Sáng 19/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nghe báo cáo của Chính phủ về công tác phòng chống tham nhũng năm 2017, phòng chống tội phạm, thi hành án...
Thẩm tra báo cáo về công tác phòng chống tham nhũng năm 2017 của Chính phủ, Ủy ban Tư pháp cho rằng, nếu như trước đây tình trạng “lợi ích nhóm”, “sân sau” mới là nghi ngờ của dư luận cử tri thì qua một số vụ án lớn xét xử gần đây, qua kết quả kiểm tra của Ủy ban Kiểm tra Trung ương cho thấy những nghi ngờ là có căn cứ. "Vì thế tới đây cần tập trung phát hiện, xử lý, phòng ngừa tham nhũng dưới hình thức lợi ích nhóm, sân sau", báo cáo nêu rõ.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga. Ảnh:QH |
Ủy ban Tư pháp cũng đánh giá việc tự phát hiện tham nhũng vẫn là khâu rất yếu. Số vụ, việc được phát hiện qua thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử còn ít, chưa tương xứng với tình hình tham nhũng; tiến độ xử lý một số vụ việc còn để kéo dài.
Bên cạnh đó, có dấu hiệu của việc “hành chính hóa” quan hệ hình sự, “hình sự hóa” quan hệ hành chính trong xử lý hành vi tham nhũng. Việc xử lý người có hành vi tham nhũng, người bao che và người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị để xảy ra tham nhũng trong nhiều trường hợp chưa nghiêm dẫn đến tình trạng “nhờn luật”. Việc thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng vẫn chưa đạt chỉ tiêu được Quốc hội giao.
Trước thực tế đó, Ủy ban Tư pháp đề nghị Quốc hội, Chính phủ xây dựng quy định về kiểm soát tài sản, thu nhập của mọi người trong toàn xã hội; tiếp tục hoàn thiện quy định về minh bạch, kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, nhất là nội dung kiểm tra, giám sát, xác minh việc kê khai, trách nhiệm giải trình việc tăng, giảm tài sản, các khoản chi tiêu, giao dịch có giá trị lớn. Đồng thời, cần quy định rõ chế tài xử lý đối với người kê khai tài sản không trung thực.
"Chính phủ cần chỉ đạo tổng kiểm tra về công tác bổ nhiệm cán bộ trong phạm vi cả nước để trả lời cử tri về tình trạng bổ nhiệm cán bộ giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý không đúng quy định, bổ nhiệm lãnh đạo nhiều hơn công chức, bố trí người thân vào những vị trí dễ phát sinh tham nhũng", Ủy ban Tư pháp đề nghị.
Tặng quà của Oceanbank, chi hoa hồng của VN Pharma gây bức xúc
Liên quan đến việc tặng quà và nộp lại quà tặng, Ủy ban Tư pháp đánh giá cao sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng trong việc thực hiện quy định về nghiêm cấm tặng quà, nhận quà dưới mọi hình thức. Tuy nhiên, thực tế việc tặng quà để giải quyết công việc, hối lộ bằng hình thức tặng quà vẫn còn diễn ra rất phức tạp, dưới nhiều hình thức, nhất là việc lạm dụng phong tục truyền thống của dân tộc trong thăm hỏi, tặng quà nhân dịp lễ tết, hiếu, hỉ…
Việc nộp lại quà tặng cũng được cơ quan thẩm tra xác định là hầu như chỉ được thực hiện sau khi có phát hiện sai phạm. Qua một số vụ án xét xử gần đây, dư luận rất bức xúc trước việc tặng quà của Ngân hàng Oceanbank và chi hoa hồng cho bác sĩ của Công ty Cổ phần VN Pharma…
Cụ thể, trong vụ án buôn lậu xảy ra tại Công ty Cổ phần VN Pharma, các bị cáo khai nhận đã chi tiền "hoa hồng" cho bác sĩ tại nhiều bệnh viện lên tới 7,5 tỷ đồng để được bác sĩ kê đơn thuốc cho bệnh nhân. Trong vụ đại án xảy ra tại Oceanbank, ông Ninh Văn Quỳnh đã thừa nhận và nộp lại 20 tỷ đồng đã nhận của Nguyễn Xuân Sơn. Cơ quan điều tra đã thu giữ tại nhà Nguyễn Trường Duy, cán bộ Hải quan TP HCM 64 phong bì với tổng cộng gần một tỷ đồng, là số tiền hối lộ của doanh nghiệp.
"Ủy ban Tư pháp cho rằng, đây là vấn đề lớn, liên quan đến đạo đức nghề nghiệp, đạo đức công vụ và phòng chống tham nhũng cần được Chính phủ đánh giá, nghiên cứu để có quy định ngăn chặn tình trạng này", báo cáo nêu.