Để giấc mơ thành hiện thực

Ước mơ…

Theo dự thảo về một số cơ chế, chính sách giải quyết nhà ở cho đối tượng khó khăn về chỗ ở do Bộ Xây dựng soạn thảo trình Thủ tướng Chính phủ, ưu tiên giải quyết cho các đối tượng hưởng lương từ ngân sách Nhà nước, công nhân lao động (độc thân) làm việc tại các KCN tập trung, sinh viên, học sinh, sau đó từng bước mở rộng cho các đối tượng khác.

Bác Trần Thị Minh, cán bộ hưu trí, tổ trưởng tổ dân cư 44c, lô 11A 14, khu tập thể An Dương cho biết, gia đình bác gồm 5 người, sống trong căn hộ rộng hơn 20m2. Nhà xây dựng từ những năm 70 xuống cấp nhiều, ít được sửa chữa nên tường nứt toác, bê-tông trần vữa tróc từng mảng. Nhiều cơn bão lớn, những hộ dân ở đây đều phải khóa cửa, tá túc như nhà người thân hoặc tại sở, ủy ban phường tránh bão…Thêm vào đó, sự  chật chội khiến sinh hoạt hằng ngày gặp nhiều khó khăn, bất tiện. Mong ước từ lâu có căn nhà rộng rãi hơn, vì vậy, khi nghe tin về chính sách hỗ trợ giải quyết nhà ở nói trên, bác Minh phấn khởi bộc bạch: Nếu thực hiện  chính sách này thì cũng đồng nghĩa với ước mơ “an cư” của hàng vạn gia đình công nhân hưu trí như tôi có thể trở thành hiện thực. Mức giá thuê và mua như vậy là quá lý tưởng. Tôi rất mong chính sách này sớm trở thành hiện thực và những người lao động như chúng tôi thực sự được hưởng lợi từ chính sách mà không gặp những khó khăn thường thấy của thị trường bất động sản hiện nay.

Mơ ước của bác Trần Thị Minh cũng là ước ao chung của hàng nghìn, hàng vạn người lao động trên địa bàn thành phố.

…Vẫn chỉ là giấc mơ

Hiện quỹ nhà ở dành cho cán bộ, công chức, viên chức, đối tượng thuộc lực lượng vũ trang, công nhân làm việc tại các khu công nghiệp trên địa bàn thành phố rất thiếu, vẫn còn hàng nghìn hộ phải sống trong điều kiện chỗ ở không bảo đảm tiêu chuẩn tối thiểu. Có nghĩa là số người đang khát khao có nhà ở rất lớn. Trong khi một thời gian dài Nhà nước bỏ việc đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.

Xuất phát từ nghịch lý này dẫn tới vấn đề nhà ở xã hội ở Hải Phòng đang bị ảnh hưởng xu thế thương mại hóa. Qua khảo giá một số chung cư trên địa bàn thành phố, có thể khẳng định rằng, hiện nay, hầu như không còn một chung cư đang xây dựng nào có thể gọi là chung cư giá rẻ để người có thu nhập thấp có thể mua được. Có chăng chỉ là tên gọi, nhưng rất ít căn giá dưới 500 triệu đồng và nếu mua được cũng rất khó bởi đã “qua tay” những người có thu nhập cao (phần lớn là dân đầu cơ, kinh doanh địa ốc).

Tại khu chung cư 5 tầng Vạn Mỹ, khu chung cư 3 tầng Đồng Quốc Bình, Đồng Tâm… giá trung bình khoảng 10 triệu đồng/m2 vị trí tầng 1; 4-8 triệu đồng/ m2 vị trí tầng 2,3. Ở chung cư dành cho người thu nhập thấp Cát Bi, giá nhà chuyển nhượng còn cao hơn. Muốn mua lại một căn hộ đôi (50m2) chắc chắn không dưới 500 triệu đồng; tầng 2, 3 cũng vào khoảng 250-350 triệu đồng/căn hộ. Các khu tái định cư như: Vĩnh Niệm và Ngã năm- sân bay Cát Bi (xây các khu chung cư 5 tầng và 9 tầng), khi hoàn chỉnh, mức giá trung bình 12-15 triệu đồng/ m2. Rõ ràng, những người có thu nhập thấp không bao giờ dành dụm đủ tiền để mua nhà.

Anh Vũ Văn Vinh, thuê nhà ở ngõ 313 Đà Nẵng cho biết, gia đình anh nếm đủ cay đắng trong chuyện đi thuê nhà, từ chuyện chủ nhà doạ đuổi nếu không chấp nhận tăng giá thuê, đến chuyện điều kiện ở tạm bợ…Thời gian gần đây, khi giá nhà cho thuê liên tục tăng thì nỗi bức xúc về nhà ở của gia đình anh cũng tăng theo. Trước đây anh thuê căn nhà hơn 20m2 chỉ với giá 600.000 đồng/tháng, bây giờ lên tới 800 nghìn đồng/tháng. Thậm chí chủ nhà còn báo trước, sắp tới sẽ tăng lên 1 triệu đồng/tháng.

Anh Vinh tâm sự, hai vợ chồng thu nhập hằng tháng được 5 triệu đồng, nuôi 2 đứa con ăn học (lớp 1 và mẫu giáo), thuê nhà, ăn uống mất 4 triệu đồng, nếu “bóp mồm, bóp miệng” để dành cao lắm là 1 triệu đồng, như vậy phải hơn 30 năm mới có thể mua được một căn hộ chung cư giá khoảng 400 triệu đồng! Nhưng anh cũng không biết là lúc dành dụm được đủ số tiền ấy thì giá nhà đã tăng đến bao nhiêu ?.

Bao giờ ước mơ thành hiện thực?

Vấn đề giải quyết nhà ở cho các đối tượng của thành phố trong nhiều năm qua diễn ra bất cập. Theo thống kê chưa đầy đủ, những năm gần đây trên địa bàn thành phố có gần 80 dự án phát triển nhà các loại. Một số ít dự án đã hoàn thành, có dự án đang triển khai, còn phần lớn đang chờ giải phóng mặt bằng hoặc thiếu tiền đền bù giải phóng mặt bằng… Số dự án hầu như không tăng thêm, thậm chí còn giảm, do một số dự án bị thu hồi vì không triển khai.

Hiện hai vướng mắc lớn các doanh nghiệp đang “mắc” khiến chương trình nhà ở xã hội khó triển khai vào thực tế, đó là khó khăn về đất và về vốn. Trong khi đó, nhu cầu về nhà ở xã hội rất lớn, nhưng nguồn cung còn thiếu xa so với cầu. Vì vậy, cần phải có các giải pháp tạo sự thông thoáng để doanh nghiệp hào hứng tham gia, thúc đẩy nhanh các chương trình phát triển nhà ở xã hội.

Với việc miễn tiền sử dụng đất, cùng nhiều ưu đãi về thuế cho các doanh nghiệp tham gia chương trình nhà ở xã hội, người thu nhập thấp may ra có thể mua được nhà với mức giá 200 triệu đồng/căn hộ diện tích 40-50m2. Và một trong những biện pháp quan trọng để có thể kéo giá nhà đất xuống là phải tăng được nguồn cung loại nhà giá rẻ cho người có thu nhập thấp. Đó là giải pháp có tính khả thi đối với người có thu nhập thấp, nhưng bao giờ thực hiện được thì vẫn là câu hỏi chưa có câu trả lời. Có lẽ, trước hết cần sự quyết tâm lớn từ phía chính quyền và cả những chính sách thực sự như khi để triển khai hiệu quả chủ trương lớn này.

Thảo Nguyên