Mở đầu phiên làm việc buổi chiều hôm nay, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Trương Quang Nghĩa, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về việc tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành DA thành phần để triển khai DA Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Tiếp đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế (UBKT) của Quốc hội Vũ Hồng Thanh trình bày Báo cáo thẩm tra về việc tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành DA thành phần để triển khai DA Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Sau phần trình bày của Chính phủ và UBKT Quốc hội, các ĐB QH sẽ thảo luận ở tổ về việc tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành DA thành phần để triển khai DA Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Tờ Trình của Chính phủ về việc tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành DA thành phần để triển khai DA Cảng hàng không quốc tế Long Thành nêu rõ: Để đảm bảo tiến độ thực hiện Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành đã được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư, Chính phủ kiến nghị Quốc hội như sau: Cho phép tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Dự án thành dự án thành phần để tổ chức thực hiện độc lập trước khi Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành được Quốc hội thông qua; Giao Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành và Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai áp dụng các giải pháp để đẩy nhanh tiến độ triển khai Dự án.
Nói về sự cần thiếu trong việc sớm tách nội dung thu hồi, bồi thường, hỗ trợ tái định cư thành dự án thành phần, Chính phủ cho biết: Dự án là dự án quan trọng quốc gia, có quy mô thu hồi đất lớn, đã có quy hoạch từ năm 2005, ảnh hưởng đến đời sống và tình hình phát triển kinh tế - xã hội của cộng đồng dân cư địa phương.
Người dân sống trong vùng Dự án không thể đầu tư sản xuất, kinh doanh lâu dài, không được xây dựng nhà ở kiên cố, tách hộ… do quyền sử dụng đất bị hạn chế bởi quy hoạch; cơ sở hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội không được đầu tư, đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn.
Do vậy, việc sớm thực hiện hạng mục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Dự án không những để sớm ổn định cuộc sống của người dân, đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của người dân có đất bị thu hồi, đồng thời còn để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, đảm bảo tiến độ thực hiện Dự án.
Theo tiến độ dự kiến, Báo cáo nghiên cứu khả thi của Dự án sẽ được hoàn thiện để trình Quốc hội xem xét thông qua vào năm 2019. Còn báo cáo của Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai, thì cần khoảng thời gian ít nhất là 03 năm để hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng giai đoạn 1 của Dự án, bàn giao cho Chủ đầu tư triển khai thực hiện các hạng mục của Dự án. Chính phủ cho biết trong trường hợp Quốc hội cho phép tách nội dung thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư để thực hiện trước khi Quốc hội thông qua Báo cáo nghiên cứu khả thi, Ủy ban nhân nhân dân tỉnh Đồng Nai sẽ tổ chức thực hiện công tác giải phóng mặt bằng song song với quá trình lập Báo cáo nghiên cứu khả thi, theo các giai đoạn cụ thể và ưu tiên tập trung vào khu vực cần thiết để xây dựng hạ tầng cảng hàng không.
Theo tiến độ hiện nay, dự kiến nếu Quốc hội thông qua Báo cáo nghiên cứu khả thi vào năm 2019 thì sớm nhất năm 2020 địa phương mới có thể bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư để triển khai các bước tiếp theo của Dự án, phù hợp với tiến độ đưa Cảng hàng không quốc tế Long Thành vào khai thác từ năm 2025 theo Nghị quyết số 94/2015/QH13của Quốc hội.
Việc tách ngay nội dung hạng mục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành tại thời điểm hiện nay, trước khi Quốc hội phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi sẽ giúp Dự án được triển khai đảm bảo tiến độ đề ra tại Nghị quyết số 94/2015/QH13 của Quốc hội, đồng thời tiết kiệm được kinh phí và sớm ổn định đời sống nhân dân trong khu vực Dự án.
Hơn nữa, dự án có khối lượng phải giải phóng mặt bằng lớn, việc giao cho địa phương chủ động triển khai thực hiện độc lập sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn và đẩy nhanh tiến độ công tác giải phóng mặt bằng, quản lý khai thác có hiệu quả diện tích đất đã được thu hồi, đồng thời có thể tránh phát sinh những khiếu nại, tranh chấp không đáng có liên quan trong quá trình triển khai thực hiện Dự án.
Chính phủ cũng đưa lý do về việc huy động và bố trí vốn cho công tác giải phóng mặt bằng của Dự án những khó khăn trong công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư … để chứng minh việc tách nội dung để thực hiện dự án thành phần và giao cho Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện đối với hạng mục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Dự án trước khi Quốc hội thông qua Báo cáo nghiên cứu khả thi là cần thiết.