Đạo đức hướng dẫn viên du lịch xuống dốc: Thiếu chế tài đủ mạnh

Ngành du lịch cần nâng cao chất lượng đội ngũ hướng dẫn viên. (Ảnh minh họa)
Ngành du lịch cần nâng cao chất lượng đội ngũ hướng dẫn viên. (Ảnh minh họa)
(PLVN) - Phẩm chất và đạo đức của hướng dẫn viên (HDV) du lịch trong thời gian gần đây đang trở thành mối quan ngại của ngành Du lịch. Không chỉ nạn HDV “chui”, nạn thẻ HDV giả tràn lan, việc HDV có những hành vi thiếu chuẩn mực ngày càng chạm ngưỡng “báo động”.

Những “vệt đen” của ngành Du lịch

Hầu hết các nước có ngành Du lịch phát triển trên thế giới, HDV du lịch có vai trò như “đại sứ” của ngành Du lịch. HDV là lực lượng trực tiếp gặp gỡ, thông tin và phục vụ du khách trên suốt cuộc hành trình của họ.

Chính vai trò quan trọng này mà nghề HDV đặt ra tiêu chuẩn cao về cả trình độ và kỹ năng của người HDV, yêu cầu người học phải trang bị đầy đủ vốn kiến thức rộng lớn, sức khoẻ tốt, nguồn nhiệt huyết dồi dào.

Song, theo phản ánh của nhiều HDV, trong hầu hết chương trình đào tạo HDV lại không có môn đạo đức nghề nghiệp. Do vậy, không phải HDV nào cũng đủ phẩm chất và đạo đức nghề nghiệp để hành nghề đúng nghĩa.

Do vậy, hàng loạt sai phạm của HDV xảy ra thời gian vừa qua chính là thực trạng nhức nhối từ sự thiếu sót này, từ việc trốn vé tham quan, cắt bớt dịch vụ cho đến chuyện trấn lột khách thông qua các shop, quán tù và các dịch vụ… 

Mới đây, vào ngày 9/11, một nam HDV đã bị xử phạt vì không làm tròn trách nhiệm của mình trong việc chăm sóc du khách trong đoàn tại điểm tham quan Mũi Cà Mau. Đáng nói, anh ta còn có hành vi tham gia hỗ trợ du khách và khách vãng lai chụp những tấm ảnh phản cảm trên cột mốc tọa độ quốc gia GPS 0001. HDV này sau đó đã bị tước hạng sao, tịch thu thẻ HDV và cấm hành nghề trong vòng 2 tháng.

Du khách bị HDV nhổ nước bọt khi đang leo núi.
Du khách bị HDV nhổ nước bọt khi đang leo núi.

Anh Hoàng Việt – HDV làm việc lâu năm cho một công ty du lịch tại Nha Trang tâm sự: “Tâm lý khách du lịch thường cho rằng, họ bỏ tiền mua tour tham quan thì họ có quyền, thậm chí có những quyền ngoài tour”.

Theo đó, để có được sự hài lòng của khách trên toàn bộ chuyến đi, HDV du lịch thường cảm thấy áp lực lớn phải đáp ứng mọi yêu cầu của du khách. Đó cũng chính là áp lực của một nghề “làm dâu trăm họ”. 

Không khó để tìm ra những ví dụ khác. Như đầu năm 2016, cư dân mạng lan truyền một clip về một HDV du lịch trốn vé, bị các lực lượng chức năng đuổi bắt, hai bên đôi co, ăn vạ... ở phố cổ Hội An. Hay hồi tháng 8/2019, một nam HDV du lịch (35 tuổi), bực tức nhổ nước bọt vào mặt du khách vì suýt bị làm bật ngửa và té ngã trong khi đang dẫn tour leo núi mạo hiểm xuống động Vân Thông (thuộc ngọn Thủy Sơn, phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn, tỉnh Quảng Nam).

HDV này ngay sau đó đã bị công ty du lịch chấm dứt hợp đồng. Những hành vi vi phạm đạo đức và pháp luật của HDV đang là hồi chuông báo động về phẩm chất của nghề này.

Để có thể trở thành một “đại sứ” du lịch, giới thiệu hình ảnh, nét đẹp văn hóa, cái nhìn đúng đắn về đất nước và con người trên mỗi vùng miền Tổ quốc, HDV du lịch phải cần rất nhiều kỹ năng. Không chỉ thông thạo ngoại ngữ, nền tảng văn hoá bản địa vững vàng, HDV cần có một bản lĩnh nghề nghiệp kiên cường, để bình tĩnh đối phó với những tình huống phát sinh khi dẫn tour. 

Quy tắc ứng xử thôi chưa đủ?

Nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ HDV du lịch được đưa ra như xếp hạng HDV du lịch tại 6 tỉnh, thành phố được áp dụng từ năm 2018 đem lại một số kết quả đáng kể. Song, con số HDV du lịch được xếp hạng cao còn khá ít. Vào tháng 6/2019, Sở Du lịch thành phố Đà Nẵng chính thức ban hành Bộ quy tắc đạo đức nghề và ứng xử của HDV hoạt động trên địa bàn thành phố.

Theo đó, tiêu chí xây dựng Bộ quy tắc gồm: Đạo đức nghề nghiệp; ứng xử văn hóa, văn minh; yêu nghề; chuyên nghiệp; thân thiện; có ý thức bảo vệ và xây dựng hình ảnh điểm đến.

Trong Bộ quy tắc nêu rõ các yêu cầu về chuẩn mực hành vi đối với HDV du lịch như: Không tuyên truyền, giới thiệu sai lệch về đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về giá trị văn hóa, lịch sử, đất nước, con người Việt Nam; không phổ biến, đăng tải trên mạng xã hội các thông tin sai sự thật, mang tính kích động, gây ảnh hưởng đến hình ảnh du lịch của thành phố; tuân thủ quy định, nội quy nơi đến tham quan; tôn trọng phong tục, tập quán của địa phương…

Nhận thấy, việc ban hành Bộ quy tắc có thể định hướng lại hành vi ứng xử của HDV trong hoạt động của mình, giúp hạn chế những ứng xử lệch lạc, thiếu chuẩn mực của nghề HDV. Song, đây mới chỉ dừng lại là Bộ quy tắc ứng xử, chưa thể có tác dụng răn đe nếu tiếp tục tái diễn tình trạng vi phạm đạo đức và pháp luật của HDV. Trong khi đó, hành vi thiếu chuẩn mực của các HDV du lịch đang có xu hướng tăng lên, nhưng tính chất còn manh mún, lẻ tẻ ở một số tour, một số địa phương. 

HDV du lịch hỗ trợ du khách chụp hình phản cảm trên cột mốc tọa độ quốc gia tại Cà Mau.
 HDV du lịch hỗ trợ du khách chụp hình phản cảm trên cột mốc tọa độ quốc gia tại Cà Mau.

Sau vụ việc nam HDV nhổ nước bọt vào mặt du khách hay vụ HDV hỗ trợ du khách chụp hình phản cảm tại cột mốc tọa độ quốc gia, phía đại diện công ty quản lý HDV đã đưa ra mức xử phạt, kỷ luật theo quy định của công ty.

Tuy nhiên, đây mới là hình thức xử lý nội bộ, chưa phải là một chế tài chung để định hướng, điều chỉnh hành vi của đội ngũ HDV du lịch trên phạm vi toàn quốc. Chính sự thiếu chặt chẽ này có thể sẽ trở thành “lỗ hổng” cho những sai phạm tương tự sẽ tiếp tục tái diễn.

Thiết nghĩ, không thể chờ có vi phạm rồi mới xử lý vi phạm một cách thụ động. Đồng thời, khi có vi phạm xảy ra, các đơn vị lữ hành, cung cấp dịch vụ du lịch cũng cần phối hợp kịp thời để xử lý, thông báo với các cơ quan chức năng. Song, giải pháp cốt lõi vẫn phải xuất phát từ sự tự ý thức chấp hành và sự chủ động nhận thức của mỗi HDV. 

Ngành Du lịch phải xây dựng đội ngũ hướng dẫn viên chất lượng

Ông Vũ Thế Bình – Chủ tịch Hiệp hội Lữ hành Việt Nam: 

“Mặc dù đạt được nhiều thành tựu nhưng du lịch Việt Nam vẫn còn tồn tại những vấn đề cần khắc phục, trong đó có việc nâng cao vai trò của đội ngũ HDV du lịch. Những năm qua, đa số HDV nắm vững về chuyên môn, nghiệp vụ, ân cần, chu đáo với khách, tuy nhiên còn có một số HDV yếu kém về chuyên môn, nghiệp vụ, suy giảm về đạo đức hành nghề.

Muốn du lịch phát triển bền vững, đủ sức cạnh tranh với các nước trong khu vực và thế giới, ngành Du lịch phải đặc biệt quan tâm xây dựng đội ngũ HDV có trình độ chuyên môn cao, tâm huyết với nghề.

Hơn ai hết, đội ngũ HDV du lịch cần ý thức được vai trò của mình trong ngành Du lịch, từ đó nỗ lực nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ và đạo đức nghề nghiệp. Mỗi HDV phải ý thức mình đang là đại sứ giới thiệu tinh hoa văn hóa, con người Việt Nam với bạn bè quốc tế”.

Bà Nguyễn Thị Xuân Lan – Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Du lịch Bình Định: 

“Để nâng cao chất lượng đội ngũ HDV du lịch cần nâng cao chất lượng đào tạo HDV. Để làm được điều này, ngành Du lịch cần đưa ra bộ giáo trình đào tạo HDV chuẩn quốc tế, đào tạo toàn diện nhưng phải thiết thực, sát với công việc thực tế, các cơ quan quản lý nhà nước quản lý chặt chẽ hoạt động của HDV du lịch, xử lý nghiêm các HDV vi phạm đạo đức nghề nghiệp, công bố các HDV vi phạm trên phương tiện truyền thông để các công ty lữ hành và du khách biết”. 

Ông Bùi Văn Dũng - Phó Chủ tịch Thường trực Hội HDV du lịch Việt Nam: 

“Xếp hạng HDV du lịch  có sự lan tỏa, động viên và khích lệ mạnh mẽ đối với đội ngũ HDV, góp phần để đội ngũ HDV học tập nâng cao kiến thức, chuyên môn, nghiệp vụ, phục vụ tốt hơn nhu cầu của khách du lịch và có cái nhìn nhận, đánh giá tốt từ xã hội, ngoài ra còn trợ giúp các công ty lữ hành trong việc tìm kiếm HDV đạt tiêu chuẩn”.

H.T.Hà (tổng hợp)

Tin cùng chuyên mục

Robot hình người Trung Quốc mới nâng được 16kg mỗi tay. (Ảnh: Shanghai Kepler Robotics)

Robot hình người của Trung Quốc nâng được 16kg mỗi tay

(PLVN) - Shanghai Kepler Robotics của Trung Quốc đang gây chú ý với dòng robot hình người Forerunner tiên tiến. Mẫu robot mới nhất, Forerunner K2, với khả năng nâng vật nặng đáng kinh ngạc và trí tuệ nhân tạo vượt trội, hứa hẹn sẽ sớm có mặt tại các nhà máy, kho bãi và nhiều lĩnh vực khác.

Đọc thêm

Honda Việt Nam triệu hồi gần 2.700 xe CR-V e:HEV RS để kiểm tra, thay thế bơm nhiên liệu cao áp

Honda Việt Nam triệu hồi gần 2.700 xe CR-V e:HEV RS để kiểm tra, thay thế bơm nhiên liệu cao áp
(PLVN) - Công ty Honda Việt Nam (HVN) vừa thông báo về triển khai chiến dịch triệu hồi liên quan đến việc kiểm tra, thay thế bơm nhiên liệu cao áp cho kiểu loại xe CR-V e:HEV RS năm sản xuất 2023-2024 do HVN nhập khẩu và phân phối. Động thái này nhằm kiểm tra khả năng rò rỉ xăng, mùi xăng của bơm nhiên liệu cao áp khi động cơ hoạt động.

Giấc mơ đưa đồ chơi gỗ ‘Made in Vietnam’ vươn ra thế giới

Anh Phạm Vĩnh Hải và Phạm Công Nhất 2 nhà sáng lập Công ty Cổ phần đầu tư thương mại và sản xuất Hùng Cường (HUCUCO).
(PLVN) -  Từ ý tưởng trong phòng trọ 20m2, 2 chàng trai cựu sinh viên Bách Khoa đã và đang phát triển các dòng sản phẩm đồ chơi gỗ cho trẻ em gắn mác “Made in Vietnam”. Ước mơ một ngày không xa, những đồ chơi gỗ gắn liền với trẻ em Việt như: ô ăn quan, cờ caro, cờ cá ngựa... sẽ chiếm lĩnh thị trường trong nước và vươn ra thế giới.

Giá vàng nhẫn trơn lại tiếp tục tăng cao

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Giao dịch lúc 8h55 sáng nay – 20/11, giá vàng tiếp tục tăng ở cả thị trường trong nước và quốc tế. Giá vàng miếng SJC chạm mốc 85 triệu đồng/lượng, trong khi đó, giá vàng nhẫn vượt 8 5 triệu đồng/lượng.

Việt Nam đẩy mạnh phát triển AI và triển khai trợ lý ảo

Tuần lễ Số Quốc tế Việt Nam 2024 đã chính thức khai mạc. (Ảnh: T.A)
(PLVN) -  Việt Nam đang ưu tiên phát triển trợ lý ảo cho từng cơ quan nhà nước, mỗi cơ quan sẽ có trợ lý ảo của mình, tiến tới mỗi công chức có một trợ lý ảo. Việt Nam cũng đã và sẽ tiếp tục ưu tiên thúc đẩy các sáng kiến hợp tác khu vực và quốc tế trong lĩnh vực công nghệ số, kinh tế số, trong đó sẽ ưu tiên các chương trình hợp tác về AI, về phát triển và sử dụng trợ lý ảo.

Nỗ lực giảm chênh lệch giá vàng trong nước với thế giới

Giá vàng trong nước luôn duy trì mức chênh lệch từ 3 - 5 triệu đồng/lượng so với thế giới. (Nguồn: laodong.vn).
(PLVN) - Cùng với mức giá vàng trong nước khoảng 90 triệu đồng/lượng nhưng giá vàng thế giới ở 2 giai đoạn có 2 mức giá khác nhau, chênh lệch lên tới 300 USD/ounce, cho thấy nỗ lực kéo giảm mức chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới của Ngân hàng Nhà nước.

VinFuture công bố tuần lễ khoa học công nghệ và lễ trao giải 2024

Với chủ đề “Bứt phá Kiên cường”, Lễ trao giải VinFuture 2024 là một trong những sự kiện tâm điểm được đón chờ nhất của giới Khoa học Công nghệ toàn cầu.
(PLVN) - Ngày 18/11/2024 - Quỹ VinFuture chính thức công bố lịch trình Tuần lễ Khoa học Công nghệ và Lễ trao giải VinFuture 2024 diễn ra từ ngày 4 - 7/12/2024 tại Hà Nội, Việt Nam. Đây là chuỗi sự kiện tầm vóc quốc tế, hội tụ nhiều tên tuổi kiệt xuất thế giới trong các lĩnh vực trọng yếu như khoa học vật liệu, trí tuệ nhân tạo, ô nhiễm không khí và nghiên cứu môi trường… Đặc biệt, tâm điểm của chuỗi sự kiện là Lễ vinh danh các nhà khoa học có thành tựu xuất sắc, đang góp phần phụng sự cho cuộc sống của hàng triệu, thậm chí hàng tỷ người trên trái đất.

Năm 'được mùa' với người nuôi cá tra

Năm 2024, ngành cá tra Việt Nam đạt kết quả đáng mừng cả về chất lượng và giá trị. (Ảnh: Ngọc Trinh)
(PLVN) - UBND tỉnh Đồng Tháp phối hợp Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) vừa tổ chức Hội nghị tổng kết ngành hàng cá tra năm 2024 và bàn giải pháp triển khai nhiệm vụ năm 2025.

Robot 'dụ dỗ bắt cóc' 12 robot khác khỏi phòng trưng bày

12 robot bị "bắt cóc" khỏi phòng trưng bày bởi một robot khác (Ảnh cắt từ video)
(PLVN) - Đoạn video ghi lại cảnh 12 robot cỡ lớn bị "dụ dỗ" và "bắt cóc" khỏi phòng trưng bày bởi một robot nhỏ hơn đã gây xôn xao mạng xã hội Trung Quốc. Sự việc tưởng chừng như dàn dựng này hóa ra lại là một thử nghiệm AI gây kinh ngạc.

Cà Mau đẩy mạnh kết nối xúc tiến thương mại sản phẩm nông, thủy sản

Cà Mau đẩy mạnh kết nối xúc tiến thương mại sản phẩm nông, thủy sản
(PLVN) - Ngày 15/11, tại UBND tỉnh Cà Mau, UBND tỉnh phối hợp Bộ Công thương tổ chức Hội nghị kết nối xúc tiến thương mại sản phẩm nông, thủy sản tỉnh năm 2024. Đây là sự kiện quan trọng thúc đẩy xúc tiến thương mại cho các sản phẩm chủ lực, sản phẩm OCOP, đặc sản của địa phương, kết nối với các kênh phân phối hiện đại và mở rộng thị trường xuất khẩu tiềm năng trong thời gian tới.

FPT Techday 2024 thu hút gần 10.000 người tham dự

FPT Techday 2024
(PLVN) - FPT Techday 2024 - Diễn đàn công nghệ quốc tế thường niên lớn nhất Việt Nam do Tập đoàn FPT tổ chức đã diễn ra trong hai ngày 13 và 14/11, tại Trung tâm triển lãm và sự kiện Thiskyhall, TP Thủ Đức, TP HCM.

Trình diễn ấn tượng, ô tô bay của Xpeng nhận hơn 2.000 đơn đặt hàng

Ô tô bay của Xpeng nhận hơn 2.000 đơn đặt hàng sau màn trình diễn ấn tượng (Ảnh: Car New China)
(PLVN) - Chiếc ô tô bay "Land Aircraft Carrier" của Xpeng, có giá 280.000 USD, đã thu hút sự chú ý lớn tại Triển lãm Hàng không Chu Hải với khả năng bay tự động và thiết kế module độc đáo. Hơn 2.000 đơn đặt hàng đã được ghi nhận, cho thấy tiềm năng to lớn của phương tiện di chuyển tương lai này.