Ông Trần Hữu Linh - Tổng cục trưởng Tổng cục QLTT |
Sau một năm thay đổi mô hình hoạt động, công tác QLTT diễn ra như thế nào, thưa ông?
- Sau hơn 1 năm kể từ khi lực lượng QLTT được tái cơ cấu lại, chúng tôi thấy rằng, việc thay đổi cơ cấu của lực lượng, thay đổi mô hình tổ chức của lực lượng này rất phù hợp.
Trước đây lực lượng bị tổ chức theo kiểu cắt khúc từng địa bàn thuộc các địa phương nhưng từ tháng 10/2018, khi Thủ tướng Chính phủ có quyết định thành lập Tổng cục thì dưới Tổng cục có 63 cục ở các địa phương. Với việc thay đổi mô hình tổ chức xuyên suốt từ Bộ Công Thương xuống địa phương như thế sự phối hợp trong công tác hoạt động nghiệp vụ và kiểm tra, kiểm soát đã tăng lên rất nhiều.
Qua 1 năm hoạt động, mô hình này rất phù hợp với diễn biến tình hình hoạt động chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả. Nhất là từ đầu năm 2019, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả theo một chiều hướng phức tạp tinh vi và thậm chí manh động hơn. Do đó, việc tổ chức theo ngành dọc xuyên suốt này đã phục vụ rất hiệu quả cho công tác điều hành.
Tuy nhiên, công tác phòng chống các hoạt động gian lận thương mại khác cũng còn nhiều khó khăn. Ví dụ như đối với xuất xứ hàng hóa thương mại điện tử. Đây là những hình thức mới nổi lên từ đầu năm 2019 nhưng cũng đã được lực lượng QLTT rất quan tâm xử lý như xuất xứ hàng hóa và đặc biệt môi trường thương mại online.
Chúng tôi cũng đã tập trung kiểm tra, xử lý nhiều vụ việc nhưng còn nhiều vấn đề chưa thể giải quyết triệt để do quy định của pháp luật vẫn chưa theo kịp diễn biến thị trường. Nhưng tôi cho rằng, 2019 là năm đầu tiên hoạt động theo mô hình tổ chức mới, có thể nói công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả đã có kết quả tích cực và điều đó thể hiện được sự đúng đắn của việc thay đổi mô hình tái cơ cấu lại lực lượng.
Ông có thể dẫn chứng một số hoạt động được cho là hiệu quả kể từ khi hoạt động QLTT được tổ chức theo ngành dọc?
- Ví dụ như trên mặt trận chống buôn lậu. Từ việc thay đổi mô hình tổ chức xuyên suốt nên việc phối hợp giữa các lực lượng chức năng đồng bộ hơn, hiệu quả hơn. Ở tuyến đầu biên giới có bộ đội biên phòng, lực lượng hải quan, nếu có hàng thẩm lậu vào nội địa thì lực lượng QLTT, lực lượng công an phối hợp nhịp nhàng, xử lý kiểm soát tốt hơn rất nhiều.
Minh chứng là trong năm vừa rồi có những vụ buôn lậu, các lực lượng phối hợp kiểm tra, kiểm soát thực hiện rất tốt. Trong thị trường nội địa, lực lượng QLTT cũng đã phối hợp rất tốt với cơ quan công an, đã bắt giữ được rất nhiều cơ sở sản xuất có tính hệ thống, đường dây, đã kiểm tra, xử lý rất nhiều việc liên quan đến hàng giả của các nhãn hiệu nổi tiếng trên thế giới cũng như các loại hàng giả được sản xuất tại các địa phương.
Một khó khăn trong công tác chống hàng giả là thông thường hàng giả được sản xuất ở một nơi nhưng lại tiêu thụ ở các địa bàn khác nhau nên việc chỉ đạo xuyên suốt là rất quan trọng, ngay từ khâu bắt đầu phát hiện nơi sản xuất đến theo dõi, kiểm tra các kho chứa hàng.
Tuy nhiên, năm vừa qua, với sự phối hợp đồng bộ và hiệu quả, chúng tôi đã xử lý được rất nhiều vụ việc về hàng giả, đặc biệt là hoạt động kiểm tra, thu giữ tại nơi sản xuất, phối hợp với các hãng nhãn hiệu nổi tiếng để kiểm tra, xử lý. Thậm chí, đưa sang cơ quan điều tra những vụ việc xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của nhiều đối tượng.
Lực lượng QLTT kiểm tra hàng nhái, hàng giả |
Năm 2019, Tổng cục đã triệt phá được nhiều ổ nhóm, đường dây vi phạm. Nhưng một số báo cáo gần đây cho thấy, số vụ kiểm tra và xử lý vi phạm hành chính giảm so với năm trước?
- Theo số liệu tôi nắm được, số vụ kiểm tra chắc chắn không giảm vì năm nay có đến 140.000 - 150.000 vụ kiểm tra, thậm chí tôi còn đề nghị phải tăng cường kiểm tra nhiều hơn. Mỗi năm, Tổng cục có 3 hình thức kiểm tra, bao gồm kế hoạch thanh tra, kiểm tra định kỳ và kiểm tra đột xuất. Kế hoạch thanh tra thì được lên danh sách từ đầu năm, riêng danh sách kiểm tra định kỳ tôi để các Cục QLTT địa phương tự đưa danh sách, còn kiểm tra đột xuất thì liên tục thực hiện ngay khi phát hiện ra dấu hiệu vi phạm.
Tuy nhiên, không phải cứ kiểm tra là xử phạt, họ phải sai thì mới ra quyết định xử phạt được. Do đó, nếu nhìn theo một khía cạnh tích cực, số vụ xử lý vi phạm giảm cũng là một tín hiệu tốt cho thấy công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường có hiệu quả.
Hơn nữa, 2019 là năm đầu tiên thực hiện mô hình ngành dọc, chúng tôi cũng tập trung vào kiện toàn lực lượng, ổn định tổ chức và công tác nội bộ hơn. Ngoài ra, Tổng cục cũng đã và sẽ chú trọng nhiều hơn đến việc xử lý, theo dõi, phá được nhiều ổ nhóm, đường dây hơn vì chính ổ nhóm, đường đây mới là gốc của hàng giả, hàng nhái.
Cảm ơn ông!