Các cấp thiết kế đường cao tốc
Theo dự thảo, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về thiết kế đường ô tô cao tốc được áp dụng đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động đầu tư, thiết kế các đường cao tốc ngoài đô thị.
Dự thảo đề xuất, theo tốc độ thiết kế, đường cao tốc được phân làm các cấp, gồm: cấp 80 có tốc độ thiết kế là 80km/h; cấp 100 có tốc độ thiết kế là 100km/h; cấp 120 có tốc độ thiết kế là 120km/h; cấp thiết kế đặc biệt, tốc độ thiết kế trên 120km/h, được nghiên cứu, thiết kế riêng.
Cấp thiết kế tối thiểu (cấp 80) chỉ nên áp dụng đối với các vùng có địa hình khó khăn (như vùng núi, đồi cao) hoặc trường hợp phân kỳ đầu tư. Lựa chọn cấp đường cao tốc phải căn cứ vào điều kiện địa hình, quy hoạch mạng lưới đường bộ đã xác lập, được cấp có thẩm quyền của Nhà nước duyệt, trên cơ sở nghiên cứu, phân tích và đánh giá đầy đủ các yếu tố kinh tế - kỹ thuật - xã hội.
Trên một tuyến đường cao tốc có thể có những đoạn áp dụng cấp khác nhau (kể cả trường hợp có đoạn xét đến phân kỳ đầu tư), tuy nhiên phải bảo đảm tính đồng nhất theo chiều dài từng đoạn.
Đối với các vị trí đặc biệt khó khăn có thể giảm tốc độ thiết kế để giảm kinh phí đầu tư, tuy nhiên trong mọi trường hợp không nhỏ hơn 60km/h, đồng thời phải thực hiện chuyển dần tốc độ và bố trí báo hiệu phù hợp. Các vị trí chuyển tốc độ phải được nghiên cứu bảo đảm phù hợp địa hình, dễ nhận biết và thuận tiện cho người lái xe (nút giao, thay đổi địa hình, cảnh quan...).
Các đoạn ứng với mỗi cấp thiết kế phải có chiều dài tối thiểu là 2km và tốc độ thiết kế giữa hai đoạn liên tiếp không được chênh nhau quá 20km/h...
Trạm thu phí phải thực hiện theo phương thức thu phí điện tử không dừng ở tất cả các làn
Dự thảo cũng quy định, mặt đường mỗi chiều trên đường cao tốc hoàn chỉnh tối thiểu là 2 làn xe/mỗi chiều và phải bảo đảm đủ năng lực thông hành cho lưu lượng xe tính toán.
Đường cao tốc phải bố trí thiết kế mặt cắt ngang có dải phân cách giữa (gồm dải phân cách và các dải an toàn hai bên) để tách riêng hai chiều xe chạy trên đường cao tốc. Tùy thuộc điều kiện mặt bằng bố trí dải phân cách có lớp phủ hoặc không có lớp phủ; bề rộng tiêu chuẩn các yếu tố mặt cắt ngang đường cao tốc tùy thuộc tốc độ thiết kế; trên dải phân cách phải bố trí phòng hộ...
Các dải an toàn phải được bố trí để tạo điều kiện cho xe chạy với tốc độ cao. Ngoài ra, các dải an toàn phía lề còn để dừng xe khi thật cần thiết (dải dừng xe khẩn cấp). Dải an toàn được kẻ vạch sơn dẫn hướng. Cấu tạo dải an toàn phía lề (phần lề gia cố) bảo đảm yêu cầu chịu lực xe đỗ khẩn cấp (không thường xuyên). Độ dốc ngang của các dải an toàn nằm ngay trong phạm vi dải giữa phải thiết kế bằng độ dốc ngang mặt đường, cả trên đường thẳng và trên đường cong.
Đối với các công trình trên tuyến đường cao tốc, các cầu trên đường cao tốc phải bố trí đủ các yếu tố mặt cắt ngang, bề rộng cầu không được hẹp hơn bề rộng đường liền kề.
Trong các hầm có chiều dài dưới 1.000m thì không phải bố trí điểm dừng xe khẩn cấp. Trường hợp hầm có chiều dài từ 1.000m trở lên thì phải bố trí điểm dừng xe khẩn cấp từng đoạn dài tối thiểu 30m cách nhau tối đa 500m, bề rộng làn dừng xe tùy thuộc theo từng cấp đường cao tốc. Trên đường cao tốc phải bố trí hầm riêng cho mỗi chiều xe chạy; trên mặt cắt ngang, phải tính toán khoảng cách giữa các hầm để bảo đảm duy trì ổn định địa tầng khi thi công hầm...
Bố trí trạm thu phí phải thực hiện theo phương thức thu phí điện tử không dừng (ETC) ở tất cả các làn. Trường hợp tổ chức thu phí theo “hệ thống khép kín”, trạm thu phí phải được bố trí tại các vị trí thu phí bảo đảm việc thu phí theo phương thức ETC được thuận lợi (thu phí tập trung bố trí tại các nút giao khác mức liên thông) và việc thu phí theo chiều dài hành trình thực của xe đi trên đường cao tốc. Đầu vào bố trí hệ thống ETC đa làn tự do (không có barier), đầu ra bố trí hệ thống thu phí theo phương thức ETC đơn làn có barier hoặc đa làn tự do.
Trường hợp thu theo “Hệ thống mở” trạm thu phí được chọn đặt ở một số vị trí ngay trên đường cao tốc. Phải tùy tình hình thực tế quyết định lựa chọn phương thức tổ chức thu phí, sau đó luận chứng lựa chọn vị trí đặt trạm thu phí, cần tránh ảnh hưởng không tốt đến mọi hoạt động xã hội.
