Lễ hội Đầu Pháo hay còn gọi là Lễ hội Đền Tả Phủ - Kỳ Cùng thường được tổ chức từ ngày 22 đến ngày 27 tháng giêng hàng năm. Hội Đầu Pháo với nhiều hoạt động sôi nổi như cướp đầu pháo, rước kiệu và nhiều trò chơi dân gian đặc sắc.
Mọi năm, Hội Đầu Pháo thu hút hàng ngàn du khách từ khắp mọi miền đất nước đến trẩy hội. Năm nay do tình hình dịch Covid-19, quy mô lễ hội có hạn chế hơn, nhưng vẫn được tổ chức rất ấn tượng.
Lễ hội Đầu Pháo thu hút sự quan tâm đặc biệt của người dân Lạng Sơn
Theo các cụ cao niên trong vùng, Hội Đền Tả Phủ - Kỳ Cùng gắn liền với một truyền thuyết lịch sử về viên tướng thời Hậu Lê là Thân Công Tài có công xây dựng chợ Kỳ Lừa.
Tương truyền rằng vì cảm phục lòng nghĩa hiệp của ông Thân Công Tài đã viết sớ tâu vua minh oan cho ông Tuần Tranh - một viên quan nhà Trần nên hằng năm dân chúng mở hội rước ông Tuần Tranh từ đền Kỳ Cùng lên tạ nghĩa với ông Thân Công Tài đền Tả Phủ.
Lễ hội bắt đầu từ sáng với những trò chơi dân gian đặc sắc như múa sư tử, chơi cờ người, hát si, hát lượn, v.v… Hoạt động được yêu thích và mong chờ nhiều nhất chính là cướp đầu pháo.
Đối diện đền Tả Phủ, một dây pháo dài khoảng 8 tấc, to 1.5 phân, đầu pháo có vòng đồng đính, sẽ được làm lễ đốt sau ngày khai hạ. Quyền châm lửa đốt pháo thuộc về người năm trước đoạt giải. Người nào cướp được vòng đồng ở đầu pháo sẽ được thưởng một mâm cỗ và quan trọng hơn là cả năm ấy, họ sẽ gặp được nhiều may mắn.
Lễ hội khép lại với hoạt động rước kiệu, nghi thức rước kiệu diễn ra trong hai ngày chính là 22 và 27 tháng Giêng, trong đó ngày 27 tháng Giêng được coi là ngày chính hội. Trên quãng đường đoàn kiệu rước qua, các gia đình bày biện mâm lễ cúng và đốt pháo chào mừng để cầu tài lộc và may mắn.
Năm nay, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, quy mô của Lễ Hội Đầu Pháo có hạn chế hơn
Quy mô hội Đầu Pháo năm nay được tổ chức đơn giản hơn các năm trước đó vì tình hình dịch bệnh, ngày chính hội 27 tháng Giêng chỉ tổ chức thực hiện phần lễ theo nghi thức truyền thống. Trong đó có nghi lễ rước kiệu từ đền Tả Phủ về đền Kỳ Cùng được tổ chức trang nghiêm theo quy định, giới hạn thành phần tham gia. Trên tuyến đường đoàn rước kiệu đi qua, các hộ gia đình đều tuân thủ nghiêm quy định 5K.
Đoàn rước kiệu từ đền Tả Phủ về đền Kỳ Cùng (Ảnh: Thành Phố Lạng Sơn - “Thành phố Hoa Đào”)
Người dân tuân thủ nghiêm túc các quy định phòng chống dịch (Ảnh: Thành phố Lạng Sơn - “Thành phố Hoa Đào)
Không khí vui tươi của lễ hội càng làm tăng vẻ rộn ràng của mùa xuân. Lễ hội Đầu Pháo đã trở thành một trong những nét đẹp văn hóa được gìn giữ ngàn đời nay của người dân Xứ Lạng.