Đề xuất đóng bảo hiểm y tế cho thân nhân người lao động: Cần đánh giá tác động kỹ lưỡng, cân nhắc thời điểm

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga. (Ảnh: quochoi.vn).
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga. (Ảnh: quochoi.vn).
(PLVN) - Bộ Y tế đang đề nghị xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế. Dự án Luật dự kiến có 5 nhóm chính sách, trong đó đề xuất phương án đưa thân nhân người lao động vào diện đóng bảo hiểm y tế bắt buộc đang được dư luận quan tâm. Một số ý kiến đề nghị cần đánh giá tác động rất kỹ lưỡng vấn đề này và cân nhắc thời điểm thực hiện cho phù hợp.

Điều chỉnh đối tượng tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc

Theo Tờ trình Đề nghị xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) được Bộ Y tế trình Chính phủ, dự án Luật dự kiến có 5 nhóm chính sách, bao gồm điều chỉnh đối tượng tham gia BHYT đồng bộ với các quy định của pháp luật có liên quan; điều chỉnh phạm vi quyền lợi BHYT phù hợp với mức đóng, cân đối quỹ BHYT và yêu cầu chăm sóc sức khỏe trong từng giai đoạn; điều chỉnh các quy định bảo hiểm tế có liên quan theo cấp chuyên môn kỹ thuật khám bệnh, chữa bệnh và phát huy vai trò của y tế cơ sở trong chăm sóc sức khỏe ban đầu và khám bệnh, chữa bệnh BHYT; nâng cao hiệu quả quản lý trong giám định và thực hiện hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh BHYT; phân bổ sử dụng quỹ BHYT hiệu quả.

Trong đó, đối với nhóm chính sách điều chỉnh đối tượng tham gia BHYT đồng bộ với các quy định của pháp luật có liên quan và thực tiễn, Bộ Y tế đề xuất 3 phương án. Đáng chú ý, tại phương án 2 đề xuất bổ sung nhóm đối tượng là thân nhân người lao động (NLĐ). Theo đó, nhóm thân nhân NLĐ sẽ được Nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng; 70% còn lại do NLĐ và chủ sử dụng lao động đóng, trong đó NLĐ đóng 1/3 và chủ sử dụng lao động đóng 2/3 (tương tự như trách nhiệm đóng đối với NLĐ). Quy định cơ chế khuyến khích đóng BHYT một lần cho tối đa 3 năm để tạo cơ chế đóng thuận tiện, duy trì người dân tham gia BHYT. Còn phương án 3 đề nghị giữ nguyên như quy định hiện hành.

Theo đánh giá tác động của Bộ Y tế, về kinh tế, trong 3 phương án, phương án 2 mở rộng diện bao phủ, cải thiện sức khỏe người dân, góp phần tăng nguồn cung nhân lực cho thị trường lao động. Quỹ BHYT cũng có thêm nguồn thu, tính riêng quy định đưa thân nhân lao động vào diện đóng bắt buộc giúp tăng từ 1.159 tỷ đến 3.819 tỷ đồng. Nhà nước giảm gánh nặng chi phí để giải quyết các vấn đề xã hội sau này.

Tính toán gánh nặng chi phí đối với doanh nghiệp

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga - Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội chuyên trách tỉnh Hải Dương nhìn nhận, đứng về phía NLĐ, khi mở rộng đối tượng tham gia BHYT đối với thân nhân NLĐ, NLĐ sẽ yên tâm hơn vì khi tham gia lao động, thân nhân của họ cũng sẽ được hưởng quyền lợi về y tế. Điều này cũng có tác dụng tích cực với doanh nghiệp (DN) vì họ sẽ dễ dàng thu hút được NLĐ hơn.

Tuy nhiên, đứng về phía DN, Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga bày tỏ “e ngại” vì theo đề xuất, DN sẽ phải đóng 2/3 trong tổng mức đóng là 70% của thân nhân NLĐ. Dẫn báo cáo đánh giá tác động của Bộ Y tế, đại biểu cho biết, nếu được thực hiện chính sách này, DN sẽ phải tăng chi từ khoảng 541 tỷ đến 1.782 tỷ đồng để hỗ trợ thân nhân NLĐ tham gia BHYT. Điều này sẽ tăng gánh nặng chi phí cho DN trong thời điểm chúng ta vừa trải qua đại dịch COVID-19, các DN đang gặp rất nhiều khó khăn.

Theo Đại biểu, ở thời điểm hiện nay, phải đánh giá tác động rất kỹ lưỡng vấn đề này. “Đương nhiên, việc bảo đảm quyền lợi của NLĐ là rất tốt nhưng trong bối cảnh hàng loạt các DN phải cắt giảm nhân công, cắt giảm giờ làm vì thiếu đơn hàng, không kinh doanh được như hiện nay thì liệu chúng ta đã nên sử dụng giải pháp này hay chưa? Cần đánh giá tác động rất kỹ và tính toán thời điểm cho hợp lý. Ở thời điểm hiện nay, DN vực dậy được đã rất khó khăn. Nếu DN không phát triển được thì đương nhiên phải cắt giảm nhân công, cắt giảm giờ làm, khi đó quyền lợi của NLĐ bị ảnh hưởng trước tiên và rõ rệt nhất”, Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga phân tích. Do vậy, cần cân nhắc giữa việc bảo đảm an sinh, bảo đảm quyền lợi cho NLĐ và thân nhân NLĐ với việc tạo thêm gánh nặng về kinh tế cho DN.

Mặt khác, theo tính toán, nếu thực hiện đề xuất này, Nhà nước sẽ phải tăng chi dao động từ 348 tỷ - 1.146 tỷ đồng/năm để hỗ trợ thân nhân NLĐ tham gia BHYT. “Đây là một chính sách an sinh nhưng cần phải có sự khảo sát, đánh giá tác động thật kỹ, một mặt tính đến nguồn lực chính là ngân sách nhà nước phải bỏ ra qua từng năm và thứ hai là phải tính toán tác động đến “sức khỏe” của DN trong thời điểm hiện nay”, Đại biểu nhấn mạnh.

Bộ Y tế cũng cho rằng, khi so sánh giữa tác động tích cực và tác động tiêu cực về kinh tế thì các tác động tích cực của phương án 2 mang lại nhiều giá trị và về tương lai sẽ có tác động bền vững. Tuy nhiên, trong bối cảnh thực tế nguồn thu ngân sách còn hạn chế, các DN cũng đang trong giai đoạn khó khăn đặc biệt sau đại dịch COVID-19, việc thực hiện theo phương án 2 sẽ có tác động lớn làm tăng chi từ ngân sách nhà nước và cho DN. Vì vậy, trước mắt, Bộ Y tế đề xuất lựa chọn phương án 1. Phương án 2 sẽ được cân nhắc để thực hiện trong lần sửa đổi tổng thể Luật BHYT trong thời gian tới.

Theo dự kiến, dự án Luật trên sẽ được trình QH cho ý kiến và thông qua tại Kỳ họp thứ 7, QH khóa XV khai mạc vào tháng 5 tới, để có hiệu lực cùng thời điểm với quy định về cấp chuyên môn kỹ thuật của Luật Khám bệnh, chữa bệnh từ 1/1/2025.

Theo Bộ Y tế, đến ngày 31/12/2023, tổng số người tham gia BHYT đạt 93,628 triệu người, tương ứng tỷ lệ bao phủ 93,35% dân số.

Tin cùng chuyên mục

Chế độ chính sách khi sắp xếp, tinh gọn bộ máy: Bảo đảm công bằng, nhân văn, hài hòa và tương quan hợp lý

Chế độ chính sách khi sắp xếp, tinh gọn bộ máy: Bảo đảm công bằng, nhân văn, hài hòa và tương quan hợp lý

(PLVN) - Chiều 17/12/2024, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25 tháng 10 năm 2017 của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” chủ trì Phiên họp lần thứ tư của Ban Chỉ đạo.

Đọc thêm

Giảm 5 bộ và 5 cơ quan trực thuộc Chính phủ, cơ bản bỏ tổng cục và tương đương

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà. Ảnh tư liệu: Dương Giang/TTXVN
Liên quan đến sắp xếp, tinh gọn bộ máy của Chính phủ, sáng 17/12, trao đổi với phóng viên TTXVN, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, theo phương án hợp nhất, sáp nhập một số bộ, cơ quan, dự kiến bộ máy Chính phủ còn 13 bộ, 4 cơ quan ngang bộ, giảm 5 bộ và 5 cơ quan trực thuộc Chính phủ; giảm 12/13 tổng cục và tổ chức tương đương tổng cục thuộc bộ, cơ quan ngang bộ.

Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì Hội nghị Quân ủy Trung ương

Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì Hội nghị Quân ủy Trung ương
Chiều 16/12, tại Hà Nội, Quân ủy Trung ương đã tổ chức Hội nghị lần thứ mười hai, nhiệm kỳ 2020 - 2025, nhằm kiểm điểm, đánh giá kết quả lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng năm 2024 và quyết nghị những chủ trương, giải pháp lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ năm 2025.

Quân đội nhân dân Việt Nam sẽ tiếp tục lập nên những chiến công xuất sắc

Chủ tịch nước Lương Cường phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo. (Ảnh trong bài: Tuấn Huy)
(PLVN) - Cuối tuần qua, tại Hà Nội, Bộ Quốc phòng đã chủ trì, phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Công an và tỉnh Cao Bằng tổ chức Hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề “Quân đội nhân dân Việt Nam - Truyền thống hào hùng, sự nghiệp vẻ vang, lực lượng nòng cốt xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh”.

Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng tổ chức Lễ báo công và vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh

Thượng tướng Trịnh Văn Quyết, Bí thư Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Quân ủy Trung ương đọc Lời báo công dâng Bác. Ảnh: An Đăng/TTXVN
Nhân kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân, sáng 14/12, tại Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng tổ chức Lễ báo công dâng Bác. Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó  Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì buổi lễ.