Đào tạo nghề vùng Đồng bằng sông Cửu Long: Để không “lỗi nhịp” với thị trường…

Cần gắn kết giữa đào tạo và sử dụng lao động để ứng phó với biến đổi khí hậu vùng ĐBSCL (Ảnh minh họa)
Cần gắn kết giữa đào tạo và sử dụng lao động để ứng phó với biến đổi khí hậu vùng ĐBSCL (Ảnh minh họa)
(PLVN) - Là vùng được hỗ trợ đào tạo lớn nhất cả nước nhưng tại Đồng bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL) chỉ 78,3% lao động được đào tạo có việc làm trong khi tỷ lệ trung bình cả nước là 81,3%; Có đến 93,7% LĐ được đào tạo nghề phải tự tạo việc làm; 4,15% LĐ được doanh nghiệp (DN) bao tiêu sản phẩm và chỉ 0,98% LĐ được DN tuyển dụng...

Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn (IPSARD) với sự hỗ trợ của  Chương trình Australia hỗ trợ cải cách kinh tế Việt Nam (Chương trình Aus4Reform) đang thực hiện nghiên cứu khảo sát tại 7 tỉnh ĐBSCL để xây dựng Đề án “Chuyển đổi ngành nghề và tạo việc làm cho lao động nông nghiệp, nông thôn vùng ĐBSCL?”. 

“Sa mạc nông thôn”

Biến đổi khí hậu đang là vấn đề “nóng” của  ĐBSCL trong mấy năm trở lại đây, nhưng “sa mạc nông thôn” là cách mà bà Trần Thị Thanh Nhàn, Phó trưởng bộ môn Nghiên cứu Thị trường và Ngành hàng (IPSARD) nói khi đề cập đến tình trạng thiếu lao động đang trở nên phổ biến ở khu vực này.

Mặc dù dân số chiếm tới 19% dân số cả nước và có tới 12 triệu lao động nhưng kết quả khảo sát của IPSARD cho thấy lao động nông nghiệp, nông thôn khu vực ĐBSCL giảm và có xu hướng già hóa. Cụ thể, tỷ lệ lao động dưới 35 tuổi giảm từ 45,5% (năm 2012) xuống còn 38,9% (năm 2017), tỷ lệ lao động trên 50 tuổi lại tăng từ 20,7% lên 26,8%. Đặc biệt, trong ngành nông lâm thủy sản, lao động dưới 35 tuổi giảm 37,4% xuống 26,2% và lao động từ 50 tuổi trở lên tăng từ 24,1% lên 34,1%.

Biến đổi khí hậu và những thách thức mới như sạt lở, sụt lún, ô nhiễm môi trường nước cùng với việc thu hồi đất nông nghiệp phục vụ các mục đích khác, triển khai cánh đồng mẫu lớn, phát triển khoa học công nghệ… đã khiến cho nhu cầu lao động trong nông nghiệp ĐBSCL giảm.

Không đáp ứng được yêu cầu công việc, một lực lượng lớn lao động trẻ có xu hướng lên các TP lớn như TP HCM, Bình Dương, Đồng Nai… tìm việc, chủ yếu trong các khu công nghiệp. Nếu không cải thiện được việc chuyển đổi ngành nghề thì nơi đây sẽ là khoảng trống lớn về lao động vào vụ bởi người ở lại phần lớn là người già và người chưa đến độ tuổi lao động. “Gặt lúa còn có máy, chứ mía không có máy thu hoạch. Đến mùa mía là rất thiếu người thu hoạch, đã vậy người trẻ rất ít”- Đại diện Sở NN&NT tỉnh Sóc Trăng chia sẻ.

Đào tạo đã ít, sử dụng chẳng được bao nhiêu…

Khảo sát của IPSARD cho biết, tuy tỷ lệ lao động chưa quan đào tạo đã giảm từ 97,1% năm 2011 xuống còn 90,8% năm 2017 song đây là tỷ lệ khá cao, nhất là trong bối cảnh già hóa lao động và yêu cầu chuyển đổi để thích ứng với biến đổi khí hậu và hội nhập, mở rộng thị trường của vùng ĐBSCL.

Ông Trương Tiến Thọ, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh An Giang khẳng định, nông dân chính là chủ thể trực tiếp thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp nhưng lại thiếu thông tin, kiến thức và nguồn lực. Ông Thọ cho biết, thời gian qua  An Giang đã triển khai đồng bộ nhiều chương trình, chính sách nhằm giúp cho lao động nông thôn áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật vào sản xuất trong đó chương trình đào tạo nghề cho lao động nông thôn theo Quyết định 1956/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Kết quả từ năm 2013 đến nay đã tổ chức đào tạo được 1.315 lớp đào tạo nghề nông nghiệp cho 36.683 người, bình quân đào tạo 5.240 lao động/năm. Đây là con số khá khiêm tốn so với trên 20.000 người bước vào tuổi lao động hàng năm của địa phương này.

Tuy nhiên, đại diện Sở NN&PTNT tỉnh An Giang thừa nhận, sự phối hợp giữa cơ sở dạy nghề và các doanh nghiệp chưa thật sự chặt chẽ đã ảnh hưởng đến công tác đào tạo và giải quyết việc làm cho người lao động. ”Hầu hết các cơ sở dạy nghề chưa tiếp cận với doanh nghiệp để nắm bắt nhu cầu tuyển dụng, ngược lại các doanh nghiệp cũng chưa đặt ra tiêu chí người lao động phải có tay nghề trước khi được tuyển dụng…”- ông Thọ phản ánh.

Liên quan đến vấn đề này, đại diện IPSARD cho biết, ĐBSCL là vùng được hỗ trợ đào tạo lớn nhất cả nước nhưng hiệu quả đào tạo lại thấp nhất. Cụ thể là chỉ 78,3% lao động được đào tạo có việc làm trong khi trung bình cả nước là 81,3%; Có đến 93,7% lao động được đào tạo nghề phải tự tạo việc làm; 4,15% lao động được doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm và chỉ có 0,98% lao động được doanh nghiệp tuyển dụng.

“Phần lớn các doanh nghiệp không tuyển được lao động đã qua đào tạo ở khu vực phi nông nghiệp. Nguyên nhân là nếu họ tuyển lao động có đào tạo thì phải trả mức lương cao hơn 7% so với lao động chưa qua đào tạo, trong khi vẫn phải đào tạo lại…”, bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, IPSARD phân tích.

Một loạt khó khăn trong đào tạo nghề cho lao động nông thôn ĐBSCL cũng được đại diện các địa phương đưa ra như: Khả năng tiếp thu hạn chế do trình độ học vấn thấp; định mức hỗ trợ học nghề thấp, mức kinh phí hỗ trợ cho giáo viên chưa cao nên không thu hút được nhiều giáo viên giỏi; nội dung bài giảng chưa phong phú, dễ hiểu, chưa gắn đào tạo với sử dụng, chưa có chính sách hỗ trợ vốn cho lao động sau đào tạo nghề…,  thậm chí nhiều lao động nông thôn, khi tham gia học nghề thì mất thu nhập hằng ngày nên gia đình thêm khó, dẫn đến  bỏ học giữa chừng…

Theo ông Trần Công Thắng – Phó Viện trưởng Phụ trách IPSARD, bên cạnh việc ưu tiên đào tạo các ngành nghề phù hợp với ngành lĩnh vực sản xuất chuyển đổi, cần đẩy mạnh thu hút doanh nghiệp đầu tư tại các địa phương, tích cực triển khai chương trình mỗi xã một sản phẩm, hỗ trợ đầu tư khởi nghiệp đặc biệt cho lao động trẻ. Cùng với đó, hướng đến xuất khẩu lao động nông nghiệp, tăng cường liên kết, hợp tác với các quốc gia sản xuất nông nghiệp tiên tiến trên thế giới…, cũng là những giải pháp cần được tính đến cho ĐBSCL…

Đọc thêm

Công trường đường dây mạch 3 bộn bề khó khăn

Chủ tịch HĐTV EVN sát sao kiểm tra tiến độ thi công đường dây mạch 3. (Ảnh: EVN) .
(PLVN) - Chỉ còn vài ngày nữa là đến cột mốc mục tiêu đầu tiên của dự án đường dây mạch 3 đưa điện ra Bắc (hoàn thành đúc móng toàn tuyến vào ngày 30/3) nhưng khối lượng công việc vẫn còn bộn bề. Chủ đầu tư cũng như các Bộ, ngành liên quan vẫn đang dốc toàn lực thực hiện dự án này.

Hai dự án đường dây 500kV qua miền Trung nguy cơ 'trượt' tiến độ

Đoạn Quảng Trạch - Thanh Hóa do CPMB quản lý dự án mới chỉ hoàn thành được 91/663 vị trí móng.
(PLVN) - Hạn chót hoàn thành việc đúc móng cột của Dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối ấn định là ngày 31/3/2024, nhưng đến nay tỷ lệ hoàn thành việc đúc móng tại hai cung đoạn do Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Trung (CPMB) quản lý mới chỉ được... hơn 10%.

VIPFA và thách thức lôi kéo dự án tỷ đô công nghệ cao

Hướng tới phát triển một hệ thống KCN sinh thái, xanh và bền vững. (Ảnh: VGP).
(PLVN) - TS. Phan Hữu Thắng, tân Chủ tịch Liên chi hội Tài chính khu công nghiệp (KCN) Việt Nam (VIPFA) cho biết, mục tiêu của VIPFA là cùng cơ quan quản lý nhà nước xây dựng và hoàn thiện chính sách, sao cho vừa dễ quản lý, vừa tạo điều kiện cho DN hoạt động. “Thách thức của chúng ta là phải làm sao lôi kéo được dự án tỷ đô công nghệ cao” - Chủ tịch VIPFA nhấn mạnh.

Miền Trung sắp có cảng nước sâu đón tàu 100.000 tấn

Phối cảnh dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy. (Ảnh: quangtri.gov.vn)
(PLVN) - Dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy (Quảng Trị) đang được khởi động trở lại. Đây là dự án cảng nước sâu có tổng mức đầu tư hơn 14.000 tỷ đồng, sau khi hoàn thành được kỳ vọng sẽ tạo thêm sức bật cho kinh tế biển khu vực miền Trung.

VNDirect bị tấn công, HNX tạm thời ngắt kết nối giao dịch

Thông báo trên trang web của VNDirect
(PLVN) - Hệ thống Công ty cổ phần Chứng khoán VNDirect bị tấn công từ 10h sáng chủ nhật, ngày 24/3, đến sáng 25/3 vẫn chưa khắc phục được, Sở Giao dịch chứng khoán (GDCK) Hà Nội (HNX) thông báo tạm thời ngắt kết nối giao dịch với công ty chứng khoán này…

Khơi thông dòng chảy tài chính cho nông nghiệp thuận thiên

Các giống lúa chịu mặn tốt được canh tác xen kẽ vụ tôm ở tỉnh Bạc Liêu. (Ảnh: Chí Quốc)
(PLVN) - Gần 98% môi trường tự nhiên của vùng Đồng bằng sông Cửu Long đã bị chuyển đổi trong nửa thập kỷ qua. Phát triển nông nghiệp dựa theo tự nhiên đang là yêu cầu cấp bách cho vùng đất này và nguồn lực tài chính được xem là một trong các giải pháp quan trọng nhất.

Khởi nghiệp - hãy tự tin, dám làm, đừng sợ!

Nguyễn Thị Thu Hoa, CEO Trường Foods bên sản phẩm cao cấp Con Cui làm từ thịt lợn mán. (Ảnh: NVCC)
(PLVN) - Họ đều khởi nghiệp khi còn rất trẻ từ tay trắng. Đến nay, tổng doanh thu của họ đã tới 40-50 tỷ đồng. Họ đã được đề cử là 1 trong 20 Gương mặt trẻ Việt Nam năm 2022 ở lĩnh vực Kinh doanh - khởi nghiệp.

Khởi nghiệp ngày nay: Khó khăn hay cơ hội?

Khởi nghiệp thời điểm này chứa đựng nhiều rủi ro, nhưng đồng thời cũng mở ra nhiều cơ hội cho người có đam mê, sáng tạo, học hỏi. (Ảnh: NVCC)
(PLVN) - Trong thời điểm kinh tế biến động như hiện nay, câu hỏi về khởi nghiệp đã trở thành một chủ đề nóng bỏng. Và những người dũng cảm đặt chân vào thế giới kinh doanh phải đối mặt với một thách thức vô cùng lớn: Liệu đó là một cuộc đua đầy khó khăn hay cơ hội lớn đang mở ra?

Khởi nghiệp - những góc nhìn khác

Thanh niên khởi nghiệp thời ChatGPT cần nghĩ rộng ra lớn hơn và nhìn góc nhìn khác. (Ảnh: N.T)
(PLVN) - “Khởi nghiệp dựa trên công nghệ mở và Việt Nam đang đứng trước bước thay đổi lịch sử. Tinh thần khởi nghiệp phải nghĩ rộng ra, lớn hơn và nhìn góc nhìn khác. Và từng góc nhìn, trong đó sẽ có góc phù hợp với từng bạn” - Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng nhắn nhủ các bạn trẻ…

Những điều chưa biết về hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu

Thung lũng Silicon tiếp tục giữ vị trí hàng đầu trong số các hệ sinh thái khởi nghiệp năm 2023. (Ảnh: San Francisco Chronicle)
(PLVN) - Hàng thập kỷ qua, các công ty khởi nghiệp đã chứng minh được chỗ đứng trong nền kinh tế hiện đại và là một trong những giải pháp cho phát triển bền vững. Trong đó, hệ sinh thái khởi nghiệp khắp năm châu - nơi sản sinh ra những huyền thoại, những doanh nghiệp tỷ USD góp vai trò quan trọng vào thành tựu nói trên.

Tiết kiệm điện không chỉ trong Giờ Trái đất

Sân bay Nội Bài giảm bớt điện hưởng ứng chiến dịch Giờ Trái đất.
(PLVN) - Hàng loạt hoạt động đã diễn ra trong Giờ Trái đất 2024. Thông điệp được gửi đi từ các hoạt động này là tiết kiệm điện (TKĐ) thành thói quen. Nghiên cứu của Ngân hàng thế giới cho thấy, nếu Việt Nam thực hành TKĐ hiệu quả tương đương với việc xây được nhà máy điện mới với công suất 12.000 MW.