bổ sung Hiến pháp là bảo đảm có sự tham gia của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý và nhân dân vào quá trình này. Đây cũng chính là một nội dung thu hút sự quan tâm của các đại biểu tại Diễn đàn.

Cố vấn Chính sách, pháp quyền và tiếp cận công lý, UNDP tại Việt Nam - ông Nick Booth chia sẻ, từ những năm 70 của thế kỷ trước, sự tham gia của công chúng đã được thừa nhận như là quyền tham gia vào các công việc xã hội và việc tham vấn công chúng sẽ tác động vào tính hợp pháp của bản Hiến pháp mới và tạo sự đồng thuận trong xã hội… Vì vậy, theo ông Booth, việc hỗ trợ cho các quá trình xây dựng Hiến pháp là nhiệm vụ ngày càng quan trọng của LHQ trên toàn thế giới.

Trước băn khoăn của một số đại biểu quốc tế về việc liệu Việt Nam có những biện pháp nào để đảm bảo sự tham gia của người dân tộc thiểu số trong quá trình sửa đổi Hiến pháp, Phó Chánh Văn phòng Trung ương Đảng Lê Thị Thu Ba trả lời: “Việt Nam sẽ đảm bảo sự tham gia của công dân nói chung, trong đó có người dân tộc thiểu số vì chúng tôi có các tổ chức chính trị ở khắp các thôn bản, khu dân cư”.

Thứ trưởng Liên cho biết thêm, việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp lần này là cơ hội để các giới, các nhà khoa học và toàn thể nhân dân tham gia và các cơ quan ở trung ương lẫn địa phương đều phải tiếp nhận mọi ý kiến đóng góp của nhân dân. Khẳng định quy trình tham vấn các tầng lớp nhân dân là bắt buộc, Thứ trưởng Liên đặc biệt nhấn mạnh, Ban chỉ đạo sẽ có giải trình tiếp thu hoặc không tiếp thu tất cả các góp ý này.

Hoàng Thư

Tin cùng chuyên mục

Tinh gọn bộ máy theo tinh thần Nghị Quyết 18-NQ/TW: Cần giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí cho người dân và doanh nghiệp

Tinh gọn bộ máy theo tinh thần Nghị Quyết 18-NQ/TW: Cần giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí cho người dân và doanh nghiệp

(PLVN) -  Cải cách tinh gọn bộ máy hiện nay đang thực hiện mạnh mẽ từ trung ương xuống, do vậy, nên cải cách theo hướng phân quyền mạnh hơn cho cấp địa phương, còn Trung ương chỉ làm những việc điều phối xuyên quốc gia. Trung ương kiên quyết không làm các nhiệm vụ thuộc phạm vi của địa phương, nhằm giảm thiểu việc can thiệp hay chồng chéo nhiệm vụ. Đây là một nội dung trong bài viết của GS.TS Võ Xuân Vinh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh doanh (ĐH Kinh tế).

Đọc thêm

Nắm bắt cơ hội để tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật

Nắm bắt cơ hội để tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật
(PLVN) - Để triển khai kịp thời, hiệu quả các chủ trương, đường lối được đề ra tại Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới gắn với Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, thời gian qua, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) đã được tăng cường tổ chức thực hiện và đạt được những kết quả bước đầu quan trọng.

Thứ trưởng Mai Lương Khôi dự hội nghị triển khai công tác của Cục Thi hành án dân sự TP. Hồ Chí Minh

Thứ trưởng Mai Lương Khôi dự hội nghị triển khai công tác của Cục Thi hành án dân sự TP. Hồ Chí Minh
(PLVN) - Ngày 12/12, Cục Thi hành án Dân sự (THADS) TP HCM tổ chức hội nghị triển khai thực hiện chỉ tiêu nhiệm vụ theo dõi THADS, theo dõi thi hành àn hành chính năm 2025 và ký kết quy chế phối hợp liên ngành trong công tác THADS tại TP. HCM. Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi dự, chỉ đạo hội nghị và chứng kiến lễ ký kết.

Chi cục Thi hành án dân sự quận Gò Vấp: Triển khai công tác năm 2025

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) -Chiều 10/12, Chi cục Thi hành án dân sự quận Gò Vấp tổ chức Hội nghị triển khai thực hiện chỉ tiêu, nhiệm vụ công tác thi hành án dân sự và theo dõi thi hành án hành chính năm 2025. Ông Trần Phương Hồng, Ủy viên Thường vụ Đảng ủy, Phó Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự TP.HCM tham dự và chỉ đạo Hội nghị.

Hình thành thiết chế Luật sư công sẽ tăng cường nguồn lực cho tổ chức Trợ giúp pháp lý

Luật sư Nguyễn Hồng Bách, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật Hồng Bách và Cộng sự.
(PLVN) -Thiết chế Luật sư công ở Việt Nam đang được hiểu như thế nào và sự cần thiết của Luật sư công trong giai đoạn hiện nay, đặc biệt xuất phát từ thực tế, tại Việt Nam không phải đối tượng nào cũng có điều kiện nhờ luật sư khi gặp các vấn đề pháp lý. Xung quanh vấn đề này Báo PLVN phỏng vấn Luật sư Nguyễn Hồng Bách, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật Hồng Bách và Cộng sự.

“Cẩm nang pháp luật” giúp giảm tải công việc cho cán bộ tư pháp địa phương của chị Phạm Thị Trang Đài

Chị Phạm Thị Trang Đài, Phó Chánh Thanh tra Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng
(PLVN) - Thấu hiểu nỗi vất vả của cán bộ Tư pháp - hộ tịch cấp xã nói chung và cán bộ ngành tư pháp nói riêng, chị Phạm Thị Trang Đài (SN 1972, Phó Chánh Thanh tra Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng) không ngừng nghiên cứu, cải tiến liên quan đến công tác theo dõi thi hành pháp luật giúp “giảm tải” cho cán bộ cũng như dễ dàng phổ biến đến người dân.

184 luật cần sửa đổi, bổ sung khi tinh gọn bộ máy

Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh
(PLVN) -  Chiều 11/12, tại TPHCM, phát biểu tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP. HCM, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết: Bộ Tư pháp đang được Chính phủ giao rà soát toàn bộ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy theo Nghị quyết 18- NQ/TW

TP.Hồ Chí Minh: Tập trung hơn nữa nguồn lực cho công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế

Lễ kí kết Chương trình phối hợp công tác về tăng cường hợp tác trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành công tác Tư pháp trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2025 - 2030 giữa Bộ trưởng Bộ Tư pháp và Chủ tịch UBND TP. HCM
(PLVN) - Chiều 11/12, Đoàn Công tác Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp do Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh, Uỷ viên Ban chấp hành TW Đảng dẫn đầu đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP.Hồ Chí Minh về nâng cao hiệu quả phối hợp công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác tư pháp và thi hành án dân sự trên địa bàn Thành phố.

Hết sức cần thiết hình thành thiết chế luật sư công

Thạc sĩ Đỗ Thu Hương. (Ảnh PV)
(PLVN) -  Trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng như hiện nay, việc hình thành thiết chế luật sư công là hết sức cần thiết và nên được sớm thông qua trong lần sửa đổi, bổ sung Luật Luật sư sắp tới.

Phú Yên: Sáng kiến cấp phiếu lý lịch tư pháp qua VNeID đạt giải ba cuộc thi về cải cách hành chính

Bà Phan Thị Hoa, Phó Giám đốc Sở Tư pháp (thứ ba từ phải qua) đại diện Sở nhận giải.
(PLVN) - Sáng kiến giải pháp “Tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân và doanh nghiệp thông qua ứng dụng VNeID khi thực hiện thủ tục cấp phiếu lý lịch tư pháp” của Sở Tư pháp tỉnh Phú Yên mới đây đã được trao giải ba tại cuộc thi Tìm kiếm sáng kiến, giải pháp cải cách hành chính năm 2024 của tỉnh.