Bội nhiễm là biến chứng hay gặp nhất của bệnh, nếu bội nhiễm nặng, vi khuẩn có thể xâm nhập từ bỏng nước vào máu gây nhiễm trùng huyết. Ngoài ra, các biến chứng nặng như viêm phổi, não, tiểu não... là các biến chứng có thể nguy hiểm đến tính mạng, thường để lại di chứng sau này. Từ sự chủ quan của nhiều người, đến khi bệnh biến chứng thì việc điều trị trở nên vô cùng vất vả và tốn kém.
Thời gian vừa qua, tại Khoa Truyền nhiễm (Bệnh viện Bạch Mai) đã tiếp nhận và điều trị hàng trăm trường hợp người lớn mắc thủy đậu, và cũng có tới hàng chục ca bị biến chứng như bội nhiễm nốt phỏng da, viêm phổi, viêm não,... Các ca có biến chứng viêm phổi, viêm não nguy cơ tử vong cao.
Như trường hợp người bệnh B.T.M.H (27 tuổi, ở Sơn Dương, Tuyên Quang) có tiền sử lupus ban đỏ hệ thống (đã bảy năm) kèm thêm mắc hội chứng Raynaud... Bệnh nhân được chuyển sang Khoa Truyền nhiễm với triệu chứng sốt ngày thứ hai và xuất hiện ban phỏng nước rải rác vùng cẳng tay, thân mình. Chỉ một ngày sau, người bệnh khó thở, gắng sức, ho ít, thể trạng suy kiệt,... Phim chụp X- quang và các xét nghiệm cho thấy bệnh nhân bị biến chứng viêm phổi nặng sau thủy đậu, trên nền lupus ban đỏ hệ thống/hoại tử đầu chi. Mặc dù đang điều trị tích cực nhưng các bác sĩ tiên lượng rất dè dặt.
Theo TS Đỗ Duy Cường, Trưởng khoa Truyền nhiễm (Bệnh viện Bạch Mai), nếu người lớn chưa mắc bệnh khi tiếp xúc với người bệnh hoặc người có tiền sử mắc bệnh tự miễn hệ thống cũng dễ bị lây, có xu hướng nặng hơn trẻ em. Bệnh diễn biến lành tính, có thể tự khỏi sau khoảng một, hai tuần. Tuy nhiên, ở những người có cơ địa đặc biệt như suy giảm miễn dịch thì có thể xảy ra biến chứng, nhẹ là nhiễm trùng da nơi mụn nước xuất hiện, nặng hơn có thể gây viêm phổi, viêm não... Phụ nữ mang thai bị thủy đậu ở ba tháng đầu của thai kỳ có nguy cơ sảy thai, hoặc khi sinh ra trẻ có thể mắc một số dị tật bẩm sinh.
Các bác sĩ cho biết, hiện bệnh đã có thuốc điều trị đặc hiệu chống virus thủy đậu nhưng cần phải điều trị sớm. Bên cạnh đó, dùng các biện pháp chữa triệu chứng như: Hạ sốt, bôi các dung dịch sát khuẩn làm se các nốt phỏng, tránh bội nhiễm như xanh methylen, vệ sinh thân thể sạch sẽ, không cần kiêng cữ gió, nước... Quan trọng là phải theo dõi và phát hiện kịp thời các biến chứng, giữ gìn vệ sinh và tránh tự ý sử dụng các thuốc có thể khiến bệnh nặng hơn như corticoid hoặc tự ý sử dụng thuốc nam không rõ nguồn gốc,...
Để chủ động phòng tránh bệnh thủy đậu, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo, người dân cần hạn chế tiếp xúc với người bị bệnh; những trường hợp mắc bệnh thủy đậu cần được nghỉ học hoặc nghỉ làm việc từ bảy đến 10 ngày, từ lúc bắt đầu phát hiện bệnh. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, sử dụng các đồ dùng sinh hoạt riêng, vệ sinh mũi họng hàng ngày bằng nước muối sinh lý; thường xuyên vệ sinh nhà cửa, trường học, vật dụng sinh hoạt bằng các chất sát khuẩn thông thường. Tiêm vắc-xin phòng bệnh thủy đậu cho trẻ em từ 12 tháng tuổi (tốt nhất nên tiêm hai mũi vắc-xin, cách nhau ít nhất ba tháng). Đối với phụ nữ khi có kế hoạch sinh con, nên tiêm phòng thủy đậu trước khi có thai ít nhất từ 2 – 3 tháng.