Để mục tiêu Net Zero không còn xa vời

Các ý kiến, giải pháp đưa ra tại Tọa đàm sẽ là nguồn tư liệu hữu ích để Đoàn giám sát của Quốc hội, cũng như các cơ quan liên quan trong tiến trình sửa đổi Luật Bảo vệ môi trường tới đây.

Chia sẻ tại Tọa đàm, ông Đỗ Quốc Thái - Chủ tịch HĐQT Công ty CP BamBo King VINA cho hay, để triển khai có hiệu quả mục tiêu này, các DN đi đầu phải có nguồn vốn rất lớn. Tuy nhiên, hiện nay DN chưa có hỗ trợ nào, phải tự lực cánh sinh.

Ngoài ra, khung pháp lý hiện hành chưa hoàn thiện nên rất khó thực hiện; việc đo lường, xác minh với các tổ chức quốc tế cũng là một thách thức, khi phải tuân thủ quy định ngặt nghèo; cơ chế chuyển đổi xanh cũng chưa rõ ràng; việc phát hành tín chỉ trải qua thời gian dài, thủ tục phức tạp càng tạo áp lực cho DN.

Từ những thách thức, khó khăn này, DN mong muốn: Có quỹ hỗ trợ đầu tư xanh, chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, đặc biệt Nhà nước cần đẩy nhanh thực hiện và cấp chứng chỉ, tín chỉ để khuyến khích DN tham gia đầu tư vào các chương trình này.

Theo chuyên gia nông nghiệp Nguyễn Đăng Nghĩa, ông rất lo ngại khi từ năm 2010 - 2020, phát thải nhà kính Việt Nam tăng lên gấp đôi. Thực tế, giá lúa, cà phê... đều tăng, nguy cơ phát thải cũng tăng lên. Từ chỗ ngành Nông nghiệp tiêu thụ 10 tấn đã tăng lên 12 tấn, nguy cơ phát thải vô cùng lớn.

Thủ tướng Chính phủ đã phát động phong trào 1 triệu ha lúa để giảm phát thải nhưng tiến độ khá chậm. “Chủ yếu người dân tham gia vào phong trào này khi được DN hỗ trợ vốn, kỹ thuật, giống... Nếu không có những chương trình mới, hữu hiệu, mục tiêu giảm phát thải khó đạt được” - ông Nghĩa nhấn mạnh.

Ông Tạ Văn Hạ - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cho hay, qua hoạt động giám sát, kết quả cho thấy nổi lên rất nhiều thách thức khi tiến tới đạt giảm phát thải bằng 0 vào năm 2050.

Khó khăn lớn nhất chính là tài chính để phục vụ cho quá trình chuyển đổi. Thực tế cho thấy, các dự án đang rất khó khăn về vốn, đặc biệt là vốn để đầu tư vào công nghệ cơ bản để giảm phát thải, chưa kể các công nghệ khác tiếp theo.

Khó khăn nữa phải kể đến là vốn đầu tư vào hạ tầng (so với các nước chúng ta vẫn còn thua kém). Tiếp theo là nguồn nhân lực để vận hành các công nghệ đó cũng chưa đáp ứng. Ngoài ra, nhận thức của cộng đồng, trách nhiệm của DN cũng chưa cao...

“Để đạt được mục tiêu Net Zero, Việt Nam cần những đột phá về ứng dụng công nghệ và đổi mới sáng tạo. Muốn vậy, bên cạnh việc thay đổi nhận thức, bản thân các DN phải tự vận động, thay đổi để thích ứng. Khi chưa có nguồn vốn để thực hiện, chúng ta cần thu hút nguồn vốn đầu tư từ bên ngoài vào thì mới làm được. Muốn thúc đẩy, Việt Nam cũng cần hoàn thiện thị trường carbon nội địa, tiến tới liên kết với quốc tế. Quan trọng nhất, phải có một hệ thống pháp lý hoàn thiện để triển khai các chương trình, dự án này” - ông Tạ Văn Hạ nhấn mạnh.