Đảm bảo sinh kế hài hòa với thiên nhiên - giải pháp hiệu quả bảo vệ rừng

Hình minh họa
Hình minh họa
(PLVN) - Việt Nam có hệ sinh thái rừng phong phú, đa dạng với một số lượng không nhỏ cư dân có cuộc sống dựa vào rừng. Vì thế, việc đảm bảo sinh kế cho dân cư sống trong rừng, dựa vào rừng là giải pháp hiệu quả để bảo vệ rừng. 

Vấn đề trên được PGS.TS Vũ Thị Duyên Thủy – Đại học Luật Hà Nội đưa ra tại hội thảo quốc tế: “Pháp luật về sinh kế bền vững và biến đổi khí hậu: Tiếp cận của các quốc gia Châu Á” do Viện Khoa học pháp lý, Trường Đại học Luật Hà Nội và Trung tâm Sáng kiến Châu Á Thái Bình Dương đồng tổ chức ngày 4/6/2019. Tham dự Hội thảo có các diễn giả đến từ Bhutan, Ấn Độ, Thái Lan, Singapore, Canada, Sri Lanka và Việt Nam.

Theo PGS Duyên Thủy, sự thích ứng của pháp luật bảo vệ rừng nhằm đảm bảo sinh kế hài hòa với thiên nhiên bao gồm: thay đổi cách tiếp cận về bảo vệ rừng; thay đổi quan điểm về sở hữu rừng; thay đổi chính sách giao rừng và luật hóa vấn đề chi trả dịch vụ môi trường rừng.

Ở khía cạnh thay đổi quan niệm về sở hữu rừng, theo pháp luật hiện hành, rừng thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước là đại diện chủ sở hữu và rừng thuộc sở hữu của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư.

Điều này đã được thể hiện trong Luật Lâm nghiệp 2017 có hiệu lực từ ngày 1/1/2019 và đây cũng là lần đầu tiên cộng đồng dân cư được công nhận là một trong 7 chủ rừng, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy quản lý rừng cộng đồng, hướng tới bảo vệ bền vững các khu rừng tự nhiên và góp phần cải thiện sinh kế cộng đồng. 

Tuy nhiên, theo Tổng cục Lâm nghiệp, năm 2018 Việt Nam có 1.145.601ha rừng do cộng đồng dân cư tham gia quản lý (chiếm gần 8%), trong đó rừng tự nhiên là 1.048.765ha, rừng trồng 96.836ha. Nhưng chỉ có 524.477ha rừng đã có quyết định giao cho trên 10.000 cộng đồng, điều đó cho thấy diện tích rừng mà cộng đồng được thực sự “làm chủ” là còn khá ít so với diện tích họ đang quản lý, càng ít hơn nhiều so với diện tích của các chủ rừng khác.

Việc cộng đồng tham gia quản lý rừng nhưng không được giao quyền làm chủ, kể cả ở những khu rừng được quản lý theo truyền thống, luật tục của đồng bào dân tộc thiểu số đang gây khó khăn cho tổ chức quản lý, phát triển, sử dụng và phục hồi rừng của cộng đồng địa phương, đồng thời là nguy cơ gây mất, suy thoái rừng.

Đọc thêm

Phòng ngừa ẩn họa cháy rừng mùa lễ hội

Công tác phòng, chống cháy rừng trong mùa lễ hội đòi hỏi sự chủ động từ cả chính quyền và cộng đồng. (Ảnh: Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam)
(PLVN) - Mùa xuân, mùa của lễ hội và du lịch, cũng là mùa cao điểm của nguy cơ cháy rừng. Sự chủ quan, bất cẩn trong sử dụng lửa, đốt dọn nương rẫy… có thể biến những cánh rừng xanh thành tro tàn chỉ trong chốc lát. Hơn bao giờ hết, cần nâng cao ý thức phòng cháy, chữa cháy (PCCC) rừng, phát huy vai trò và trách nhiệm của cộng đồng trong việc bảo vệ "lá phổi xanh" của đất nước.

Hưởng ứng Tết trồng cây theo lời dạy của Bác - Vun đắp tương lai xanh từ những 'chiến binh' ven biển

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy cùng đại diện UNDP Việt Nam và các đại biểu trồng cây tại Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Thái Thụy. (Ảnh: UNDP Việt Nam )
(PLVN) - Trải qua nhiều thập kỷ, lời dạy của Bác Hồ về Tết trồng cây vẫn vẹn nguyên giá trị, trở thành phong trào lan tỏa khắp cả nước mỗi dịp Xuân về. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khắc nghiệt, việc trồng và bảo vệ rừng, đặc biệt là rừng ngập mặn ven biển, không chỉ là hành động tri ân mà còn là đầu tư thiết yếu cho tương lai bền vững, bảo vệ cuộc sống của hàng triệu người dân trước thiên tai.

40.000ha rừng Kiên Giang đang đứng trước nguy cơ cháy

Hiện tại hơn 40.000ha rừng trong tỉnh Kiên Giang đang đứng trước nguy cơ cháy cao
(PLVN) - Ngày 6/2, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Kiên Giang đưa ra cảnh báo về nguy cơ cháy rừng gia tăng trong mùa khô năm 2025. Theo dự báo, tình trạng nắng nóng và hanh khô sẽ kéo dài, tạo điều kiện thuận lợi cho việc bùng phát cháy rừng. Hiện, hơn 40.000ha rừng đang đứng trước nguy cơ cháy cao, đe dọa đến hệ sinh thái và đời sống của người dân địa phương.