Đem cánh đồng cam ngọt quý về đất lúa
Trong khi trên thị trường tràn lan các loại hoa quả không rõ nguồn gốc xuất xứ khiến người tiêu dùng lo ngại về chất lượng thì tại thành phố Cảng, một nông dân gây dựng thành công vườn cam ngọt quý trên đất lúa, cho sản phẩm tươi, ngon, sạch; đồng thời tự khẳng định được chất lượng sản phẩm của mình. Đó là anh Nguyễn Văn Long ở xã Đông Phương(Kiến Thụy).
“Đánh bạc” với đất, trời
Anh Long ví von như vậy về ý tưởng táo bạo muốn thử sức chinh phục một loại cây trồng mới. Anh cho biết, ở địa phương, chủ yếu bà con nông dân canh tác lúa và rau màu. Vài lần đến thăm bạn bè ở Ba Vì (Hà Nội), Văn Giang (Hưng Yên), anh như bị mê hoặc bởi những vườn cam đường canh, cam ngọt đồng tiền của những người dân địa phương. Theo lời một số nông dân, những vườn cam quý đó mang lại giá trị kinh tế cao, hơn nữa lại tạo ra không gian sinh thái khá đẹp. Vì vậy, anh mong ước trồng được loại cây này tại quê nhà.
Với mong ước đó, anh Long cải tạo hết diện tích đất lúa của gia đình để trồng cam. Ban đầu, anh thuê xe ô tô lên vùng núi Ba Vì mua 250 cây cam ngọt đồng tiền giống. Vì chưa có kinh nghiệm trồng, sợ rủi ro, thì thiệt hại kinh tế lớn nên anh quyết định vừa mua cây cam to về trồng, vừa mua cây con để ươm. Với cây cam to, anh hy vọng sớm thu hoạch để đánh giá chất lượng quả và khả năng thích ứng của cây với chất đất địa phương, không ngờ đưa về trồng đúng một năm đã cho thu hoạch. Quả cam trồng trên đồng đất lúa của địa phương mỏng vỏ, vàng mọng, ăn có vị ngọt, thơm, đậm đà, khác hẳn với cam Trung Quốc và các nơi khác đưa về thành phố. Thành công ban đầu khiến anh Long quyết tâm đầu tư. Anh dồn đổi ruộng để mở rộng vườn cam, mua thêm cây giống ươm trồng. Sau khi thu hoạch quả năm đầu, bỗng nhiên các cây cam to tự nhiên héo chết. Tiếc công, tiếc của, nhưng anh cũng rút ra bài học kinh nghiệm, trồng cam to đã cho thu hoạch cây sẽ không bền. Từ đó, anh tập trung trồng và chăm sóc những cây cam nhỏ mới ươm. Từ lúc trồng đến khi cây cho thu hoạch quả mất 2-3 năm, nhưng cây luôn xanh tốt và bền lâu.
Chăm cây như chăm “con mọn”
Từ chỗ trồng thử nghiệm thành công cây cam ngọt đồng tiền trên đất lúa, anh phổ biến kỹ thuật trồng, nơi mua cây giống cho bà con chung quanh nhưng hầu hết không thành công. Có những vườn cam xanh tốt quanh năm nhưng chẳng có quả. Lý giải về sự lạ lùng đó, anh Long cho biết gia đình anh mất khá nhiều công sức, ăn gió nằm sương để trông cam, chăm sóc cam như “con mọn”. Vì vườn nằm giữa đồng không mông quạnh, nên để tiện chăm sóc cam, gia đình phải chuyển từ khu dân cư trong làng ra giữa cánh đồng cam để ở và sinh hoạt.
Trồng được vườn cam xanh tốt, nhưng hiệu quả hay không còn phụ thuộc vào khả năng ra quả của cây, muốn vậy phải có bí quyết để cây ra sai quả. Tuy nhiên, anh Long khẳng định, mình chẳng học được bí quyết đó, hoàn toàn do mày mò, tự tìm hiểu mà thành công. Để sai quả, dịp thu hoạch phải hái hết quả để cây đâm chồi nảy lộc mới, đúng thời điểm cây mọc lá bánh tẻ phải tiễn thân cây...
Khẳng định hiệu quả, chất lượng sản phẩm
Quyết tâm và sự cần cù giúp anh Long thành công với vườn cam ngọt cho hiệu quả kinh tế cao. Từ chỗ ban đầu chỉ ươm, trồng cây cam ngọt đồng tiền, anh trồng thêm giống cam ngọt đường canh (giống cam quý có chất lượng ngon hơn cam ngọt đồng tiền). Hiện, khu vườn từ cánh đồng lúa của anh có 900 cây cam ngọt.
Từ ngôi nhà anh Long đang ở nhìn ra là vườn cam xanh, trĩu quả hút tầm mắt. Dịp đầu thu vừa qua, anh thu hoạch được gần 1 tấn quả. Anh cho biết, năm nay vườn cam của anh có thể cho 2 tấn quả.
“Nhìn những quả cam chín mọng, tươi không ít người tưởng là cam Trung Quốc. Họ không tin khi tôi nói là cam do mình trồng tại vườn nhà, chỉ khi ăn thử mới biết chất lượng cam hơn hẳn”, anh Long bộc bạch. Chẳng ngại đường xa, anh tự mang sản phẩm của mình vào nội thành, cung ứng cho người tiêu dùng. Sau khi dùng thử, đánh giá chất lượng, không ít người trong đó có cả người chuyên kinh doanh hoa quả gọi điện đặt hàng. Anh cho biết, vườn cam chỉ thu hoạch trong vòng tháng 10, đầu tháng 11 là hết.
Rõ ràng, chất lượng của nông sản đã giúp người nông dân này thành công, chưa cần đến quảng bá thương hiệu vẫn đắt hàng. Người tiêu dùng hiện rất lo ngại về chất lượng nông sản trên thị trường trong đó có hoa quả, khó bảo đảm chất lượng. Thành phố cũng từng có những vùng chuyên canh cam ngọt quý như Đồng Dụ, Quốc Tuấn (An Dương), Kiến Quốc (Kiến Thụy), Gia Luận (Cát Bà) nhưng đã mai một. Thậm chí, những cây cam “tiến vua” cuối cùng được ươm trồng tại xã Đặng Cương cũng đang trong tình trạng èo uột. Trong bối cảnh đó thì thành công của anh Nguyễn Văn Long đáng được các nhà khoa học, ngành chức năng trên địa bàn thành phố quan tâm, khích lệ, có hình thức hỗ trợ để bà con nông dân khác học tập kinh nghiệm.
Bài và ảnh: Ngọc Quỳnh