Đây là một trong những hành động “quyết liệt, phục vụ nhân dân”, tạo tiền đề và động lực cho các hoạt động cải cách hành chính những năm tiếp theo của hệ thống THADS.
Từ 15/7/2016 đến 15/2/2017, Cục THADS và Chi cục THADS trên địa bàn 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương gồm: TP HCM, Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ, Sơn La, Bắc Giang, Nam Định, Thanh Hóa, Đồng Nai, An Giang, Kiên Giang đã tổ chức thực hiện thí điểm hỗ trợ trực tuyến yêu cầu thi hành án và cơ chế một cửa. Trong thời gian thí điểm, các cơ quan THADS đã tiếp nhận và hỗ trợ 111 yêu cầu thi hành án của các tổ chức, cá nhân, trong đó tập trung chủ yếu tại TP HCM với 84 yêu cầu.
Quá trình thí điểm cho thấy việc thực hiện hỗ trợ trực tuyến yêu cầu thi hành án là một chủ trương đúng đắn, góp phần tiết kiệm thời gian cho đương sự, tạo sự minh bạch trong tác nghiệp của cơ quan THADS, tạo sự chủ động về khối lượng công việc để giải quyết một cách hiệu quả. Tuy chưa có nhiều cá nhân, tổ chức lựa chọn sử dụng phương thức hỗ trợ mới của cơ quan THADS nhưng những cá nhân đã sử dụng phương thức hỗ trợ mới này đều đánh giá cao và hài lòng, nhất là đối với những người ở xa cơ quan thi hành án. Tuy nhiên, quá trình thí điểm hỗ trợ trực tuyến cũng đã bộc lộ một số khó khăn, vướng mắc cần giải quyết. Về nhân sự, việc thực hiện quy trình hỗ trợ trực tuyến đòi hỏi phải có nhân sự là công chức có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ để thực hiện công việc, dẫn đến công chức phải kiêm nhiệm công việc này đã chịu nhiều áp lực, thiếu tập trung trong công việc.
Về địa chỉ email hỗ trợ trực tuyến, hiện nay hệ thống tiếp nhận yêu cầu hỗ trợ trực tuyến vẫn đang được thực hiện qua 2 đường là gửi trực tiếp tại đường link Cổng thông tin điện tử Tổng cục THADS và các Trang thông tin điện tử của Cục THADS địa phương; gửi trực tiếp đến địa chỉ email hỗ trợ được cung cấp chính xác trên Trang thông tin điện tử. Một số tổ chức, cá nhân sử dụng dịch vụ đã có phản hồi về việc không thể gửi yêu cầu hỗ trợ hoặc có gửi được nhưng không nhận được thông tin phản hồi hỗ trợ từ phía cơ quan THADS.
Về nhận thức và tâm lý của người dân, không ít trường hợp tổ chức, cá nhân biết về dịch vụ hỗ trợ trực tuyến đơn yêu cầu thi hành án và có khả năng, điều kiện để gửi đơn hỗ trợ trực tuyến yêu cầu thi hành án, tuy nhiên họ vẫn chưa thực sự đón nhận và thường xuyên sử dụng dịch vụ này do tâm lý vẫn muốn liên hệ trực tiếp với cơ quan THADS để yên tâm. Trong khi đó, nếu sử dụng phương thức hỗ trợ trực tuyến của cơ quan THADS thì họ sẽ tiết kiệm được thời gian, chi phí đi lại so với việc đi nộp trực tiếp. Thực tế cũng cho thấy người yêu cầu thi hành án cư trú trên khắp cả nước, tuy nhiên việc tuyên truyền phương thức hỗ trợ trực tuyến trong thời gian qua chỉ ở một số địa phương áp dụng thí điểm nên đa số người dân chưa nắm bắt được thông tin về sự đổi mới trong công tác THADS.
Đối với kết quả triển khai cơ chế một cửa tại các Cục THADS được thí điểm đã diễn ra tương đối bài bản, giai đoạn thí điểm được thực hiện đối với 5 thủ tục gồm: đề nghị xác nhận kết quả thi hành án; yêu cầu thay đổi chấp hành viên; ra quyết định thi hành án theo đơn yêu cầu; yêu cầu hoãn thi hành án; đề nghị miễn, giảm chi phí cưỡng chế thi hành án. Sau 7 tháng triển khai thí điểm, tổng số hồ sơ đã tiếp nhận theo cơ chế một cửa tại 12 tỉnh, thành phố là 9.558 hồ sơ, trong đó tại cấp Cục là 1.024 hồ sơ, cấp Chi cục là 8.534 hồ sơ.
Việc giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa đã được hầu hết người dân, cơ quan tổ chức đồng tình ủng hộ; khắc phục triệt để tình trạng thất hẹn, trễ hẹn với dân, giảm bớt tình trạng người dân phải đi lại nhiều lần, tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực gây phiền hà cho người dân. Mặc dù cơ chế một cửa đã được triển khai thí điểm thống nhất tại 12 địa phương nhưng số hồ sơ giải quyết qua cơ chế một cửa so với số hồ sơ phát sinh trên thực tế vẫn còn thấp. Việc triển khai thí điểm tại một số địa phương còn chậm, còn tình trạng bố trí công chức tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả không có chuyên môn và am hiểu về các thủ tục hành chính thực hiện thí điểm. Một số đơn vị có thành lập Bộ phận một cửa nhưng thực tế bộ phận này lại không hoạt động mà vẫn giải quyết công việc theo nếp cũ.
Để đẩy mạnh dịch vụ công trực tuyến và cơ chế một cửa, hệ thống THADS cần tiếp tục các biện pháp duy trì hoạt động ổn định, đi vào nền nếp của Bộ phận một cửa và hỗ trợ trực tuyến tại các cơ quan THADS; nghiên cứu, mở rộng phạm vi hỗ trợ trực tuyến, cơ chế một cửa trong lĩnh vực THADS; rà soát danh mục thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan trong hệ thống tổ chức THADS để nghiên cứu và đề xuất những dịch vụ hành chính công có khả năng cung cấp trực tuyến mức độ 3 trở lên.
