(Trao đổi giữa PV Báo Nam Định với đồng chí Cao Thị Tính, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Nam Định, Trưởng Ban tổ chức Lễ Khai ấn đầu Xuân tại Đền Trần, phường Lộc Vượng (TP Nam Định) về công tác chuẩn bị, triển khai các biện pháp bảo đảm an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, an toàn giao thông, phòng chống cháy nổ trước, trong và sau Lễ Khai ấn Xuân Tân Mão 2011).
 |
| Đền Thiên Trường trước Lễ Khai ấn năm 2011.
Ảnh: Dương Đức
|
PV: Xin đồng chí đánh giá những kết quả đã đạt được trong công tác quản lý và tổ chức Lễ Khai ấn đầu Xuân tại Đền Trần sau hơn 10 năm tổ chức?
Đồng chí Cao Thị Tính: Lễ Khai ấn đầu Xuân tại Đền Trần đã trở thành một sinh hoạt văn hoá tín ngưỡng, tâm linh, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân, du khách trong nước và quốc tế. Về Thành Nam dự Lễ Khai ấn đầu Xuân, du khách không chỉ thoả mãn ước nguyện cầu lộc, cầu may, cầu phúc, mà còn được chiêm ngưỡng vẻ đẹp cổ kính, độc đáo của quần thể Khu di tích Lịch sử - Văn hoá Trần, về một thời đại huy hoàng đầy oanh liệt “Võ công, văn trị” của vương triều Trần trong lịch sử dân tộc.
Qua hơn 10 năm tổ chức, Lễ Khai ấn đầu Xuân đã thực hiện đúng mục đích, ý nghĩa nhằm bảo tồn, phát huy những giá trị văn hoá, giáo dục truyền thống yêu nước, chống giặc ngoại xâm của cha ông ta, đặc biệt là thời Trần; thu hút và quảng bá nét đẹp văn hoá của quê hương Nam Định đối với khách trong nước và quốc tế. Trong đó, Lễ Khai ấn được tổ chức trang trọng, đúng nghi thức truyền thống, thực hiện đúng Quy chế tổ chức lễ hội theo Luật Di sản văn hoá. Được sự quan tâm, chỉ đạo và sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành, công tác tổ chức Lễ Khai ấn ngày càng đảm bảo an ninh trật tự - an toàn giao thông, vệ sinh cảnh quan môi trường, đáp ứng nhu cầu tham quan, du lịch văn hoá tâm linh của nhân dân, tạo được ấn tượng cho khách thập phương về dự lễ tục truyền thống ngày xuân.
Bên cạnh những kết quả đạt được, Lễ Khai ấn đầu Xuân những năm trước vẫn còn một số hạn chế: trong đêm Khai ấn 14 tháng Giêng, lực lượng quản lý, kiểm soát trông coi phương tiện giao thông chưa đủ, một số cá nhân lợi dụng thu phí sai quy định của Nhà nước. Điểm phát ấn tín quá chật chội so với lượng du khách có nhu cầu nhận lộc ấn, gây tình trạng chen lấn, nên kẻ gian lợi dụng sơ hở cướp giật tài sản, xô đẩy nhau, gây mất trật tự. Hạ tầng khu vực phía trước Đền Trần chật hẹp so với lượng du khách về dự Lễ Khai ấn.
PV: Xin đồng chí cho biết công tác chuẩn bị và những nét mới trong Lễ Khai ấn Xuân Tân Mão 2011?
Đồng chí Cao Thị Tính: Để chuẩn bị cho Lễ Khai ấn Tân Mão 2011, Ban tổ chức đã phân công nhiệm vụ, giao trách nhiệm cụ thể cho các đơn vị triển khai các biện pháp an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, an toàn giao thông. Ban Tổ chức đã huy động gần 2.000 người gồm các lực lương công an, quân sự, dân quân tự vệ làm nhiệm vụ tại các tuyến và các điểm chốt trước, trong và sau Lễ Khai ấn. Công tác chuẩn bị cho Lễ Khai ấn Xuân Tân Mão 2011 được tiến hành sớm, có phương án chi tiết và kỹ càng hơn những năm trước đây, có sự tập dượt của các đơn vị lực lượng tham gia trước ngày Khai ấn. Ban Tổ chức có những đổi mới trong công tác phân luồng giao thông, trông coi phương tiện, tổ chức dịch vụ, vệ sinh môi trường, công tác an ninh, y tế, phòng cháy chữa cháy. Năm nay, hai bãi xe (chứa khoảng 3.000 ô tô) thuộc Dự án xây dựng công viên Văn hoá Trần được đưa vào sử dụng, góp phần giảm bớt tình trạng ách tắc giao thông. UBND phường Lộc Vượng và các đoàn thể được giao việc trông giữ phương tiện đã thực hiện tốt nhiệm vụ, bảo đảm an toàn, đúng giá Nhà nước quy định; lắp đặt 6 nhà bạt cho lực lượng y tế làm nhiệm vụ. Để đáp ứng nhu cầu nhận lộc ấn của nhân dân, năm nay, Ban tổ chức bố trí 75 bàn phát ấn tại 3 nhà Giải vũ: Đền Thiên Trường, Đền Cố Trạch, nhà trưng bày và dãy nhà phía trước Đền Trùng Hoa. Năm 2011, chỉ phát hành một loại ấn vải. Với sự “vào cuộc” tích cực của các cấp, các ngành, các đơn vị hữu quan, Lễ Khai ấn Xuân Tân Mão tổ chức theo nghi thức truyền thống và Quy chế lễ hội hiện hành, tạo ấn tượng tốt đẹp đối với du khách.
PV: Xin đồng chí cho biết, làm thế nào để khôi phục trở lại tính chất quốc lễ của nghi Lễ Khai ấn đầu Xuân, lập hồ sơ đưa vào danh sách di sản văn hoá phi vật thể quốc gia, đáp ứng nhu cầu tham quan, sinh hoạt tín ngưỡng của các tầng lớp nhân dân, xứng đáng là lễ hội cấp quốc gia?
Đồng chí Cao Thị Tính: Lễ Khai ấn nói riêng và Quần thể khu di tích Lịch sử - Văn hoá Trần là Di sản văn hoá có giá trị trên nhiều lĩnh vực (sử học, khảo cổ học, kiến trúc nghệ thuật, văn hoá, tư tưởng). Việc bảo tồn tôn tạo di tích phải quan tâm đến các thành tố cấu thành di tích. Vì vậy, trong quá trình đầu tư, tôn tạo di tích phải quan tâm đến những yếu tố cấu thành di tích. Khi triển khai “Dự án bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích lịch sử văn hoá Trần tại Nam Định” được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định 252 không nên chỉ chú trọng đến hệ thống cơ sở hạ tầng, những hạng mục công trình phụ trợ mà “xem nhẹ” các giá trị về mặt kiến trúc, hệ thống di vật, cổ vật có ý nghĩa biểu trưng cho những giá trị văn hoá Trần. Tăng cường công tác tổ chức và quản lý Nhà nước theo tinh thần Chỉ thị 27 của Bộ Chính trị, Quyết định 308 của Thủ tướng Chính phủ, Quyết định 681 của UBND tỉnh về việc tổ chức lễ hội. Đẩy mạnh công tác xã hội hoá di tích huy động các nguồn lực đầu tư, bảo tồn di tích, thu hút sự tham gia tích cực của các tầng lớp nhân dân, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hoá, tâm linh ngày càng cao. Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, kết hợp hài hoà các biện pháp xây và chống trong việc thực hiện nếp sống văn minh nơi lễ hội; phát hiện và xử lý nghiêm minh đối với các hành vi mê tín, dị đoan, thương mại hoá di tích, cờ bạc, nạn hành khất… Hiện nay, việc phân cấp quản lý giữa ngành và cấp trong công tác tổ chức Lễ Khai ấn cũng như quản lý quần thể Khu di tích Lịch sử - Văn hoá Trần vẫn còn có sự chồng chéo. Cần có sự phân cấp trách nhiệm và chức năng rõ ràng, cụ thể giữa chính quyền sở tại và ngành văn hóa theo đúng quy định của Luật Di sản văn hoá. Việc khai thác Lễ Khai ấn gắn với phát triển loại hình du lịch văn hoá tâm linh là “đòn bẩy” to lớn đối với sự phát triển của ngành Du lịch Nam Định cần có quy hoạch tổng thể mang tính chiến lược, phát triển bền vững. Qua đó, các cấp, các ngành chú trọng việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng giúp cho việc quản lý và tổ chức Lễ Khai ấn, nhất là các dịch vụ và cơ sở vật chất đáp ứng nhu cầu tham quan, sinh hoạt tín ngưỡng của các tầng lớp nhân dân, xứng đáng là lễ hội cấp quốc gia.
Xin cảm ơn đồng chí!
Việt Thắng
