Đây là nội dung đáng chú ý trong dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng do Bộ Xây dựng chủ trì.
Theo nội dung Nghị định, chỉ những công trình xây dựng không phép, sai phép trước ngày 30/11/2013 mới được hợp pháp hóa và phải đảm bảo các điều kiện:
Không vi phạm chỉ giới xây dựng; được xây dựng trên đất thuộc quyền sử dụng hợp pháp, không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất được duyệt; không ảnh hưởng đến an toàn công trình lân cận hoặc đã hoàn thành việc khắc phục các ảnh hưởng do việc thi công xây dựng gây ra đối với sự an toàn của công trình lân cận; tuân thủ chiều cao công trình theo quy hoạch xây dựng và phù hợp với thiết kế đô thị được duyệt, không vượt quá chiều cao tối đa.
Nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện vi phạm hành chính tương đương 50% giá trị phần xây dựng vi phạm (trừ nhà ở riêng lẻ).
Khi đã hoàn thành việc nộp số lợi bất hợp pháp, tổ chức, cá nhân vi phạm được làm thủ tục đề nghị cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà, công trình xây dựng.
Sẽ tiến hành tháo dỡ công trình, phần công trình xây dựng vi phạm đối với các công trình không phép, sai phép trước ngày 30/11/2013 mà không đáp ứng được các điều kiện nêu trên.
Với những công trình xây dựng mới, nếu xây dựng không phép, sai phép, sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với số tiền có thể lên tới 50 triệu đồng và bị lập biên bản dừng thi công. Nếu cố tình sẽ bị đình chỉ công, cắt điện, nước…
Trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày lập biên bản vi phạm hành chính, tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm có quyền làm thủ tục đề nghị cơ quan có thẩm quyền điều chỉnh hoặc cấp giấy phép xây dựng (GPXD).
Qúa thời hạn trên, tổ chức, cá nhân vi phạm không xuất trình với người có thẩm quyền xử phạt GPXD hoặc GPXD được điều chỉnh thì bị buộc tháo dỡ phần công trình hoặc công trình xây dựng vi phạm.
Chủ đầu tư phải tự tháo dỡ phần công trình hoặc công trình nếu phần công trình hoặc công trình đã xây dựng không phù hợp với GPXD được cấp hoặc được điều chỉnh thì công trình đó mới được tiếp tục xây dựng.
Hiện nay, Thông tư 02/2014 của Bộ Xây dựng cho phép các công trình xây dựng không phép, sai phép, sai thiết kế, sai quy hoạch tiếp tục tồn tại nếu chủ đầu tư chịu nộp phạt.
