Diễn biến vụ chợ thuốc TP HCM tăng giá thuê mặt bằng gấp 2 - 3 lần: Khách vừa phải trả tiền 'chuyển nhượng quyền thuê', vừa phải trả tiền thuê mỗi tháng

Hồ sơ sự việc cho thấy, để được thuê mặt bằng kinh doanh tại đây, khách thuê phải chấp nhận hai giao kết, trả hai loại tiền.

Nhiều năm trước, sau khi được “liên kết sử dụng quỹ đất” diện tích 1,6ha xây dựng hoàn thiện chợ thuốc 280 gian hàng (1 trệt, 1 lầu), Cty Mười cho thuê mặt bằng là các gian hàng. Để thuê được mặt bằng, khách vừa phải trả tiền thuê mặt bằng, phí dịch vụ hằng tháng, vừa phải ký “Hợp đồng chuyển nhượng quyền thuê (CNQT) gian hàng” để trả thêm một khoản tiền cho toàn bộ thời gian thuê đến 31/12/2025.

Ví dụ Cty CP Dược phẩm quận 10 ký hợp đồng CNQT gian hàng ngày 20/1/2007 thuê một số gian hàng; thời hạn tính đến 31/12/2025; mỗi gian 1 trệt, 1 lửng (48m2), cửa tôn cuốn, 3 bóng đèn đôi, la phong thạch cao, cửa sổ nhôm kính, 1 đồng hồ điện, 1 quạt hút. Tại hợp đồng này, khách thuê phải trả hai lần tiền: Tiền CNQT gian hàng hơn 8 tỷ đồng; tiền thuê mặt bằng hằng tháng 219 triệu đồng (chưa VAT). Ngoài ra, khách thuê còn phải trả tiền phí dịch vụ, tiền điện.

Tại Điều 5.2 hợp đồng CNQT ghi “khi Nhà nước có điều chỉnh quy hoạch thì khách thuê được đền bù: Từ 1 - 3 năm là 50%; từ 4 - 7 năm 30%; từ 8 - 10 năm 10% với số tiền đền bù 136 triệu đồng hoặc 140 triệu đồng với gian góc. Sau 10 năm sẽ không được đền bù”.

Tương tự, Cty TNHH Dược phẩm Như Ý ký hợp đồng CNQT gian hàng từ 1/1/2011 đến 31/12/2025; phải trả tiền CNQT 300 triệu đồng và tiền thuê 5 triệu đồng/tháng. Cty TNHH Dược phẩm Châu Anh ký hợp đồng CNQT từ 1/03/2014 - 31/12/2025 với tiền CNQT 180 triệu đồng và tiền thuê 5 triệu đồng/tháng.

Đại diện Cty Dược phẩm quận 10 cho biết: “Khi ký hợp đồng CNQT với số tiền 8 tỷ đồng, Cty nghĩ đó là chuyển nhượng tài sản trên đất, tức tiền xây dựng gian hàng, chứ không biết cụ thể đó là tiền gì. Tuy nhiên, lúc đó chúng tôi không có sự lựa chọn nào khác vì vừa bị giải tỏa ở nơi khác và quy hoạch chuyển vào khu này”.

Đánh giá về sự việc, LS Trần Cao Đại Kỳ Quân (Đoàn LS Đồng Nai) lưu ý, cơ quan chức năng TP HCM cần xem xét tình tiết CNQT trong quá trình rà soát xử lý sự việc. “Theo BLDS, quyền thuê không phải là một loại tài sản nên không thể lập hợp đồng chuyển nhượng được. Vì vậy theo tôi, giao kết CNQT không đúng quy định pháp luật, bị vô hiệu. Nếu ai đó có quyền cho thuê thì chỉ cho thuê trả tiền một lần hoặc hằng tháng, chứ không thể vừa phải trả tiền thuê mỗi tháng, vừa phải trả tiền cho cái gọi là “quyền thuê tài sản””.

“Còn nếu xem đây là hợp đồng chuyển nhượng tài sản trên đất thì cũng không đúng, vì hợp đồng không mô tả được đó là tài sản gì? Và vì quyền thuê không phải là tài sản, nên việc các bên trong hợp đồng “tự khấu hao” để giả định đền bù thì cũng không đúng pháp luật”, vẫn lời LS Quân.

Như PLVN đã phản ánh, ngày 30/10/2025, Cty Mười có thông báo riêng biệt đến từng khách thuê tăng giá thuê mới gấp 2 - 3 lần giá thuê cũ và nếu khách “từ chối tái ký hợp đồng và Cty sẽ lựa chọn đối tác khác thay thế”. Cty Mười cũng tăng phí dịch vụ gấp nhiều lần. Cho rằng bị “làm khó”, bị vi phạm nguyên tắc giao kết, ngày 20/11/2025, tập thể khách thuê có đơn gửi đến một số cơ quan chức năng. Ngày 26/11, Văn phòng UBND TP HCM có Văn bản 12028/VP-NCPC chuyển sự việc đến Sở Công Thương để rà soát, kiểm tra, xử lý theo thẩm quyền, báo cáo kết quả xử lý đến UBND TP.