Dấu ấn Chương trình Mục tiêu quốc gia- Vùng cao Nghệ An chuyển mình mạnh mẽ
(PLVN) - Triển khai đồng bộ Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021–2025, huyện Quế Phong (cũ) đã huy động nguồn lực lớn, đầu tư hạ tầng, phát triển sinh kế và góp phần giảm nhanh tỷ lệ hộ nghèo. Diện mạo vùng cao đổi thay rõ rệt, đời sống đồng bào từng bước được nâng lên…
Ngay từ những ngày đầu có Chương trình, huyện Quế Phong (cũ) đã thành lập Ban chỉ đạo các Chương trình của huyện, kiện toàn Ban chỉ đạo các xã, thành lập Tổ công tác để thực hiện… HĐND và UBND huyện đã ban hành hàng trăm văn bản chỉ đạo thực hiện, tổ chức. Hoạt động giám sát được tiến hành định kỳ, giúp kịp thời chấn chỉnh hạn chế và đẩy nhanh tiến độ.
Trong giai đoạn từ năm 2021 – 2025, huyện Quế Phong đã huy động được khoảng 505.090 triệu đồng, trong đó ngân sách Trung ương là 486.041 triệu đồng, ngân sách địa phương là hơn 2.755 triệu đồng và hơn 570 triệu đồng các nguồn vận động khác. Cạnh đó, các đóng góp của người dân bằng hiện vật, ngày công,… (thực hiện Tiểu dự án 2 - Dự án 3) ước đạt 15.731 triệu đồng. Công tác huy động được thực hiện đảm bảo theo đúng quy định, sử dụng đúng mục đích, bám sát các nội dung, đối tượng thực hiện của Chương trình mục tiêu quốc gia.
Chương trình góp phần nâng cao đời sống vật chất, văn hoá tinh thần cho đồng bào DTTS nói riêng, Nhân dân toàn huyện nói chung. Tình hình KT-XH có bước phát triển, kết cấu hạ tầng được tăng cường đầu tư, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, nhiều mô hình kinh tế được xây dựng thành công và nhân rộng, năng lực sản xuất, kinh doanh các thành phần kinh tế từng bước được nâng lên…

Tỷ lệ hộ nghèo từ 44,68% năm 2021 giảm xuống còn 30,77% năm 2024, tỷ lệ giảm hộ nghèo hàng năm trên 4%, trong đó tỷ lệ giảm hộ nghèo DTTS từ 49,69% năm 2021 giảm xuống còn 34,1% năm 2024; Thu nhập bình quân đầu người năm 2024 đạt 37,47 triệu đồng, tăng 8,65 triệu đồng so với năm 2020 (năm 2020 là 28,82 triệu đồng).
Tại Dự án 2 về Quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết, tổng số vốn ngân sách nhà nước giao giai đoạn 2021 - 2025 là 21.773 triệu đồng. Thực hiện Dự án xây dựng cơ sở hạ tầng điểm định canh, định cư bản Long Thắng, xã Hạnh Dịch, huyện Quế Phong cũ (gồm các hạng mục: Cứng hóa tuyến đường giao thông vào khu tái định cư dài khoảng 4km và các công trình khác, hiện nay đã cơ bản hoàn thành. Hiện Ban quản lý dự án huyện đã bàn giao cho chính quyền cấp xã mới để hoàn thành các thủ tục tiếp theo trong thời gian tới.
Đối với Tiểu Dự án 1 - Dự án 3: Phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp bền vững gắn với bảo vệ rừng và nâng cao thu nhập cho người dân cũng đang phát huy hiệu quả. Ngân sách được giao giai đoạn 2021 - 2025 là 161.581 triệu đồng. Thực hiện hỗ trợ bảo vệ rừng và hỗ trợ giao khoán bảo vệ rừng, với diện tích thực hiện 108.936,56 ha, tổng số đối tượng thụ hưởng là 176 lượt cộng đồng và 14.410 lượt hộ, tổng kinh phí thực hiện 58.359,553 triệu đồng.
Tổng kinh phí giải ngân là 46.689,349 triệu đồng/58.359,553 triệu đồng, đạt 80%. Quá trình thực hiện Chương trình cũng còn gặp một số khó khăn, vướng mắc tuy nhiên đang từng bước được hoàn thiện để thực hiện.
Còn đối với Tiểu dự án 2 - Dự án 3: Hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, vùng trồng dược liệu quý, thúc đẩy khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp và thu hút đầu tư vùng đồng bào DTTS&MN trên địa bàn cũng được thực hiện tốt.
Tổng số vốn ngân sách nhà nước giao giai đoạn 2021 - 2025 là 25.976 triệu đồng. Đã có nhiều mô hình sinh kế được tạo ra như: Hỗ trợ phát triển sản xuất cộng đồng (Hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị), kinh phí phân bổ 21.714 triệu đồng.
Thực hiện các nội dung hỗ trợ 811 con bò cái sinh sản; trâu cái sinh sản 136 con; vịt bầu 5.000 con; gà địa phương 15.200 con; dê 160 con; cá giống 130.860 con; quế 117.26 ha; mét 7.150 cây; na dai 2.001 cây; thức ăn cho gà vịt 53.250 kg; phân bón các loại 8.638 kg. Tổng số hộ thụ hưởng là 4.277 hộ. Kinh phí giải ngân đến nay là 20.535/21.714 triệu đồng, đạt 94,57% kế hoạch vốn.
“Những mô hình sinh kế được triển khai trên địa bàn đều phát huy hiệu quả và đem lại nguồn kinh tế cao cho những hộ dân thụ hưởng. Bò từ Chương trình được giao cho bà con đang phát triển mạnh mẽ, những hộ chăn nuôi cá lòng hồ đều có thu nhập ổn, diện tích trồng rừng, giao rừng bảo vệ đều tăng, người dân có thêm thu nhập. Điều này cũng làm cho ý thức bà con tăng lên rõ rệt, các vụ vi phạm lâm luật như trước đều giảm rất sâu…” ông Ông Sầm Việt Hùng – Trưởng phòng Kinh tế xã Tiền Phong chia sẻ.
Cạnh đó, với mô hình sinh kế Hỗ trợ phát sản xuất theo chuỗi giá trị, vùng trồng dược liệu quý, thúc đẩy khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp và thu hút đầu tư vùng đồng bào DTTS&MN, toàn huyện đã thực hiện 27 phương án hỗ trợ sản xuất cộng đồng với tổng kinh phí là 33.000 triệu đồng. Hiện nay đã hoàn thành cung ứng giống cây, giống con cho 25 phương án, kinh phí thực hiện là 31.820 triệu đồng, tổng kinh phí đã giải ngân là 31.820 triệu đồng, đạt 100%.
Chương trình được triển khai góp phần quan trọng trong việc đẩy mạnh phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội; kinh tế - xã hội tiếp tục phát triển, kết cấu hạ tầng được tăng cường đầu tư, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, các mô hình kinh tế được hình thành và nhân rộng; năng lực sản xuất, kinh doanh các thành phần kinh tế từng bước được nâng lên. Đời sống vật chất, văn hoá tinh thần của Nhân dân từng bước được cải thiện. Quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội được giữ vững.
Chương trình được thực hiện đời sống vật chất, tinh thần, nhận thức, ý thức của người dân trong vùng đồng bào DTTS và MN từng bước được nâng lên đã quan tâm đến công tác bảo vệ môi trường sinh thái ở khu dân cư; việc chỉnh trang cảnh quan môi trường, xây dựng nếp sống văn hóa được quan tâm tổ chức thực hiện… từ đó diện mạo nông thôn miền núi có nhiều đổi mới, cảnh quan, môi trường ngày càng xanh, sạch, đẹp.
Khi chính quyền cấp xã được giao làm chủ đầu tư, Chương trình MTQG không chỉ linh hoạt hơn trong triển khai, mà còn tăng tính minh bạch, trách nhiệm và gắn với nhu cầu thật của đồng bào. Đây chính là hướng đi phù hợp, kịp thời trong giai đoạn hiện nay.