Phần lớn các bệnh viện ở Hải Phòng được xây dựng từ thập niên 70 của thế kỷ 20. Sau gần nửa thế kỷ hoạt động, đa số cơ sở vật chất các bệnh viện xuống cấp nặng như Bệnh viện Lao và bệnh phổi, Bệnh viện tâm thần và nhiều bệnh viện đa khoa quận, huyện khác. Nhu cầu được đầu tư xây mới cơ sở vật chất của các bệnh viện là chính đáng và cấp thiết. Song vẫn thiếu tính đồng bộ, tổng thể.
Sự phối hợp chưa chặt chẽ, đầu tư chưa đồng bộ
Dự án xây mới Bệnh viện đa khoa quận Hải An lúc đầu diễn ra khá suôn sẻ. Nhưng quá trình triển khai lại gặp rất nhiều vướng mắc. Nguyên nhân do sự phối hợp giữa ngành Y tế và quận Hải An chưa chặt chẽ, chưa trao đổi thấu đáo những vấn đề liên quan đến khu đất dành xây dựng bệnh viện. Vì vậy, khi triển khai dự án, ngành Y tế chỉ thực hiện việc đền bù, giải phóng mặt bằng mà không biết rằng khu đất đó có một phần liên quan đến đất thổ cư nên phải thực hiện bố trí khu tái định cư.
 |
| Khu nhà C Bệnh viện Lao và bệnh phổi đã quá xuống cấp nên việc đầu tư sửa chữa khá tốn kém, nên mạnh dạn phá dỡ, xây mới. |
Việc chậm bàn giao mặt bằng dự án Bệnh viện hữu nghị Việt-Tiệp cơ sở 2 chậm có một phần lỗi từ đơn vị tư vấn là Trung tâm phát triển quỹ đất (Sở Tài nguyên-Môi trường). Phải chăng đơn vị tư vấn không nắm được quy trình hay không tiến hành khảo sát mặt bằng dẫn tới tình trạng các thủ tục trình UBND thành phố ban hành quyết định thu hồi đất lại chỉ thu hồi phần diện tích nằm trên địa bàn xã An Đồng mà “bỏ quên” phần diện tích đất hơn 2000m2 ở xã Đồng Thái. Do đó, quá trình triển khai dự án bị chậm vài tháng vì đơn vị chủ đầu tư phải lập hồ sơ trình UBND thành phố xem xét, tiếp tục ra quyết định thu hồi phần diện tích hơn 2000m2 ở xã Đồng Thái theo quy hoạch ban đầu.
Theo quy định, nguồn trái phiếu Chính phủ chỉ dành để đầu tư xây dựng cơ sở vật chất các bệnh viện (chiếm khoảng 60%), còn thành phố đóng góp phần vốn đối ứng mua sắm thiết bị cho các cơ sở y tế. Nhưng quá trình thực hiện, có bệnh viện đề nghị được trang bị máy siêu âm màu, cơ quan xét duyệt dự án xem xét điều chỉnh từ máy siêu âm màu thành máy siêu âm đen trắng, mặc dù bệnh viện này có 3 máy siêu âm đen trắng, chưa có máy siêu âm màu.
Do nguồn vốn trái phiếu Chính phủ dành cho Hải Phòng không nhiều, phần vốn đối ứng của thành phố khó huy động, các dự án y tế được thực hiện bằng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ chưa đồng bộ, vẫn phải “liệu cơm, gắp mắm”. Do vốn đầu tư không nhiều nên Bệnh viện Lao và bệnh phổi chỉ có thể tập trung cải tạo, nâng cấp các khối nhà đã xuống cấp nặng. Với số vốn được phân bổ, Bệnh viện đa khoa An Lão được khuyến cáo không nên xây dựng thêm các khu nhà đa năng vì diện tích hiện nay của bệnh viện quá chật, chỉ nên đầu tư cho cơ sở 2 với quy mô như phòng khám, không thể xây dựng mới với quy mô như bệnh viện. Số tiền còn lại ưu tiên đầu tư thiết bị phục vụ công tác khám và điệu trị bệnh cho nhân dân. Còn Bệnh viện phụ sản Hải Phòng được khuyến cáo chỉ nên mở rộng về phía sau, không nên đập bỏ toàn bộ cơ sở hạ tầng hiện có, tránh lãng phí, đồng thời góp phần giải quyết tình trạng quá tải hiện nay. Tuy nhiên, một số ý kiến đề nghị, chủ đầu tư cần khảo sát kỹ, bởi có trường hợp kinh phí cải tạo, nâng cấp các khu nhà cũng ngang mức đầu tư xây mới. Trong trường hợp cần thiết nên mạnh dạn phá bỏ khu nhà quá xuống cấp, tranh thủ mọi nguồn vốn đầu tư xây dựng mới đồng bộ (có thể đề nghị thành phố cho phép đấu giá khu đất cũ để lấy tiền xây dựng ở vị trí mới), nhất là với Bệnh viện Lao và bệnh phổi và Bệnh viện Tâm thần.
Với những bệnh viện đầu tư xây mới, Phó giám đốc Sở Xây dựng Vũ Duy lưu ý các bệnh viện hết sức quan tâm đến hệ thống xử lý nước thải, thiết kế các khu nhà chức năng bảo đảm đáp ứng nhu cầu sử dụng hiện tại và lâu dài, nhất là khi công suất giường bệnh tăng 2-3 lần so với hiện tại.
Thiết kế chưa thật sự phù hợp
Xuất phát từ thực tế của địa phương, những năm gần đây, ngành Y tế tích cực vận động, tranh thủ nguồn lực đầu tư từ trái phiếu Chính phủ để lập dự án đầu tư cải tạo, nâng cấp một số bệnh viện đa khoa và bệnh viện hạng 1. Lãnh đạo các bệnh viện tích cực vào cuộc với ngành Y tế để cùng lập dự án, tiến hành các bước đầu tư xây mới bệnh viện.
Tuy nhiên, đến thời điểm này, số dự án chính thức triển khai, hoàn thành, đưa vào sử dụng chưa nhiều. Một số dãy nhà chức năng thiết kế chưa thật sự phù hợp, khó phát huy giá trị sử dụng. Phát biểu tại cuộc kiểm tra tiến độ thực hiện dự án y tế sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ tại Bệnh viện đa khoa huyện Vĩnh Bảo, Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Bảo Nguyễn Đức Mai cho rằng: Các công trình bệnh viện, ngoài chức năng khám, điều trị bệnh đồng thời phải có các tiêu chí như công trình văn hóa, nghỉ dưỡng cho người bệnh, cần thiết kế cao ráo, có không gian thoáng đãng. Khu nhà đa chức năng có nền móng quá thấp, chất lượng khung bạo cửa chưa tốt, tường xây quá nặng nề (theo giải thích của chủ đầu tư là để tiết kiệm). Phó chủ tịch UBND thành phố Hoàng Văn Kể cho rằng, tiết kiệm là cần thiết, song đây là công trình kiên cố phục vụ lợi ích lâu dài của nhân dân nên cần mạnh dạn đầu tư, lựa chọn vật liệu tốt nhất, bảo đảm chất lượng và mỹ thuật công trình.
Tại cuộc giao ban công tác khoa giáo 9 tháng năm 2010 vừa qua, Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Văn Thành cho rằng: Thiết kế xây dựng bệnh viện là công việc khó đòi hỏi người thiết kế rất am hiểu để công trình phù hợp với chức năng điều trị và nghỉ dưỡng, phát huy giá trị sử dụng. Thực tế tại một số bệnh viện cho thấy, việc thiết kế còn nhiều bất cập như phòng mổ chưa thuận lợi, nhà vệ sinh quá gần phòng bệnh… vừa không phát huy giá trị sử dụng, gây ô nhiễm môi trường.
Đồng nhất với quan điểm này, Phó giám đốc Sở Xây dựng Vũ Duy cho rằng, thiết kế và thẩm định chất lượng công trình có ý nghĩa rất quan trọng. Do đó, chủ đầu tư và đơn vị sử dụng cần phối hợp chặt chẽ trong quản lý, giám sát chất lượng và khối lượng, phát hiện những vấn đề không hợp lý cần kiến nghị, đề nghị UBND thành phố xem xét, điều chỉnh phù hợp.
(Còn tiếp)
Hoàng Dũng
