Để giải phóng được số "hàng tồn kho" đang đe dọa các doanh nghiệp (DN) trong ngành xây dựng, Bộ Xây dựng đã đề nghị Quốc hội xem xét giải pháp nới lỏng chính sách tín dụng đối với các DN sản xuất, kinh doanh bất động sản (BĐS) và giảm một nửa thuế VAT cho người mua nhà lần đầu.
Bộ Xây dựng cho rằng, nếu thuế VAT cho người mua nhà lần đầu để ở là 5% sẽ giúp kích cầu thị trường BĐS. Ảnh minh họa |
Nhiều DN đối mặt với nguy cơ tồn vong
Số liệu của Bộ Xây dựng cho biết, tổng hợp trên cơ sở báo cáo của Hiệp hội kính và thuỷ tinh Việt Nam, Hiệp hội gốm sứ Việt Nam, Hiệp hội Xi măng Việt Nam, Hiệp hội Thép Việt Nam cho thấy số lượng hàng tồn kho lớn, DN sản xuất đều gặp khó khăn.
Đơn cử, kính tấm tiêu thụ ước giảm khoảng 30% so với cùng kỳ năm 2011, tồn kho đến cuối tháng 8/2012 của 7 DN ngành kính khoảng 60 triệu m2 quy tiêu chuẩn, tương đương sản lượng kính của hơn 4 tháng sản xuất. Từ năm 2011 đến cuối tháng 8/2012, có 3/4 lò kính cán in hoa dừng sản xuất. Riêng Tổng công ty Viglacera có 3 dây chuyền sản xuất kính với công suất 33 triệu m2, ước tồn kho đến 30/8/2012 là 15,7 triệu m2. Do một số nhà máy tiếp tục dừng sản xuất hoặc sản xuất cầm chừng, có DN trong lĩnh vực kính gia công là lĩnh vực sử dụng nhiều lao động đã giảm đến 40% lao động so với cuối năm 2011.
Trong khi đó, lượng tồn kho gạch ốp lát toàn ngành khoảng 60 triệu m2, 40 dây chuyền phải dừng sản xuất. Hàng loạt DN xi măng hoạt động kinh doanh lỗ lớn như xi măng Tam Điệp, xi măng Hải Phòng, xi măng Quang Sơn, xi măng Cẩm Phả, xi măng Hạ Long, xi măng Sông Gianh, xi măng Sông Thao, xi măng Thăng Long, xi măng Đồng Bành…
Cứu DN chỉ bằng biện pháp tài chính?
Trong 8 giải pháp mà Bộ Xây dựng đề xuất lên Quốc hội, có những giải pháp về linh hoạt trong việc thực hiện tái cơ cấu các DN Nhà nước như bán phần vốn nhà nước theo hình thức thoả thuận, chuyển vốn Nhà nước, mua nợ tại các DN…. Bộ kiến nghị bổ sung các DN sản xuất vật liệu xây dựng (xi măng, kính, gốm sứ xây dựng, gạch không nung) vào nhóm các DN được hưởng hỗ trợ của Nghị quyết 13/NQ-CP ngày 10/5/2012.
Bộ Xây dựng đề nghị các ngân hàng tiếp tục nghiên cứu khoanh nợ, dãn thời hạn trả nợ đối với các DN sản xuất vật liệu xây dựng, xây lắp, các chủ đầu tư xây dựng nhà ở để bán nhưng đang trong quá trình xây dựng. Nên tiếp tục lộ trình giảm lãi suất cho vay và cải cách các thủ tục cho vay nhằm tạo điều kiện thuận lợi để các DN dễ dàng tiếp cận nguồn vốn vay.
Đồng thời, Bộ đề nghị Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại hỗ trợ DN trong việc thu xếp nguồn ngoại tệ để trả nợ các khoản vay có gốc ngoại tệ. Xem xét cho DN được cơ cấu lại các khoản nợ, giãn thời gian trả nợ hoặc khoanh nợ nhằm giảm bớt khó khăn cho DN. Nới lỏng chính sách tín dụng đối với các DN sản xuất, kinh doanh bất động sản.
Đề kích cầu tiêu dùng vật liệu xây dựng, Bộ Xây dựng đề nghị thực hiện giảm 50% thuế giá trị gia tăng (thuế VAT bằng 5%) đối với các hộ gia đình, cá nhân khi mua nhà ở chung cư thương mại bình dân (diện tích căn hộ nhỏ hơn 90 m2, giá bán dưới 20 triệu đồng/m2) và mua lần đầu để ở.
Đây không phải là lần đầu tiên Bộ Xây dựng đề nghị giải cứu thị trường BĐS. Tuy nhiên, có nhiều ý kiến cho rằng, ngoài việc đề xuất các giải pháp chính sách để hỗ trợ thị trường, bản thân Bộ Xây dựng cũng phải chủ động thực hiện các biện pháp tái cấu trúc mạnh mẽ tại các DN nhằm tăng hiệu quả sử dụng đồng vốn và ứng dụng các biện pháp kỹ thuật hiện đại, chủ động tính toán phương án sản xuất, kinh doanh hợp lý.
Lê Minh