Đẩy mạnh tuyên truyền, đưa chủ trương, chính sách đến gần đối tượng được trợ giúp pháp lý

-Xin ông chia sẻ một số kết quả nổi bật mà Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Cà Mau đã đạt được trong năm 2025?

Ông Ngô Đức Bính: Thực hiện chủ trương hợp nhất đơn vị hành chính và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp, Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Cà Mau mới đã kịp thời xây dựng Đề án triển khai thực hiện hợp nhất Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Cà Mau (cũ) và Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Bạc Liêu (cũ).

Trước và sau hợp nhất, Trung tâm luôn chủ động triển khai thực hiện các nhiệm vụ cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí cho người được TGPL trên địa bàn tỉnh. Kết quả đã tiếp nhận, thụ lý thực hiện TGPL được 1.664 vụ việc, cho 1.664 lượt người. Trong đó, hình thức tham gia tố tụng 1.155 vụ việc, luật sư thực hiện TGPL 205 vụ việc, đại diện ngoài tố tụng 41 vụ việc; đáp ứng 100% yêu cầu được TGPL của người được TGPL.

Bên cạnh đó, Trung tâm còn phối hợp tổ chức 105 cuộc truyền thông pháp luật về TGPL cho người được TGPL với 4.095 lượt người tham dự. Trong đó, truyền thông về TGPL theo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Cà Mau năm 2025 được 38 cuộc với 1.552 lượt người tham dự; cấp phát hơn 24.353 tờ gấp pháp luật; phối hợp với Báo và Đài phát thành, truyền hình Cà Mau thực hiện 08 chuyên đề đăng tải trên Báo Điện tử thu hút trên 15.600 lượt người theo dõi.

-Để đạt được những kết quả tích cực trên, bản thân ông và các cán bộ tại Trung tâm đã có những giải pháp, sáng kiến gì?

Ông Ngô Đức Bính: Chúng tôi luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Sở Tư pháp và sự hướng dẫn giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc của Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và TGPL, sự phối hợp trách nhiệm của các ngành, đơn vị có liên quan. Phát huy tinh thần đoàn kết, thống nhất, tính chủ động, sáng tạo trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ công tác TGPL trên địa bàn tỉnh, nhất là trong lãnh đạo, chỉ đạo phân công giao việc cho từng viên chức luôn rõ việc, rõ người, rõ phương pháp và giải pháp, rõ thời gian, kết quả thực hiện; đồng thời triển khai thực hiện đảm bảo tính đồng bộ các nhiệm vụ.

-Trong quá trình thực hiện việc TGPL cho người dân, ông thấy có vướng mắc, bất cập gì?

Ông Ngô Đức Bính: Quá trình TGPL tôi thấy nhiều người dân, nhất là người ở vùng khó khăn, người dân tộc thiểu số, còn chưa biết đến hoặc chưa hiểu hết lợi ích của TGPL, chỉ tìm đến khi có tranh chấp phát sinh. Việc xác định đối tượng “có khó khăn về tài chính” hay “người dân tộc thiểu số cư trú tại vùng đặc biệt khó khăn” vẫn gặp trở ngại do quy định về giấy tờ, hộ khẩu thường trú thay đổi theo quy định mới về quản lý cư trú.

Bên cạnh đó, nhiều người thuộc diện được TGPL (đặc biệt là người nghèo, vùng sâu vùng xa) vẫn chưa biết đến quyền được trợ giúp miễn phí của mình hoặc còn e ngại khi tiếp xúc với các cơ quan pháp luật.

Một số nội dung quy định của pháp luật chưa rõ dẫn đến có cách hiểu khác nhau như trường hợp người bị buộc tội từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi được TGPL từ khi bị tố giác hay từ khi có quyết định khởi tố bị can; việc khoản công tác phí cho người thực hiện TGPL được hiểu là đi thường xuyên trên 10 ngày/tháng nên chỉ được khoán chi 500.000 đồng/người/tháng không đảm bảo chi phí đi lại thực hiện nhiệm vụ tham gia tố tụng, phần nào đó ảnh hưởng chất lượng vụ việc TGPL.

-Theo ông, cần có những giải pháp cụ thể nào để nâng cao hiệu quả của công TGPL?

Ông Ngô Đức Bính: Để nâng cao hiệu quả công tác TGPL, cần tập trung vào nâng cao năng lực đội ngũ, đổi mới phương thức tuyên truyền, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, hoàn thiện cơ chế phối hợp và đánh giá chất lượng vụ việc, đồng thời cải thiện chính sách đãi ngộ để thu hút và giữ chân người làm TGPL, đảm bảo tiếp cận công lý cho người dân hiệu quả hơn. Ví dụ như, trong công tác tuyên truyền, trong các cuộc truyền thông về TGPL, ngoài các công việc triển khai pháp luật, tư vấn pháp luật cho từng vụ việc cụ thể, chúng ta có thể mang theo các thiết bị như máy tính, máy in…. để phục vụ cho công tác, khi người dân cần soạn thảo đơn khởi kiện hoặc đơn từ nào khác thì có thể soạn tại chỗ. Làm được như vậy sẽ giúp tiết kiệm chi phí đi lại cho người dân, tạo điều kiện thuận lợi cho đối tượng được TGPL hơn.

-Để những đối tượng thuộc diện được TGPL theo quy định biết đến quyền được TGPL khi và để người dân ở vùng sâu, vùng xa, người dân tộc thiểu số được TGPL một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất khi họ cần?

Ông Ngô Đức Bính: Để những đối tượng thuộc diện được TGPL theo quy định biết đến quyền được TGPL khi cần, cần nâng cao chất lượng tuyên truyền, phổ biên pháp luật về Luật TGPL bằng cách đổi mới phương thức tuyên truyền về TGPL. Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật là nhiệm vụ đầu tiên để chúng ta đưa Luật TGPL đến gần với đối tượng được TGPL hơn, là cầu nối để truyền tải các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến với người dân về TGPL.

Ngoài ra, chúng ta cần tăng cường phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng, UBND các xã, Hội phụ nữ, Sở dân tộc và tôn giáo….. để tiếp cận đối tượng TGPL khi có vướng mắc về pháp luật. Đặc biệt là UBND các xã, phường nơi được cho là gần dân nhất để tiếp cận vụ việc TGPL ngay từ ban đầu, điều đó sẽ giúp ích rất nhiều cho đối tượng được TGPL trong các giai đoạn tranh chấp tiếp theo (nếu có). Tiếp đến là phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng, đến giai đoạn này thì hầu hết đối tượng được TGPL đều rất cần đến TGPL để giúp họ trong giai đoạn tố tụng. Vì vậy, công tác phối hợp tốt với cơ quan tiến hành tố tụng cũng là một giải pháp tiếp cận nhanh với đối tượng được TGPL./.