Hiện nay với tâm lý ai cũng có khả năng trở thành F0 và nếu F0 thì cũng đã tiêm 3 mũi vaccine phòng COVID-19, sẽ không nguy hiểm đến điều trị nên nhiều người có suy nghĩ khi mắc COVID-19 sẽ tự điều trị và không thông báo cho chính quyền địa phương. Một số người còn cho rằng, họ không khai báo y tế vì không muốn phiền phức, không muốn phải bị cách ly, phải nghỉ việc.
Tuy nhiên, theo quy định, khi bị COVID-19 phải khai báo đầy đủ và trung thực. Bởi có khai báo đầy đủ, trung thực, cơ quan chức năng mới có những biện pháp phòng, chống lây lan, nhằm bảo vệ những người trong khu vực không an toàn; đồng thời, hướng dẫn cho người nhiễm cũng như những người trong gia đình biết cách để phòng tránh lây nhiễm.
Các bác sĩ khuyến cáo, nếu F0 không khai báo sẽ gây hại cho bản thân F0, người thân và cả cộng đồng. Mặc dù không phải tất cả các F0 đều được phát thuốc khi khai báo, nhưng F0 vẫn nhận được các quyền lợi như: được đưa vào quản lý và chăm sóc cũng như can thiệp kịp thời khi trở nặng, nhanh chóng đưa lên tuyến trên… Các F1 cũng được theo dõi, quản lý, bảo vệ, nhất là người già, người có bệnh nền, bệnh mãn tính. Khai báo y tế là việc làm quan trọng giúp cho ngành y tế địa phương kịp thời ứng phó khi xuất hiện những ổ dịch mới, hướng dẫn cách ly những người có nguy cơ cao như: người già, người có bệnh nền nặng.
Bên cạnh đó, người không khai báo y tế sẽ chịu những ảnh hưởng trực tiếp như bị phạt tiền, không được hưởng các chế độ trợ cấp do dịch COVID-19 mà Chính phủ ban hành.
Theo điểm a khoản 3 Nghị định 117/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, người có hành vi “che giấu, không khai báo hoặc khai báo không kịp thời hiện trạng bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A của bản thân hoặc của người khác mặc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A” sẽ bị xử phạt từ 10 - 20 triệu đồng. Trong đó, Quyết định 219/QĐ-BYT của Bộ Y tế đã quy định COVID-19 được liệt kê là một trong những bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A. Ngoài ra, việc không khai báo hoặc khai báo không trung thực diễn biến bệnh với với thầy thuốc, nhân viên y tế cũng sẽ bị xử phạt hành chính theo khoản 1 Điều 10 Nghị định 117 với mức phạt tiền từ 1-3 triệu đồng.
Do đó, người bị mắc COVID-19 phải khai báo y tế với Trạm y tế xã, phường, thị trấn nơi đang sinh sống và điều trị. Đây là quyền lợi và nghĩa vụ bắt buộc đối với F0.
Luật cũng nghiêm cấm các hành vi che giấu, không khai báo hoặc khai báo không kịp thời các trường hợp mắc bệnh truyền nhiễm theo quy định của pháp luật; cố ý khai báo, thông tin sai sự thật về bệnh truyền nhiễm; không triển khai hoặc triển khai không kịp thời các biện pháp phòng, chống bệnh truyền nhiễm theo quy định của luật này; không chấp hành các biện pháp phòng, chống bệnh truyền nhiễm theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.
Bên cạnh đó, người nhiễm COVID-19 không khai báo với chính quyền thì sẽ không được hưởng tiền trợ cấp chế độ ốm đau. Theo đó, khoản 1 Điều 100 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) hiện hành quy định, để được hưởng chế độ ốm đau, người lao động điều trị bệnh tại nhà phải có giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH. Trong đó, theo điểm a khoản 1 Điều 20 Thông tư 56/2017/TT-BYT, Giấy này do cơ sở khám, chữa bệnh đã được cấp giấy phép hoạt động cấp.
Bởi vậy, trong mọi trường hợp, F0 điều trị tại nhà cần phải khai báo với Trạm y tế để có được Giấy xác nhận hoàn thành điều trị COVID-19, hoặc Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH và hưởng tiền trợ cấp ốm đau theo quy định của Luật BHXH cũng như được hướng dẫn về cách thức cách ly, điều trị.
