Để thực sự là Chính phủ phục vụ nhân dân

Quan tâm xử lý tốt lo lắng của dân

Chiều 30/6, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì phiên họp trực tuyến của Chính phủ với các địa phương về tình hình kinh tế - xã hội (KT-XH) tháng 6 và 6 tháng đầu năm 2016. 

Thủ tướng phát biểu, nền kinh tế đã đi được nửa chặng đường của năm 2016, vượt qua nhiều khó khăn, thách thức. Chính phủ đã ban hành kịp thời 49 nghị định trên tinh thần đổi mới, nâng cao chất lượng văn bản, giải phóng sức sản xuất của người dân và doanh nghiệp, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh.

Dẫn số liệu của Tổng cục Thống kê cho biết 6 tháng, tăng trưởng GDP đạt 5,52%, thấp hơn so với cùng kỳ, Thủ tướng đã nêu hàng loạt vấn đề: Nguyên nhân nào dẫn tới tình trạng này?

Có phải do nông nghiệp gặp hạn hán, nhiễm mặn nặng nề ở Đồng bằng sông Cửu Long và Nam Trung bộ, làm mất đi 1,3 triệu tấn thóc và tăng trưởng âm trong nông nghiệp?

Giải ngân còn thấp, mới đạt 26% so với kế hoạch là do đâu?

Thu ngân sách địa phương đạt khá nhưng thu ngân sách Trung ương đạt thấp, dẫn tới bội chi ngân sách, gây khó khăn trong điều hành tài chính ngân sách.

Vừa qua, Chính phủ đề ra một số chủ trương để sản xuất kinh doanh phát triển tốt hơn thì đến nay đã vào cuộc sống hay chưa?

Các Nghị quyết 01, 19, 35 về tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp đã thực sự được các cấp chính quyền quán triệt, triển khai đến đâu? Vấn đề khởi nghiệp trong toàn dân, nhất là trong lớp trẻ, đã được triển khai như thế nào?

“Chúng ta cần tự hỏi bộ máy của chúng ta đã phục vụ tốt người dân, doanh nghiệp hay chưa?”, Thủ tướng nêu câu hỏi và tiếp tục lưu ý những kinh nghiệm, bài học nào trong công tác chỉ đạo, điều hành cần rút ra từ những vụ việc xảy ra gần đây.

Nguyên nhân hiện tượng cá chết bất thường ở một số tỉnh miền Trung đã đến thời điểm công bố và đúng như lời hứa, Chính phủ sẽ công bố nguyên nhân và những biện pháp đã triển khai để xử lý vấn đề này, Thủ tướng cho biết.

Đồng thời đặt vấn đề rút ra bài học trong công tác quản lý môi trường. Hay như bài học từ tình trạng phá rừng nghiêm trọng ở Tây Nguyên, sự cố máy bay rơi vừa qua và mới nhất là việc ngày mai, hơn 800.000 thí sinh bắt đầu thi tốt nghiệp THPT 2016.

Đó là những lo lắng, băn khoăn của người dân mà các cấp chính quyền phải quan tâm xử lý thật tốt, để thực sự là Chính phủ phục vụ nhân dân, Thủ tướng nêu rõ.

Thủ tướng cũng yêu cầu các thành viên Chính phủ, các địa phương tập trung thảo luận về vấn đề kỷ cương, phép nước còn chưa nghiêm và các biện pháp chấn chỉnh như ban hành chỉ thị hay văn bản quy phạm pháp luật chấn chỉnh tình trạng này.

Chúng ta cần trao đổi thẳng thắn, đề cập rõ nguyên nhân chủ quan, đề xuất các giải pháp mạnh mẽ, cụ thể, từ đó tăng cường đoàn kết, phấn đấu đạt mục tiêu đã đề ra cho năm 2016 - Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu.

Hai nguyên nhân chính làm giảm đà tăng GDP

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT), tình hình KT-XH 6 tháng qua đan xen cả thuận lợi lẫn khó khăn, thách thức. Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, xuất khẩu tiếp tục tăng (5,9%), xuất siêu 1,54 tỷ USD, tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng 11,7%, bằng 32,9% GDP.

Hơn 54.000 doanh nghiệp (DN) thành lập mới, tăng 20% về số DN và 51,5% về vốn. Tốc độ tăng GDP quý II/2016 ước đạt 5,55%, cao hơn mức tăng 5,46% của quý I/2016, tuy nhiên thấp hơn nhiều so với mức tăng cùng kỳ năm 2015 là 6,47%. Tính chung 6 tháng đầu năm, GDP tăng 5,52%, thấp hơn nhiều so với mức tăng cùng kỳ năm 2015 là 6,32%.

Theo Bộ KH&ĐT, tốc độ tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm 2016  Trong khi, tăng trưởng ngành công nghiệp chế biến, chế tạo chỉ đạt tương đương của cùng kỳ năm trước.

Bộ KH&ĐT cũng nhìn nhận, sức ép lạm phát ảnh hưởng đến điều hành vĩ mô, nhất là chính sách tài chính, tiền tệ. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 6 tháng đã tăng 2,35%, gấp gần 5 lần so với năm 2015, chủ yếu do tác động của các quyết định hành chính thông qua các mặt hàng do Nhà nước quản lý. Sức ép tăng giá còn lớn do giá dầu thô dự báo tăng, giá lương thực tăng và việc điều chỉnh giá dịch vụ công theo lộ trình.

Theo Bộ KH&ĐT, để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế cả năm nay đạt 6,7%, thì 6 tháng cuối năm kinh tế cần tăng trưởng 7,6%. Đây là mức tăng trưởng khá cao, đặc biệt trong bối cảnh tình hình hiện nay không còn dư địa trong việc nới lỏng các chính sách tiền tệ và tài khóa trong 6 tháng cuối năm. Việc tăng trưởng kinh tế suy giảm sẽ ảnh hưởng đến các chỉ tiêu về bội chi, nợ công và nợ Chính phủ đến cuối năm 2016, khiến có thể vượt trần cho phép.

6 tháng đầu năm, chỉ số giá tiêu dùng CPI tăng 2,4% so với cùng kỳ năm trước; bình quân 6 tháng tăng 1,72%. Lạm phát cơ bản bình quân tăng 1,8% so với cùng kỳ năm trước. Ước tính, tổng phương tiện thanh toán ước tăng 8,07% so với tháng 12/2015. Sau sự kiện “Brexit”, tỷ giá ngoại tệ, giá vàng và chỉ số chứng khoán đều có biến động, nhưng đến nay đã dần ổn định trở lại. Nửa đầu năm, nhiều ngân hàng thương mại đã giảm lãi suất cho vay theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Về chỉ tiêu thu ngân sách, nửa đầu năm ước đạt 476,8 nghìn tỷ đồng, bằng 47% dự toán, thấp hơn tiến độ thu cùng kỳ năm trước đạt 49%. Tổng chi ngân sách nhà nước ước đạt 562,5 nghìn tỷ đồng, bằng 44,2% dự toán năm.

Tổng vốn đầu tư xã hội 6 tháng đầu năm đạt khoảng 618 nghìn tỷ đồng, bằng 32,9% GDP và tăng 11,7% so với cùng kỳ năm trước. Tổng kim ngạch xuất khẩu 6 tháng đầu năm đạt thấp, chỉ tăng 5,9%, thấp nhất so mức tăng cùng kỳ 6 năm qua và thấp hơn nhiều so với mục tiêu cả năm tăng 10%. Tăng trưởng thấp có một phần nguyên nhân từ việc giải ngân các nguồn vốn đầu tư công đạt thấp, gồm cả vốn trái phiếu Chinh phủ, vốn ODA và vốn vay ưu đãi các nhà tài trợ nước ngoài.

Để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nửa cuối năm, Bộ KH&ĐT cho rằng, cần thực hiện tốt Nghị quyết số 01 năm 2016, Nghị quyết số 19 năm 2016 và Nghị quyết số 35 năm 2016 của Chính phủ và các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Bên cạnh đó, cần đẩy nhanh tiến độ giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công, huy động các nguồn lực cho đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng. Song song với đó là thực hiện mạnh mẽ các giải pháp tháo gỡ khó khăn, nâng cao năng suất, sức cạnh tranh của doanh nghiệp và nền kinh tế; đẩy mạnh xuất khẩu, kiểm soát nhập khẩu; thực hiện tốt các nhiệm vụ tài chính ngân sách.