Sau khi đề nghị tịch thu mặt hàng sữa Ensure nhập khẩu có dòng chữ “Not to be sold in Vietnam or Mexico” vi phạm, Cục Hải quan TP.HCM vừa đề xuất Tổng cục Hải quan báo cáo Bộ Tài chính, đưa mặt hàng này vào Danh mục hàng hóa cấm nhập khẩu.
Hiện Cục Hải quan TP.HCM mới chỉ đề nghị Tổng cục Hải quan kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền bổ sung chế tài theo hướng buộc tiêu hủy hàng hóa vi phạm, không cho tái xuất đối với hàng hóa vi phạm nêu trên.
Theo Cục Hải quan TP.HCM, hiện nay, các chi cục hải quan trực thuộc đơn vị phát hiện mặt hàng này vi phạm chính sách nhập khẩu, nhưng lại vướng mắc trong việc xử lý. Để xử phạt hành vi vi phạm trong lĩnh vực hải quan phải căn cứ vào các quy định tại Nghị định 127/2013/NĐ-CP. Theo đó, cơ quan Hải quan phải xác định mặt hàng nhập khẩu vi phạm quy định: nhập khẩu hàng hóa không đủ điều kiện hay nhập khẩu hàng cấm, khi đó mới áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả (buộc tái xuất) hay áp dụng hình thức xử phạt bổ sung (tịch thu hàng hóa vi phạm).
Muốn xác định mặt hàng không đủ điều kiện nhập khẩu phải căn cứ vào thông báo kết quả kiểm tra của cơ quan kiểm tra chuyên ngành. Muốn xác định là hàng hóa cấm nhập khẩu thì phải căn cứ vào các văn bản quy phạm pháp luật, quy định cấm nhập khẩu.
Theo công văn 263/ATTP-TTr ngày 30-1-2015 của Cục An toàn Thực phẩm- Bộ Y tế, nội dung quy định chưa đủ cơ sở pháp lý vững chắc để xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan vì chỉ quy định “Việc kinh doanh, phân phối, lưu thông, quảng cáo sản phẩm này tại thị trường Việt Nam là vi phạm pháp luật”. Hơn nữa văn bản này, Bộ Y tế cũng không gửi cho cơ quan Hải quan.
Bên cạnh đó, công văn 2140/ATTP-SP ngày 28-8-2014 của Cục An toàn thực phẩm – Bộ Y tế gửi Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng 3 về việc xử lý đối với lô hàng thực phẩm Ensure nhập khẩu, trong đó chỉ đạo các cơ quan kiểm tra chuyên ngành không xác nhận cho các lô hàng sữa Ensure trên nhãn có dòng chữ "Not to be sold in Vietnam or Mexico” vì nhà sản xuất sẽ không chịu trách nhiệm đảm bảo an toàn thực phẩm khi sản phẩm lưu thông tại Việt Nam.
Như vậy, khi phát hiện lô hàng này nhập khẩu, cơ quan Hải quan chưa đủ cơ sở pháp lý để xác định lô hàng này không đủ điều kiện nhập khẩu vì cơ quan kiểm tra chuyên ngành không xác nhận chất lượng, không ra thông báo kết luật lô hàng không đạt yêu cầu nhập khẩu.
Để có cơ sở pháp lý vững chắc về việc xử phạt vi phạm trong lĩnh vực hải quan và nhằm ngăn chặn triệt để hành vi buôn lậu và gian lận thương mại đối với mặt hàng sữa Ensure, Cục Hải quan TP.HCM đề nghị Tổng cục Hải quan có ý kiến đề xuất Bộ Tài chính báo cáo và đề nghị Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Trưởng Ban Chỉ đạo 389 quốc gia kiến nghị Thủ tướng Chính phủ ra quyết định đưa mặt hàng sữa Ensure và các loại khác trên hộp thể hiện dòng chữ "Not to be sold in Vietnam or Mexico” vào Danh mục hàng cấm nhập khẩu. Hoặc, trao đổi với Bộ Y tế - cơ quan quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm, ban hành thông tư đưa mặt hàng trên vào Danh mục hàng cấm nhập khẩu.
Biện pháp chế tài này sẽ đồng bộ với những biện pháp xử lý của các cơ quan chức năng trong nội địa khi phát hiện mặt hàng này.
