Ngày 4/8, trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 54 và các Hội nghị liên quan đã diễn ra các Hội nghị trực tuyến của Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN với các đối tác Mỹ, Australia, Nga và Hội nghị trực tuyến Bộ trưởng Ngoại giao cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 11.
Tại Hội nghị trực tuyến Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN – Mỹ, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken khẳng định chính quyền Tổng thống Biden coi trọng quan hệ đối tác chiến lược với ASEAN, ủng hộ đoàn kết, thống nhất, vai trò trung tâm của ASEAN và Quan điểm của ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (AOIP), thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược năng động, hiệu quả với ASEAN trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, cùng xây dựng cấu trúc khu vực rộng mở, bao trùm và phát triển thịnh vượng. Ngoại trưởng Mỹ khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục đi đầu thúc đẩy hợp tác đa phương ứng phó COVID-19, nỗ lực tăng công suất sản xuất, bảo đảm cung ứng vaccine đầy đủ, an toàn và hiệu quả.
Tại Hội nghị, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định các nước, trong đó có ASEAN và Mỹ, chia sẻ lợi ích và trách nhiệm trong việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông. Bộ trưởng nhấn mạnh các bên cần thể hiện thiện chí hợp tác, hành động có trách nhiệm, cùng nhau hướng tới xây dựng Biển Đông hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và bảo vệ môi trường.
Bộ trưởng khẳng định lập trường nhất quán của ASEAN về Biển Đông, nhấn mạnh tầm quan trọng của xây dựng lòng tin, kiềm chế, không quân sự hóa, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS), thúc đẩy thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC và sớm hoàn tất COC hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982.
Bộ trưởng mong muốn Mỹ tiếp tục đóng vai trò xây dựng, ủng hộ các nỗ lực của ASEAN duy trì hoà bình, ổn định, tự do hàng hải, hàng không trên Biển Đông, cũng như ủng hộ nỗ lực của ASEAN trong hỗ trợ tìm giải pháp ổn định tình hình Myanmar.
Tại Hội nghị trực tuyến Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Nga, Thứ trưởng Ngoại giao Nga khẳng định coi trọng đối tác chiến lược với ASEAN, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực, cam kết tiếp tục tham gia tích cực trong các cơ chế do ASEAN chủ trì, tăng cường đối thoại, hợp tác, phối hợp ứng phó hiệu quả các khó khăn, thách thức trong bối cảnh tình hình khu vực và quốc tế đầy bất ổn và phức tạp.
Nga cho biết sẽ tiếp tục cung ứng vaccine cho các nước ASEAN, khẳng định sẵn sàng chuyển giao và mở rộng sản xuất vaccine tại Đông Nam Á, tiếp tục tổ chức các chương trình đào tạo các chuyên gia và nhân viên y tế cho các nước ASEAN.
Tại Hội nghị, Trưởng đoàn Việt Nam đánh giá cao vai trò chủ động, tích cực của Nga trong thúc đẩy hợp tác ứng phó với các thách thức đang nổi lên đối với ổn định và phát triển khu vực, trong đó hoan nghênh Nga sẵn sàng chuyển giao công nghệ vaccine và mở rộng sản xuất cho các nước bên ngoài; khuyến khích các doanh nghiệp ASEAN và Nga tăng cường trao đổi, kết nối, khai thác và tận dụng hiệu quả tiềm năng hợp tác kinh tế to lớn giữa hai bên, ủng hộ xem xét xây dựng Khu vực mậu dịch tự do (FTA) giữa ASEAN và Liên minh kinh tế Á-Âu (EAEU) trong thời gian tới, trên cơ sở các FTA đã có giữa EAEU và từng nước thành viên ASEAN, trong đó có Việt Nam và Singapore.
Trưởng đoàn Việt Nam hoan nghênh Nga, với tư cách là cường quốc trong khu vực và trên thế giới, đóng vai trò quan trọng và không thể thiếu trong nỗ lực duy trì và bảo đảm hòa bình, an ninh và ổn định khu vực, trông đợi Nga tiếp tục tích cực ủng hộ và đóng góp cho xây dựng lòng tin, tin cậy lẫn nhau và tôn trọng luật pháp quốc tế trong quan hệ giữa các quốc gia; đồng thời khẳng định ủng hộ thúc đẩy trao đổi tiếp xúc cấp cao giữa hai bên, bao gồm tổ chức Hội nghị cấp cao ASEAN - Nga tháng 10/2021 kỷ niệm 30 năm quan hệ và 25 năm đối tác hai bên.
Trưởng đoàn Việt Nam khẳng định, trên cơ sở mối quan hệ hữu nghị truyền thống Việt - Nga, Việt Nam đã, đang và sẽ tiếp tục nỗ lực đóng góp tích cực vào việc tăng cường hơn nữa quan hệ đối tác chiến lược và hợp tác cùng có lợi giữa ASEAN và Nga. Trưởng đoàn Việt Nam tin tưởng chắc chắn, quan hệ ASEAN - Nga, trưởng thành qua 3 thập kỷ, sẽ tiếp tục phát triển và mang lại lợi ích cho cả hai bên trong giai đoạn phát triển mới.
Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN – Australia, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn hoan nghênh quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Australia đã bước sang giai đoạn phát triển mới với việc chính thức tổ chức cấp cao thường niên bắt đầu từ năm nay. Bộ trưởng đánh giá cao và đề nghị Australia tiếp tục hỗ trợ các nước ASEAN ứng phó kịp thời và hiệu quả đối với COVID-19 trong thời gian qua; nhấn mạnh ASEAN và Australia cần nỗ lực bảo đảm duy trì mở cửa thị trường, ổn định kết nối chuỗi cung ứng, tận dụng hiệu quả các thoả thuận thương mại hiện có trong khu vực. Bộ trưởng khuyến khích Australia tích cực tham gia nỗ lực thu hẹp khoảng cách phát triển và bảo đảm tăng trưởng bao trùm tại các tiểu vùng, trong đó có Mekong.
