Đặt mục tiêu 40 tỷ USD, Ninh Bình triển khai kế hoạch phát triển xuất khẩu mới

Theo đánh giá của UBND tỉnh, giai đoạn 2021 – 2025, hoạt động xuất khẩu của tỉnh đạt nhiều kết quả tích cực. Việc sáp nhập ba tỉnh Ninh Bình – Hà Nam – Nam Định theo Nghị quyết số 60-NQ/TW đã mở rộng không gian phát triển kinh tế, hình thành vùng sản xuất – công nghiệp – logistics quy mô lớn, tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp mở rộng chuỗi cung ứng và nâng cao năng lực xuất khẩu. Năm 2021, tổng kim ngạch xuất khẩu của ba tỉnh đạt 9,16 tỷ USD. Đến năm 2025, kim ngạch xuất khẩu toàn tỉnh ước đạt 22,75 tỷ USD, tăng 2,5 lần, duy trì mức tăng trưởng bình quân khoảng 25%/năm. Trên địa bàn tỉnh đã có hơn 1.100 doanh nghiệp tham gia xuất nhập khẩu, hàng hóa được tiêu thụ tại hơn 100 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Dù vậy, tỉnh cũng thẳng thắn nhìn nhận nhiều hạn chế cần khắc phục. Phần lớn doanh nghiệp có kim ngạch lớn vẫn là doanh nghiệp gia công, phụ thuộc nguồn nguyên liệu nhập khẩu và thị trường do đối tác nước ngoài quyết định, khiến giá trị thực thu thấp và dễ bị tác động khi thị trường biến động. Một số ngành hàng chủ lực, như dệt may, da giày, nông sản chế biến, đang phải cạnh tranh gay gắt với các địa phương trong nước và quốc gia có lợi thế tương đồng. Các thị trường lớn như EU, Mỹ, Nhật Bản tiếp tục áp dụng rào cản kỹ thuật, truy xuất nguồn gốc và tiêu chuẩn môi trường ngày càng nghiêm ngặt, tạo sức ép lớn đối với doanh nghiệp xuất khẩu. Bên cạnh đó, hạ tầng logistics của tỉnh chưa đáp ứng yêu cầu phát triển, thiếu trung tâm logistics, cảng cạn và kho ngoại quan quy mô lớn, dẫn đến chi phí vận chuyển cao.

Nguyên nhân được chỉ ra gồm cả chủ quan và khách quan. Nhiều doanh nghiệp chưa đầu tư đầy đủ cho công nghệ sản xuất, quản trị chất lượng còn hạn chế, thiếu nguồn nhân lực chuyên môn cao, chưa đáp ứng yêu cầu của các thị trường khó tính. Tình hình thế giới diễn biến phức tạp, xung đột địa chính trị và xu hướng bảo hộ thương mại gia tăng khiến xuất khẩu của tỉnh chịu ảnh hưởng mạnh.

Trước bối cảnh đó, UBND tỉnh Ninh Bình  đặt ra mục tiêu tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu bình quân 12%/năm trong giai đoạn 2026 – 2030, hướng tới đạt 40 tỷ USD vào năm 2030. Cơ cấu hàng hóa xuất khẩu tiếp tục lấy công nghiệp chế biến làm chủ đạo, chiếm khoảng 99,675% tổng kim ngạch; nhóm nông sản – thực phẩm chế biến chiếm khoảng 0,25%; nhóm thủ công mỹ nghệ giữ khoảng 0,075%. Một số mặt hàng được định hướng phát triển mạnh gồm camera modul, linh kiện điện tử, ô tô và linh kiện ô tô, máy tính và linh kiện máy tính, hàng may mặc, giày dép, nông sản chế biến và vật liệu xanh.

Kế hoạch cũng xác định rõ mục tiêu đối với từng nhóm hàng. Đến năm 2030, kim ngạch xuất khẩu linh kiện điện tử dự kiến đạt 23,17 tỷ USD; máy tính và linh kiện đạt 2,8 tỷ USD; camera modul và linh kiện điện thoại đạt 1,4 tỷ USD; ô tô và linh kiện ô tô đạt 1 tỷ USD; hàng may mặc đạt 4,2 tỷ USD; giày dép đạt 2,5 tỷ USD; sản phẩm nhựa đạt 1 tỷ USD; dây dẫn điện khoảng 1,2 tỷ USD; xi măng – clinker khoảng 900 triệu USD. Đối với nông sản – thủy sản – thực phẩm chế biến, kim ngạch dự kiến đạt 120 triệu USD; thủ công mỹ nghệ đạt khoảng 30 triệu USD.

Về thị trường xuất khẩu, UBND tỉnh yêu cầu duy trì và mở rộng thị phần tại các thị trường truyền thống và chủ lực như ASEAN, Nhật Bản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, EU và Trung Quốc, đồng thời tích cực khai thác các thị trường tiềm năng như Ấn Độ, Bangladesh, Pakistan, Trung Đông, châu Phi, Úc và New Zealand. Tỉnh cũng lưu ý tăng cường theo dõi diễn biến thị trường Hoa Kỳ – nơi chiếm trên 20% tổng kim ngạch xuất khẩu – để kịp thời cập nhật rào cản kỹ thuật, chính sách thuế và các biện pháp phòng vệ thương mại.

Để hoàn thành các mục tiêu đã đề ra, tỉnh nhấn mạnh yêu cầu nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp thông qua việc cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa quy trình liên quan đến đầu tư, xuất nhập khẩu và thuế; khuyến khích doanh nghiệp đổi mới công nghệ, ứng dụng khoa học – công nghệ hiện đại, thực hiện chuyển đổi xanh và đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế. Công tác đào tạo nguồn nhân lực được yêu cầu tăng cường, tập trung vào kỹ năng quản trị, pháp luật quốc tế, hải quan và phát triển thương hiệu.

Ninh Bình đặt trọng tâm vào nhiệm vụ phát triển sản xuất, cơ cấu lại ngành công nghiệp gắn với chuyển đổi số, xây dựng trung tâm cung ứng nguyên phụ liệu cho ngành công nghiệp chủ lực, phát triển vùng nguyên liệu nông sản ổn định theo tiêu chuẩn VietGAP và GlobalGAP. Các làng nghề truyền thống tiếp tục được hỗ trợ nâng cao năng lực thiết kế, cải tiến mẫu mã và xây dựng thương hiệu.

Về hạ tầng, tỉnh ưu tiên đầu tư hoàn thiện hạ tầng khu kinh tế, khu công nghiệp và cụm công nghiệp theo quy hoạch; thu hút đầu tư xây dựng cảng nước sâu Ninh Cơ, trung tâm logistics thông minh, cảng cạn và kho ngoại quan nhằm giảm chi phí vận chuyển và nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu.

UBND tỉnh giao Sở Công Thương chủ trì theo dõi, đôn đốc triển khai; Sở Tài chính tham mưu bố trí kinh phí; các sở, ngành và địa phương tổ chức thực hiện nghiêm túc, bảo đảm tính đồng bộ, hiệu quả và đúng tiến độ. Kế hoạch kỳ vọng tạo chuyển biến rõ nét, đưa xuất khẩu trở thành động lực tăng trưởng bền vững của Ninh Bình trong giai đoạn mới.