Khi phê duyệt Quy hoạch Cụm sản xuất tập trung làng nghề xã Vân Hà, huyện Đông Anh , UBND TP Hà Nội hướng tới các mục tiêu đảm bảo vệ sinh môi trường và tạo điều kiện cho các hộ gia đình trong xã phát triển sản xuất, kinh doanh ổn định, lâu dài…. Thế nhưng, khi Quy hoạch này được thực hiện, hàng chục hộ dân mất đất nông nghiệp ở đây đã đồng loạt có đơn kêu cứu…
Thêm bụi vì có Làng nghề?
Theo những gì người dân được phê duyệt vào cuối năm 2006, một trong những mục tiêu của Quy hoạch xây dựng cụm sản xuất tập trung làng nghề xã Vân Hà (Làng nghề) là “Tập trung cơ sở sản xuất- dịch vụ gia công chế biến gỗ thủ công mỹ nghệ ra ngoài khu dân cư nông thôn để đảm bảo các điều kiện về vệ sinh môi trường”. Theo quy hoạch này, diện tích đất cây xanh cách ly để bảo vệ môi trường cho khu vực dân cư sẽ nằm ở vị trí Tây Nam của Làng nghề, do phía này giáp khu dân cư thôn Thiết Ứng.
Khi dự án này được công khai, người dân thôn Hà Khê mới tá hoả vì họ không được bất kỳ dải cây xanh nào bảo vệ. Sinh sống tại phía Tây và Tây Bắc của Làng nghề và từng “thấu hiểu” thế nào là bụi gỗ, ông Nguyễn Xuân Thinh - thôn Hà Khê, lo ngại “hàng trăm người dân của thôn sẽ phải chung sống cùng bụi gỗ, mạt cưa…của các xưởng gỗ do gió Đông Nam mang tới”.
Xem lại Quy hoạch Làng nghề đã được phê duyệt, người dân càng “giật mình” hơn bởi phía Tây, Tây Bắc của làng nghề lại được người ta “phê” rằng: “giáp khu đất nông nghiệp”. Chẳng biết đây là sự vô ý hay lý do nào khác nhưng chỉ biết rằng, trong khi chưa loại trừ được ô nhiễm bụi gỗ ngay trong thôn thì nguy cơ người dân Hà Khê phải hứng chịu bụi gỗ của Làng nghề là điều nhìn thấy rõ.
Khu đất Làng nghề này vốn là đất 2 lúa thôn Hà Khê |
Mặc dù trong Quyết định phê duyệt Quy hoạch, chủ đầu tư đã được “yêu cầu thoả thuận với cơ quan quản lý môi trường về việc đánh giá tác động môi trường” nhưng cho đến nay, mặc dù có rất nhiều đơn kêu cứu thì người dân vẫn chưa biết mặt mũi Bản đánh giá tác động môi trường này ra sao?
Đất Làng nghề mang… đấu giá
Một mục tiêu quan trọng khác của dự án Làng nghề là“ Tạo điều kiện cho các hộ gia đình trên địa bàn xã Vân Hà xã phát triển sản xuất, kinh doanh ổn định, lâu dài…”. Tuy nhiên, qua nội dung Quyết định thu hồi hơn 10 ha đất nông nghiệp để làm Làng nghề, người dân ở đây biết rằng, họ sẽ phải “đấu giá quyền sử dụng đất”.
Chủ của một trong hàng chục xưởng mộc tại thôn Hà Khê cho hay, nếu cho đấu giá quyền sử dụng đất Làng nghề thì những chủ xưởng mộc như anh sẽ không có cơ hội có 1 thửa đất tại đây để làm nghề. Tình thế bắt buộc anh sẽ phải làm nghề trong khu dân cư và tất nhiên, người dân sẽ tiếp tục phải chung sống với bụi gỗ, mạt cưa như …chưa có Làng nghề xuất hiện.
Một số người dân còn lo ngại rằng, việc đấu giá đất Làng nghề đồng nghĩa với việc đất này sẽ thuộc quyền quản lý của người trúng đấu giá. Vậy làm sao chính quyền có thể đảm bảo rằng, đất Làng nghề sẽ được sử dụng đúng mục đích “gia công, chế biến gỗ”? Tại sao chính quyền không áp dụng chính sách cho thuê đất Làng nghề và ưu tiên cho thuê đất đối với những hộ bị đất nông nghiệp và đang có xưởng gỗ?
Cho đến nay, Quyết định thu hồi đất tổng thể của UBND TP. Hà Nội đã có được hai năm nhưng người dân ở đây vẫn chưa nhận được Quyết định thu hồi đất đến từng hộ dân. Cũng chưa nhận được Quyết định phê duyệt phương án bồi thường nhưng lần lượt các hộ dân đã được gọi đi lấy tiền đền bù đất nông nghiệp. Chính vì vậy, ngoài việc viết “đơn kêu cứu”, “đơn khiếu nại” thì người dân ở đây đã rủ nhau đuổi xe chở cát san lấp mặt bằng, đuổi xe chở tiền của chủ dự án…nhưng cũng chưa có cấp chính quyền nào trả lời khiếu nại của họ.
“Vẽ” ra những mục tiêu tốt đẹp của dự án Làng nghề, tại sao cơ quan chức năng lại không đối thoại hoặc giải thích rõ tiêu chí này trước khiếu nại của dân?
Trường Lưu- Khoa Lâm