Bất chấp lợi thế giá rẻ, sự tiện nghi, ấm cúng, dịch vụ thuận tiện, an toàn của nhà chung cư, người dân thành phố vẫn…thờ ơ với nó. Giờ đây, với nhiều người dân, chung cư là nỗi ám ảnh về một quá khứ khốn khó, diện tích chật hẹp, sự chung đụng trong sinh hoạt, thiếu tiện ích, cơ sở hạ tầng xuống cấp, chất lượng xây dựng kém… Chính tâm lý này khiến thị trường chung cư ở Hải Phòng vẫn chưa có đất sống.
 |
| Chung cư cao cấp “Thời đại mới” trên đường Văn Cao đang được nhà thầu đẩy nhanh tiến độ |
“Tiêu hóa”… chậm chạp
Nhu cầu về nhà ở trên địa bàn Hải Phòng không nhỏ, lại đa dạng, nhưng đã hơn 10 năm nay, tại thành phố chỉ có vài ba dự án nhà chung cư. Được gọi là sang trọng như căn hộ tại TD Plaza của Công ty Thùy Dương, hay rõ nét bình dân như căn hộ tái định cư của chung cư thuộc dự án Ngã Năm - Sân bay Cát Bi. Lý do là nhiều nhà đầu tư và người dân ở Hải Phòng chưa quan tâm đến đầu tư, mua bán nhà chung cư.
Dự án chung cư bình dân có vị trí đẹp nhất tại Hải Phòng trong 10 năm gần đây được hoàn thành năm 2008 là của dự án Khu đô thị mới Ngã Năm - Sân bay Cát Bi, với 3 khối nhà phục vụ tái định cư. Nhưng đến nay, các khối nhà này vẫn thưa thớt người ở do các hộ dân đòi bồi thường tái định cư bằng đất, không đồng ý tái định cư trong khu chung cư. Trong khi đó, hiện Hải Phòng có tới hơn 150 khu tập thể từ 1 đến 5 tầng, đa số được xây dựng trong giai đoạn những năm 1960 đến 1980 và hiện đều cũ nát.
Theo Hiệp hội Bất động sản Hải Phòng, trong các giao dịch liên quan đến mua bán nhà đất, sự lựa chọn của người mua vẫn nghiêng hẳn về mua đất nền làm nhà (chiếm 54%), tiếp đến là mua nhà (chiếm 37%), mua biệt thự (chiếm 10%), mua chung cư chỉ 1%. Người Hải Phòng chưa mặn mà với nhà chung cư do quỹ đất của thành phố còn nhiều, người mua có nhiều lựa chọn. Bên cạnh đó, quan niệm của nhiều người về nhà chung cư thường gắn với hình ảnh những khu tập thể cũ kỹ, nghèo nàn tiện nghi thời bao cấp nên họ chọn phương án khác. Các nhà đầu tư cũng chưa mạnh dạn đầu tư vào loại nhà ở này vì lợi nhuận thu về thấp, mỗi một công trình chỉ đạt lợi nhuận từ 7-10%. Do vậy, “ôm” hàng căn hộ chung cư hệt như …ôm bom nổ chậm. Vì giá nhà chung cư tương đối ổn định, nhưng mặt bằng giá cả chung thì lên từng ngày nên mua căn hộ chung cư mà không bán được nhanh thì… lỗ chắc.
Theo các nhà đầu tư bất động sản, còn có nguyên nhân khác để giải thích cho sự “thiếu đột biến về giá” của bất động sản tại Hải Phòng, đó là do sự thiếu liên thông giữa thị trường bất động sản tại đây và thị trường vàng, USD hay thị trường chứng khoán. Nếu như ở Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, thị trường bất động sản liên thông với nhiều thị trường khác nên giá của bất động sản lên xuống tùy thuộc vào việc đánh giá cơ hội của người kinh doanh. Họ có thể bán vàng, USD để mua đất, nhà… và sau đó lại bán đất, nhà ngay nếu có lãi… để lại tiếp tục mua bán loại hàng hóa khác. Điều này khác hoàn toàn so với thực tế tại Hải Phòng, nơi mà thị trường bất động sản gần như khép kín với những thị trường còn lại. Vì thế, sự thờ ơ của người dân Hải Phòng với căn hộ chung cư không chỉ có nguyên nhân từ thói quen sử dụng bất động sản mà còn có nguyên nhân từ tính thiếu liên kết, kém phát triển của các thị trường liên thông với thị trường bất động sản.
 |
| Một số tòa nhà chung cư đang được xây dựng bên hồ Đông |
Cần thêm “gia vị”
Gần đây, nhà xây sẵn trong khu dân cư cũ là sản phẩm kinh doanh khá tốt của giới kinh doanh bất động sản Hải Phòng. Theo đó, những khu đất diện tích tương đối lớn trong những khu này được phân lô để xây hàng loạt nhà 3 - 4 tầng, bán cho người có nhu cầu. Hiện, giá loại nhà này thường dao động từ 900 triệu đến 1,3 tỷ đồng/căn. Sàn giao dịch nhà đất nào cũng có sẵn vài chục sản phẩm loại này rao bán. Loại nhà này thường chỉ 1- 2 tháng sau khi hoàn thiện là có thể giao dịch thành công, vừa nhanh thu hồi vốn, vừa đạt lợi nhuận cao. Thế nên, giới kinh doanh bất động sản ưa chuộng việc tìm đất trong khu dân cư cũ để kinh doanh loại hình sản phẩm này là lẽ đương nhiên.
Rõ ràng là, để người dân thích ở chung cư, để thị trường căn hộ phát triển được tại Hải Phòng thì còn rất nhiều việc phải làm và cần có nhiều thời gian hơn nữa. Trong đó, thay đổi định kiến của công chúng về chung cư, tạo dựng một nét văn hóa chung cư mới, hiện đại và tiện lợi trong ý thức người dân là việc làm hết sức quan trọng. Chỉ thế mới có thể hy vọng chung cư trở thành phổ cập tại Hải Phòng.
Để điều này trở thành hiện thực cần sự nỗ lực của nhiều phía, trong đó có chính quyền thành phố và chủ đầu tư các dự án. Cụ thể, để thị trường nhà chung cư phát triển, thành phố cần tạo những ưu đãi về đất đai, thuế để khuyến khích nhà đầu tư; quy hoạch những khu vực ưu tiên xây dựng nhà chung cư; có cơ chế khuyến khích vận động, tuyên truyền để người dân thấy được lợi ích của các khu chung cư mới và việc mua nhà chung cư doanh nghiệp cần tiên phong tạo ra thị trường giá rẻ, chất lượng tốt.
Hải Nguyên
