Đâu rồi thước đo văn hóa ứng xử đánh giá nghệ sĩ?

Khi sao Việt “xấu xí” hoặc “lung linh”

Cứ mỗi lần sao Việt trở nên “xấu xí” trong mắt khán giả, họ đều bị lên án mạnh mẽ trên truyền thông báo chí, trên mạng xã hội. Trước đây, có thể kể tới lùm xùm vụ việc Hương Giang Idol xúc phạm nghệ sĩ Trung Dân trên truyền hình - gameshow Siêu sao đoán chữ. Sau đó, việc cô không xin lỗi tiền bối càng làm người hâm mộ nữ ca sĩ thất vọng, ngán ngẩm.

Cựu người mẫu, ca sĩ Trang Trần xây dựng một thương hiệu cá nhân “xấu xí” khi thường xuyên livestream chửi mắng những nghệ sĩ khác, thậm chí có những đáp trả, bình luận châm chọc, tục tĩu với người hâm mộ.

Gần nhất, phải nói tới nam ca sĩ, diễn viên Rocker Nguyễn, từng được người hâm mộ yêu thương gọi là “nam thần”, giờ bị dư luận tẩy chay mạnh, thậm chí bị cho là “ngôi sao chua ngoa nhất làng giải trí”. Bị phán xét trên một fanpage về hành động bất lịch sự, vừa ngồi gác chân vừa nhắn tin điện thoại khi đang livestream nói chuyện cùng nữ ca sĩ xứ Hàn - Jessica Jung, anh chàng nổi giận đòi đánh sập trang fanpage này. Khi được góp ý hoặc bị chỉ trích, anh không ngần ngại đáp trả từng bình luận một với giọng điệu cực kỳ ngoa ngoắt, làm “méo mó” hình ảnh đẹp đẽ mà chàng hotboy đã bao lâu xây dựng.

Ngoài ra, những hành động “xấu xí” khác có thể kể tới việc ca sĩ Phan Đinh Tùng đi trễ show diễn, nhưng vẫn lên mặt quát mắng người khác. Hay lùm xùm nam diễn viên Phạm Anh Tuấn có lời lẽ khiếm nhã và xô xát ở nơi công cộng, phố Bùi Viện, TP. Hồ Chí Minh. Diễn viên điện ảnh Ngọc Lan lái xe vượt tốc độ, không xuất trình được bằng lái, còn quát mắng cảnh sát giao thông khi anh lập biên bản. Ca sĩ Will 365 và diễn viên Kaity Nguyễn mượn khung cảnh Đà Lạt để dựng hậu trường quay MV “Khi ta có nhau”, nhưng sau đó ngổn ngang, la liệt rác thải mà không dọn dẹp. 

Ngược lại, nhiều nghệ sĩ không chỉ ghi điểm ở khả năng nghệ thuật của mình mà còn được dư luận khen ngợi, yêu mến bởi những hành vi đúng mực. Hơn chục năm hoạt động trong làng giải trí, ca sĩ Mỹ Tâm luôn lấy được thiện cảm từ công chúng nhờ thái độ, cử chỉ khiêm tốn, “kính trên, nhường dưới”.  Người ta từng thấy nữ ca sĩ lễ phép chào hỏi người nghệ sĩ lớn tuổi hoặc những người hâm mộ lớn tuổi. Đối với người hâm mộ, cô không tỏ ra kiêu căng, mà luôn quan tâm, hòa đồng với cộng đồng.

Ca sĩ Đông Nhi cũng nhiều lần ghi điểm khi có những ứng xử văn minh, cúi chào đàng hoàng với các bậc tiền bối. Đối với người hâm mộ, nữ ca sĩ có thể nán lại hàng giờ đồng hồ để trò chuyện, chụp ảnh lưu niệm cùng người hâm mộ, hay thậm chí ngồi xuống nền để ký tặng khán giả. 

Một tên tuổi khác cũng được “săn đón” trong giới giải trí Việt nhưng luôn có thái độ tốt. Nam ca sĩ luôn bắt đầu bằng việc chào hỏi với mọi người, đối với đồng nghiệp nữ anh luôn giữ khoảng cách và thái độ tôn trọng. Cuối cùng, dù là tên tuổi bị “ném đá” nhiều sau mỗi lần ra mắt, Sơn Tùng M-TP vẫn được công chúng yêu mến bởi lối nói chuyện chân chất, cư xử lễ phép. Hình ảnh nam ca sĩ cúi gập người chào khán giả, hay các anh chị trong nghề đã gây được nhiều thiện cảm cho nam ca sĩ đến từ Thái Bình. Những hành động đẹp như vậy dường như vẫn ít được nói đến trong showbiz Việt, nhưng luôn ghi một dấu ấn tích cực trong khán giả.

Văn hóa ứng xử là thước đo đánh giá nghệ sĩ

Có thể thấy, mỗi hành vi, ứng xử của sao Việt, dù tốt hay xấu đều được cộng đồng, dư luận ghi nhận, theo dõi, “nhặt sạn” từng li từng tí. Nhiều nghệ sĩ cho rằng mình đang “tự do” bày tỏ cảm xúc và quan điểm cá nhân, “đó là cách sống của mỗi người”, “không ảnh hưởng đến ai”. Liệu những người nghệ sĩ này có nhận thức được rằng: bản thân là người nổi tiếng, người của công chúng, đồng thời cũng là người làm và truyền bá văn hóa đến khán giả, những ứng xử “xấu xí” này ít nhiều đều có tầm ảnh hưởng đến một bộ phận công chúng. 

 “Tự do” không thể là cái cớ để ngụy biện cho những thái độ, hành xử không đúng mực trước công chúng. Nhiều ca sĩ Âu – Mỹ bị phê phán và tẩy chay mạnh mẽ vì có ảnh hưởng xấu tới giới trẻ bao gồm những tên tuổi đình đám như Beyoncé, Cardi B, Lady Gaga, Miley Cyrus, Justin Bieber, Kim Kardashian, Nicki Minaj, Taylor Swift, Kanye West, Katy Perry, Drake, Selena Gomez… Mặt khác, cùng trong dòng chảy âm nhạc quốc tế, dòng nhạc Kpop ngày càng ghi điểm. Tuần qua, nhóm nhạc trẻ xứ Hàn – BTS, trở thành nhóm nhạc quốc tế đầu tiên, trong 12 trở lại, đứng đầu BXH cạnh tranh nhất nước Mỹ - Billboard 200. 

Theo tạp chí The New Yorker, nghệ sĩ Kpop và châu Á sẽ càng được yêu mến và ưa chuộng hơn không chỉ bởi nỗ lực, tài năng mà quan trọng hơn, bởi thái độ khiêm nhường, sự kính trọng với người khác. Đó là nét đặc trưng trong văn hóa người Á Đông (như ở Hàn, Nhật, Trung, Việt): luôn đặt cộng đồng cao hơn cá nhân và lối ứng xử này dường như đang bị thiếu vắng trầm trọng trong showbiz Âu – Mỹ hiện giờ, khi tính cá nhân, tính thương mại được đưa lên trước mắt, người nghệ sĩ thường đặt cái tôi của mình cao hơn công chúng, công ty giải trí đặt lợi nhuận cao hơn lợi ích của khán giả. 

Từ những câu chuyện trên cho thấy, văn hóa ứng xử của người nghệ sĩ chính là thước đo quan trọng vị trí của họ trong lòng công chúng yêu nghệ thuật. Thiết nghĩ, giới nghệ sĩ trẻ Việt đang thiếu vắng một bản sắc văn hóa, mà ở đó, người nghệ sĩ luôn ý thức được, bên cạnh tài năng, mình cần trau dồi đạo đức nghề như tính kỷ luật, tính khiêm tốn, tính trách nhiệm đối với hình ảnh cá nhân và đối với công chúng.