Đại Thắng - điểm sáng về quản lý rác thải ở ngoại thành

Những con đường khang trang sạch đẹp ở các thôn xóm. Trên các cánh đồng không còn cảnh rác thải trong quá trình sản xuất nông nghiệp vứt bừa phứa… Đó là nhờ nỗ lực lớn của chính quyền và nhân dân xã Đại Thắng (Tiên Lãng) trong công tác bảo vệ môi trường sống ở địa phương.

Đường làng, ngõ xóm khang trang, sạch đẹp

Từ thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt khoa học

“Vài năm trước ở địa phương khá bức xúc về tình trạng rác thải tràn lan gây ô nhiễm môi trường. Đặc biệt là nạn vứt túi ni lon  xuống các kênh, mương gây ách tắc dòng chảy”, Phó chủ tịch UBND xã Trần Văn Vinh cho biết. Lý giải về điều này, ông Vinh cho rằng, nhiều người thiếu ý thức, chưa hợp tác chặt chẽ với chính quyền trong việc thu gom rác thải. Một số gia đình cho rằng, ở nông thôn đất vườn rộng, nên có thể tự giải quyết được lượng rác thải sinh hoạt của gia đình, không cần sự can thiệp của chính quyền địa phương. Bà con khẳng định như vậy, nhưng trên thực tế rác tiện đâu đổ đó, bừa phứa ở nhiều nơi.

Trước thực trạng này, địa phương dành sự quan tâm đặc biệt đối với vấn đề thu gom, xử lý rác thải nông thôn, thường xuyên trao đổi, bàn luận trong các cuộc họp chuyên đề của UBND xã và các ngành, đoàn thể. Để giải quyết tốt vấn đề này, các thôn thành lập tổ, đội thu gom rác thải. Mặc dù không chuyên nghiệp như ở nội thành , nhưng hoạt động của tổ, đội thu gom rác thải có hiệu quả thiết thực với việc thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt trong các thôn, xóm. Ông Trần Văn Hải, bí thư chi bộ thôn Lãng Niên cho biết: “Để thành lập được tổ, đội thu gom rác thải, thôn họp bàn, thống nhất ý kiến đóng góp theo nhân khẩu để duy trì hoạt động của tổ, đội thu gom rác thải. Số tiền nhân dân đóng góp dùng để trả lương cho người trực tiếp thu gom rác thải và các chi phí khác. Bên cạnh đó, quan trọng là tuyên truyền, nâng cao nhận thức của bà con với việc thu gom rác thải bảo vệ môi trường sống khu vực nông thôn”. Từ thành công trong việc tổ chức thu, gom rác thải trên cơ sở xã hội hóa tại các thôn Lãng Niên, Trâm Khê. Đến nay cả 5 thôn của xã làm tốt việc này. Chỉ bằng nguồn thu từ 3000 - 5000 đồng/người/ tháng, những năm qua, các thôn tổ chức tốt việc thu gom rác thải sinh hoạt trong khu dân cư. Hầu hết thôn quy định 1 tuần 2 buổi vào thứ 3 và thứ 6, các gia đình tập trung đổ gọn rác đúng nơi quy định, sau đó tổ, đội thu gom mang đi bãi rác.

Các cống bi được lắp đặt làm hố rác, tiện ích cho nông dân khi đi làm đồng

Cùng với tổ chức tốt khâu thu gom rác thải, UBND xã Đại Thắng chỉ đạo làm tốt việc quy hoạch các bãi rác thải ở địa phương. Phó chủ tịch UBND xã Trần Văn Vinh cho biết: “Quỹ đất công ích của địa phương không quá căng thẳng như ở một số nơi khác nên dễ dàng hơn cho việc quy hoạch bãi rác, xử lý triệt để rác thải sau khi thu gom”. Bằng nguồn ngân sách địa phương, UBND xã hỗ trợ quy hoạch các bãi rác thải tập trung với dung tích chứa khoảng 500m3 trên cơ sở mỗi thôn có riêng một bãi rác ở vùng đất công ích phía trong đồng, xa khu dân cư. UBND xã giúp các thôn kinh phí đào sâu bãi rác xuống vài mét. Mỗi khi bãi rác thải tập trung đầy sẽ được lấp đất chôn để bảo đảm vệ sinh môi trường.

Đến nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong sản xuất          

Anh Hoàng Văn Tĩnh, cán bộ phụ trách môi trường của xã Đại Thắng cho biết, vào những ngày cuối tuần, trên các điểm công cộng của xã đông vui như ngày hội. Từ các thành viên trong gia đình đến đoàn viên thanh niên, học sinh các trường học tập trung để tổng vệ sinh, dọn dẹp. Đường thôn, ngõ xóm được quét dọn sạch sẽ. Trên các kênh, mương, mọi người cùng tập trung vớt các vật cản, khơi thông dòng chảy đưa nước về cho các vùng sản xuất”. Để huy động được đông lực lượng dọn vệ sinh chung, xã tăng cường công tác vận động, tuyên truyền, nâng cao nhận thức của nhân dân địa phương trên hệ thống loa truyền thanh.

Nét mới ở xã Đại Thắng là gần đây quy hoạch hệ thống các công trình bảo vệ môi trường tại các cánh đồng, khu sản xuất tập trung. Một bác nông dân cho biết: “Thời gian trước bước chân ra đồng là thấy vỏ chai thuốc sâu ngổn ngang trên các bờ ruộng, kênh, mương. Thậm chí, có những chai thuốc sâu vứt lung tung có người sơ ý giẫm phải, chai vỡ xiên vào chân. Nhưng bây giờ tình trạng này được cải thiện đáng kể”. Bác nông dân vừa kể chuyện vừa vứt vỏ gói thuốc trừ sâu xuống một hố rác bên bờ ruộng rồi khẳng định: “Từ ngày có những chiếc cống bi được đặt rải rác trên các bờ ruộng, kênh, mương tiện ích nhiều cho bà con mỗi khi đi làm đồng”. Để làm được điều này,  UBND xã đầu tư kinh phí lắp đặt 55 cống bi làm hố rác trên các cánh đồng và bờ kênh, mương; đồng thời tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho bà con nông dân khi đi làm đồng đổ rác đúng nơi quy định; hố rác ngoài đồng thuộc địa bàn thôn nào, tổ thu gom rác thải của thôn đó sẽ mang đi đổ vào bãi rác tập trung của thôn. Đối với các nông dân phát triển chăn nuôi tập trung với quy mô trang trại, gia trại, xã vận động xây bể khí bioga để bảo đảm vệ sinh môi trường.

Đi trên các con đường thôn, xóm, đường ra đồng và các vùng sản xuất tập trung ở xã Đại Thắng dễ dàng cảm nhận không khí mát mẻ, sạch sẽ. Đó là nỗ lực lớn và ý thức trách nhiệm của bà con đối với việc thu gom, xử lý rác thải. Hiện trên địa bàn Hải Phòng, khá nhiều địa phương ở khu vực ngoại thành đang bí bách về tình trạng thu gom, xử lý, quy hoạch rác thải nông thôn. Kết quả là rác thải tràn lan khắp các đường thôn, ngõ xóm, đổ vô tội vạ bên các dòng sông, kênh mương, thậm chí các trục đường quốc lộ…Cách làm và ý thức của bà con xã Đại Thắng đối với rác thải nông thôn là kinh nghiệm hay, cần được nhân rộng nhằm bảo vệ tốt môi trường sống khu vực nông thôn.

Bài và ảnh An Hương