Đẩy mạnh thực hiện hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật thống nhất trong cả nước

(PLVN) -Thời gian qua, công tác rà soát văn bản quy phạm pháp luật được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương thực hiện tích cực, góp phần quan trọng vào quá trình hoàn thiện hệ thống pháp luật và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Bộ, ngành địa phương chủ động rà soát văn bản

Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ (Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long làm Tổ trưởng Tổ công tác) về rà soát văn bản với trọng tâm rà soát, xử lý các quy định pháp luật mâu thuẫn, chồng chéo, không phù hợp thực tiễn trong các văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) hiện hành (luật, nghị định, thông tư) gây khó khăn, vướng mắc, cản trở các hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh và đời sống của nhân dân, làm giảm hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động quản lý, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Trên cơ sở kết quả rà soát văn bản, các cơ quan đã xử lý, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý nhiều VBQPPL có nội dung mâu thuẫn, chồng chéo, bất cập, không còn phù hợp thực tiễn; thực hiện định kỳ hằng năm công bố VBQPPL hết hiệu lực, ngưng hiệu lực toàn bộ hoặc một phần.

Tại các bộ, ngành, địa phương, các cơ quan cũng chủ động rà soát, bãi bỏ đối với các VBQPPL do mình ban hành, hoặc kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ bãi bỏ các văn bản không còn được áp dụng trên thực tế nhưng chưa có văn bản xác định hết hiệu lực.

Trong giai đoạn từ năm 2013 đến nay, thực hiện quy định của các Luật Ban hành VBQPPL và các văn bản hướng dẫn thi hành, các bộ, ngành, địa phương đã tổ chức thực hiện 02 kỳ hệ thống hóa văn bản thống nhất trong cả nước (kỳ hệ thống hóa đầu tiên với thời điểm hệ thống hóa là 31/12/2013 và kỳ hệ thống hóa 2014 - 2018).

Các bộ, ngành, địa phương đã nhận thức được đầy đủ hơn ý nghĩa quan trọng của công tác hệ thống hóa văn bản, thực hiện nghiêm túc việc xây dựng, ban hành và triển khai kế hoạch hệ thống hóa văn bản theo quy định, quan tâm bố trí nhân lực, kinh phí, các điều kiện bảo đảm khác phục vụ cho hoạt động hệ thống hóa văn bản. Việc công bố kết quả hệ thống hóa văn bản đã được các cơ quan thực hiện đầy đủ, đúng thời hạn hơn so với kỳ hệ thống hóa văn bản đầu tiên năm 2013.

Cần có cơ chế thu hút, khuyến khích các chuyên gia, nhà khoa học

Thực tế vẫn còn một số khó khăn, hạn chế trong quá trình thực hiện nhiệm vụ hệ thống hóa văn bản như: Ở một số địa phương, UBND cấp huyện, cấp xã chưa thực hiện đúng, chưa bảo đảm thời gian công bố kết quả hệ thống hóa văn bản; một số bộ, ngành, địa phương còn lúng túng về cách thức triển khai, kỹ năng nghiệp vụ; một số cơ quan chưa thực hiện đầy đủ việc đăng tải kết quả hệ thống hóa văn bản trên Cổng thông tin hoặc Trang thông tin điện tử của mình; việc xác định và tập hợp đầy đủ các văn bản phục vụ hệ thống hóa vẫn gặp nhiều khó khăn; một số cơ quan, đơn vị chưa thực sự chủ động, tích cực phối hợp với tổ chức pháp chế, cơ quan tư pháp trong triển khai hệ thống hóa văn bản; khó khăn về nhân lực, kinh phí bảo đảm cho công tác rà soát, hệ thống hóa văn bản…

Để góp phần tổ chức thực hiện hiệu quả, chất lượng nhiệm vụ hệ thống hóa văn bản thống nhất trong cả nước, thời gian tới cần tiếp tục quán triệt nhận thức trong các cơ quan nhà nước về vị trí, vai trò của công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật để đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN ở Việt Nam; hoàn thiện thể chế, pháp luật là một trong 03 đột phá chiến lược đã được xác định tại văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

Tăng cường hiệu quả phối hợp của giữa các cơ quan, đơn vị trong việc thực hiện hệ thống hóa văn bản, nhất là việc kiểm tra lại kết quả rà soát và rà soát bổ sung các VBQPPL để cập nhật tình trạng pháp lý đối với các VBQPPL thuộc đối tượng hệ thống hoá mang tính liên ngành, hoặc có nội dung phức tạp, không rõ ràng hoặc còn ý kiến khác nhau về tình trạng pháp lý, hiệu lực của văn bản. Tập trung đầu tư thỏa đáng về nguồn lực cho công tác rà soát, hệ thống hóa văn bản; nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức và có cơ chế thu hút, khuyến khích các chuyên gia, nhà khoa học, cộng tác viên có trình độ, kinh nghiệm chuyên sâu tham gia thực chất, hiệu quả vào công tác này.

Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác truyền thông, phổ biến về kết quả hệ thống hóa văn bản kỳ 2019-2023 thống nhất trong cả nước; thực hiện nghiêm túc việc đăng tải, cập nhật kịp thời kết quả hệ thống hóa văn bản trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật, Cổng thông tin hoặc Trang thông tin điện tử của cơ quan hệ thống hóa văn bản, phục vụ yêu cầu quản lý nhà nước, tạo thuận lợi cho việc áp dụng và thi hành pháp luật cơ quan, tổ chức, cá nhân. Cùng đó, triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong tiếp cận pháp luật, qua đó nâng cao năng lực hiểu và thực thi pháp luật.

Thiên Thanh