Cáo buộc của VKS
Trước đó, tại phần tranh luận, đại diện Viện Kiểm sát phát biểu quan điểm về vụ án và đề nghị mức hình phạt đối với từng bị cáo.
Theo VKS, căn cứ vào hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa có đủ căn cứ xác định cáo trạng truy tố các bị cáo là đúng người, đúng tội.
Từ 2012-2017, Trần Văn Tâm (GĐ IMEXTRAVINH) điều hành kinh doanh Cty liên tục thua lỗ với tổng số tiền lên đến hơn 814 tỷ đồng. Nhằm “che mắt” Vinafood II để được cấp vốn, bảo lãnh vay vốn ngân hàng, Tâm chỉ đạo cấp dưới lập khống các báo cáo tài chính, hợp đồng thoả thuận mua bán, xuất khẩu hàng hóa với 20 Cty tạo các công nợ khống... chứng minh IMEXTRAVINH kinh doanh có lãi.
Tính đến 31/10/2017, IMEXTRAVINH có dư nợ tại các ngân hàng là hơn 600 tỷ. Do Vinafood II bảo lãnh trả nợ thay và uỷ quyền sử dụng hạn mức, nên các ngân hàng đã thu tiền từ Cty mẹ. Từ đó, Tâm cùng đồng phạm thực hiện hành vi mua bán khống hàng hóa, rút tiền của TCty gây thiệt hại số tiền 127 tỷ.
Tâm và đồng phạm lập khống các chứng từ để lấy hơn 5,1 tỷ đồng của IMEXTRAVINH để hợp thức hóa mua 2 căn nhà, sau đó làm giả các chứng từ chi mua gạo để cân đối sổ quỹ tiền mặt, che giấu số tiền tham ô.
Để kiểm tra, giám sát tại IMEXTRAVINH, từ 2012-2017, nhiều đoàn thanh tra, kiểm tra được lập nhưng quá trình này bị can Huỳnh Thế Năng (nguyên TGĐ Vinafood II) cùng các thành viên khác không thực hiện đầy đủ nhiệm vụ được giao, không phát hiện sai phạm của Tâm và đồng phạm, gây thiệt hại cho Nhà nước.
Trong vụ án này, bị cáo Tâm là chủ mưu, chỉ đạo cấp dưới thực hiện hành vi sai phạm. Vì vậy, bị cáo Tâm phải chịu trách nhiệm chính, mức hình phạt phải nặng hơn các bị cáo khác.
Bị cáo Năng phải chịu trách nhiệm thiệt hại từ 4/2014 đến 9/2017. Với vị trí trong Hội đồng thành viên kiêm TGĐ Vinafood II, bị can Năng đã thiếu kiểm tra, không phát hiện được hành vi gian dối của Tâm và đồng phạm.
VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt Trần Văn Tâm mức án 20 năm tù về tội tham ô tài sản, 15-16 năm tù về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Tổng hợp hình phạt bị cáo Tâm phải chấp hành cho 2 tội danh là 30 năm tù (tù có thời hạn không quá 30 năm tù). Bị cáo buộc đồng phạm với bị cáo Tâm về 2 tội danh trên, 5 bị cáo bị đề nghị mức án từ 11-24 năm tù.
Đối với nhóm tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng bị đề nghị hình phạt 2 năm tù treo đến 9 năm tù giam.
Bị cáo Huỳnh Thế Năng cùng đồng phạm nhóm tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng bị đề nghị mức án từ 30 – 36 tháng tù treo.
Về dân sự, VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt các bị cáo nhóm tội tham ô tài sản liên đới bồi thường số tiền 5,2 tỷ đồng. Buộc nhóm bị cáo tội cố ý làm trái bồi thường số tiền 127 tỷ.
Các bị cáo nói gì?
Tại phần tranh luận, LS bào chữa cho bị cáo Năng đề nghị HĐXX làm sáng tỏ bối cảnh chung ở thời điểm bị cáo Năng sai phạm. Theo cáo trạng, Tâm bắt đầu thực hiện hành vi phạm tội từ năm 2012. Sai phạm kéo dài từ đó đến năm 2017. Trong khi tháng 4/2014, bị cáo Năng mới đảm nhận chức vụ TGĐ Vinafood II (bị cáo là Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang trước khi nhận nhiệm vụ tại Vinafood II - NV).
“Khi mới được bổ nhiệm một vài ngày, ông Năng đã gánh chịu những hậu quả đặc biệt lớn tại IMEXTRAVINH với khoản tiền thiệt hại lên đến hàng trăm tỷ đồng. Những hậu quả, thiệt hại này có từ trước ngày ông Năng về nhận nhiệm vụ. Nếu cần thiết truy cứu trách nhiệm thì đó là trách nhiệm của những lãnh đạo trước đó”, LS nêu quan điểm.
LS bào chữa cho bị cáo Tâm thì cho rằng VKS không có cơ sở quy kết bị cáo phạm tội tham ô tài sản. Hiện tài sản (hai căn nhà) vẫn do IMEXTRAVINH quản lý, Tâm không đứng tên chủ sở hữu.
LS bảo vệ quyền lợi cho những bị cáo là thuộc cấp của Tâm đều cho rằng chỉ là cấp dưới, làm theo chỉ đạo, không phạm tội tham ô tài sản.
Đại diện Vinafood II không đồng tình với quan điểm cơ quan công tố về khoản tiền thiệt hại và trách nhiệm dân sự các bị cáo trong vụ án có thể gánh chịu. Đại diện Vinafood II cho rằng mức thiệt hại như VKS tính toán chưa hợp lý vì khoản tiền thua lỗ từ hoạt động kinh doanh trong thời gian Tâm lũng đoạn IMEXTRAVINH cũng là thiệt hại trên thực tế Vinafood II gánh chịu. Phía công ty “mẹ” đề nghị HĐXX buộc các bị cáo liên đới bồi thường hơn 675 tỷ đồng.
Đối đáp lại quan điểm của các luật sư, đại diện VKS cho rằng hồ sơ vụ án đã được làm rõ nên bảo lưu quan điểm truy tố đối với các bị cáo.
Trong phần nói lời nói sau cùng, bị cáo Tâm cho rằng mình không phạm tội tham ô tài sản.
Các bị cáo là cấp dưới của Tâm, cho rằng không phạm tội tham ô tài sản, không bàn bạc với Tâm, chỉ làm theo chỉ đạo, không được hưởng lợi. Về tội cố ý làm trái thì các bị cáo thừa nhận và xin HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt.
Còn bị cáo Huỳnh Thế Năng cho rằng những việc mình thực hiện chỉ có mục đích đưa Cty vượt qua khó khăn ban đầu. Bản thân bị cáo Năng đã hoàn thành các công việc được giao còn thiệt hại thì xảy ra trước khi bị cáo Năng về làm TGĐ Vinafood II.
“Bản thân tôi rất đau xót khi đứng đây nói lời sau cùng. Bị cáo tin tưởng pháp luật công bằng và nghiêm minh, mong mỏi HĐXX xem xét và đối xử khoan hồng. Mong phán xét công minh, đúng người đúng tội”, ông Năng nói lời nói sau cùng.
Do tính chất phức tạp của vụ án nên HĐXX quyết định nghị án kéo dài.
