Theo thống kê của Bộ VH-TT&DL, hiện cả nước có 7.966 lễ hội, trong đó chủ yếu là lễ hội dân gian có 7.039 lễ hội, lễ hội lịch sử có 332 lễ hội, lễ hội tôn giáo có 544 lễ hội còn lại là các lễ hội khác.
Báo cáo của Thanh tra Bộ VH-TT&DL cũng cho biết, việc đặt tiền lễ không đúng nơi quy định, tuy đã được tổ chức thu gom nhưng chưa triệt để, nhất là những ngày đông khách hoặc cố tình đưa vào lễ và đốt đồ mã trong khu vực di tích, thắp hương, khấn thuê, bày bán sách tử vi, xem bói, rút thẻ như tại Đền Bà Chúa Kho (Bắc Ninh), Đền Đồng Bằng, Đền Tiên La (Thái Bình); Đền Mẫu (Hưng yên); Đền Cuông; Đền Cờn (Nghệ Anh); Chùa Bồ Đà, Chùa Thổ Hà (Bắc Giang); Đền Bắc Lệ (Lạng Sơn); Chua Non (Quảng Bình)….
 |
Các lễ hội phần lớn được mở rộng quy mô nhưng việc đầu tư cho hạ tầng giao thông, nơi để phương tiện giao thông, các quầy dịch vụ chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế như: Tình trạng các hộ kinh doanh lấn chiếm đường đi, gây ùn tắc giao thông, việc sắp xếp hàng quán một số nơi còn chưa phù hợp, vẫn còn dịch vụ bán hàng rong, đội lễ, nâng giá, chèo kéo khách hoặc các trò chơi mang tính cờ bạc trá hình, ăn mày, ăn xin, bán sách, báo, tranh, ảnh, băng đĩa trái phép, bói toán, xóc thẻ…vẫn còn diễn ra ở một số lễ hội.
Theo ông Lê Như Tiến - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội: “Đã giao nhiệm vụ rồi thì phải gắn trách nhiệm, phải “thổi còi” với thanh tra viên nào thấy hiện tượng sai trái, tiêu cực mà vẫn làm ngơ. Tôi cho con người vẫn là quan trọng nhất. Trước hết phải củng cố đội ngũ cán bộ, nhân viên quản lý văn hóa, quản lý lễ hội”.
Việc quản lý, sử dụng các nguồn thu từ di tích và lễ hội, tiền công đức, tiền lễ, tiền giọt dầu vẫn còn phức tạp, nhiều chủ thể cùng tham gia quản lý, nhiều nơi chưa công khai, minh bạch trong việc thu- chi và sử dụng. Thống kê chưa đầy đủ, mùa lễ hội 2012, số tiền công đức thu được lên tới 297,8 tỷ đồng; tuy nhiên, việc quản lý còn chưa thống nhất ở các địa phương dẫn đến số tiền này chưa được sử dụng đúng mục đích và hiệu quả. Tình trạng các điểm di tích đặt nhiều hòm công đức vẫn diễn ra.
Để thống nhất việc quản lý, sử dụng tiền công đức trong các cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo Bộ VH-TT&DL cùng Bộ Nội vụ đang tích cực hoàn thiện Thông tư liên tịch về việc hướng dẫn nhân dân thực hiện nếp sống văn minh tại các cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo.
Năm nay, Bộ VH –TT&DL sẽ thành lập 8 đội kiểm tra lễ hội. Bắt đầu từ ngày 22/1, Bộ sẽ tổ chức đoàn kiểm tra về các địa phương để kiểm tra công tác tổ chức lễ hội trước và sau Tết Nguyên đán Quý Tỵ nhằm đảm bảo các lễ hội diễn ra văn minh, an toàn, tiết kiệm, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng của nhân dân.
Bảo Châu
