Dân “kêu trời”!
Đã một năm nay, bà Võ Thị Ngọc (ngụ quận Hải Châu) khốn đốn vì mảnh đất rộng 1.850m2 mà bà mua chung với 2 người khác tại phường Thọ Quang (quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng) để lập công ty. Bà Ngọc không thể xây dựng hay sang tay cho người khác dù thủ tục mua bán của bà đã hoàn tất. Lý do, khi mang sổ đi sang tên, đổi chủ, lô đất này nằm trong số những dự án và khu đất sai phạm của UBND TP Đà Nẵng mà Thanh tra Chính phủ đã kết luận: giảm 10% tiền sử dụng đất cho các cá nhân và tổ chức không đúng quy định.
Theo bà Ngọc, lô đất này đã qua tới 5 đời. Khi mua, bà và bạn bè căn cứ pháp lý sổ nghiệp chủ và nộp tiền đầy đủ nên cũng không quan tâm trước đó như thế nào. Nhưng do vướng sai phạm của chính quyền, lô đất bị chặn giao dịch gần 1 năm, thiệt hại rất lớn vì không thể vay, luân chuyển vốn, kéo thu mỏi thủ tục kinh doanh của bà cũng dừng lại. Rất nhiều hộ dân khác cũng chung tình trạng với bà Ngọc, họ khiếu nại mấy tháng nay nhưng chưa được giài quyết.
Đáng nói, có hàng trăm nhà đầu tư, doanh nghiệp và người dân ngoại tỉnh cũng ủng hộ chính sách thu hút đầu tư vào thành phố thời điểm 2007, giờ đang phải gánh chịu những thiệt hại khi tất cả các lô đất bị đình chỉ giao dịch pháp lý.
Ông Lâm Đình Sính (Hà Nội) đại diện cho nhiều nhà đầu tư ngoại tỉnh kể, cuối tháng 12/2016, ông có mua đất ở quận Sơn Trà (Đà Nẵng) có thời hạn sử dụng lâu dài. Khi giao dịch, cả chủ cũ của lô đất và ông Sính đều nộp thuế, công chứng giấy tờ mua bán hợp pháp. Thế nhưng, vừa rồi đi xin giấy phép đầu tư xây dựng khách sạn, thành phố có yêu cầu chuyển lại lô đất này thành đất có thời hạn 50 năm gây tổn thất, thiệt thòi rất lớn. Ông Sính bày tỏ mong muốn chính quyền xem xét, tháo gỡ khó khăn cho nhiều người rơi vào tình trạng tương tự như ông.
Kiến nghị xem xét lại kết luận TTCP
Trước những bấp cập đã nêu, ngày 19/12, đoàn ĐBQH TP Đà Nẵng có buổi tiếp xúc cử tri nhằm lắng nghe ý kiến khiếu nại của DN và người dân liên quan đến sai phạm đất đai theo kết luận của TTCP.
Tham dự với tư cách cử tri, ông Trịnh Bằng Có, Tổng Thư ký Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng cho rằng, việc giao dịch dân sự mà chặn lại, không phải chỉ thiệt hại với dân, DN mà là cả thiệt hại cho Nhà nước. Vì thế, phải đề xuất TTCP giải quyết theo hướng đền bù.
Luật sư Trương Văn Bình (Đà Nẵng) cũng cho rằng việc thu hồi, chuyển đổi giấy tờ đất của cá nhân, DN từ lâu dài sang 50 năm ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi chính đáng của họ. Công ty luật ông đã nhận được trên 10 yêu cầu khởi kiện chính quyền nhưng chưa tư vấn làm đơn. Ông đề nghị đoàn ĐBQH tạo điều kiện, “nếu được cứ để DN khởi kiện ra tòa bởi thanh tra chưa hẳn đã đúng”.
Ghi nhận ý kiến cử tri, ông Nguyễn Bá Sơn, Phó trưởng đoàn ĐBQH Đà Nẵng khẳng định: “Pháp luật không nghiêm cấm và không giới hạn quyền được khởi kiện của người dân, DN”. Ông Sơn cho biết, Đoàn ĐBQH TP sẽ cố gắng, nỗ lực hết mình để có kết quả sớm nhất, bảo vệ những quyền lợi cử tri TP; đeo đuổi kiến nghị đến cùng, tháo gỡ khó khăn cho DN.
Trong khi đó, ĐBQH Võ Thị Như Hoa, Giám đốc Sở Tư pháp TP Đà Nẵng cho biết, việc cấp sai quyền sử dụng đất diễn ra thời gian dài là điều rất đáng tiếc. Phải xử lý như thế nào vừa đảm bảo quy định pháp luật, vừa đảm bảo lợi ích của người dân là rất khó. Trong kết luận của TTCP không tách ra những trường hợp đã chuyển nhượng hay không mà kết luận chung. Tất cả những vấn đề này sẽ được nghiên cứu, ghi nhận ý kiến, đối chiếu với quy định pháp luật.
“Quyền về tài sản cá nhân là quyền được công nhận. Nhưng Đà Nẵng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thời hạn lâu dài với những lô đất chỉ được 50 năm được xem vi phạm Luật Đất đai năm 2003. Trước mắt, đề nghị đoàn ĐBQH cùng ngành chức năng giúp đoàn có ý kiến với Thủ tướng để tách bạch từng trường hợp. Trong quy định pháp luật về đất đai, trường hợp người có thẩm quyền cấp giấy sai, tùy mức độ phải xử lý trách nhiệm hành chính và có thể cả hình sự. Chúng tôi sẽ làm hết sức mình, cố gắng có tiếng nói xem xét lại những nội dung chưa hợp lý trong kết luận thanh tra”, bà Hoa nói.
Chậm thu hồi hơn 3.400 tỉ đồng sai phạm
Ngày 24/4, tại cuộc họp báo về kết quả hoạt động của thanh tra trong quý 1/2017, TTCP cho biết kết luận thanh tra về sai phạm đất đai tại Đà Nẵng đã được ban hành từ năm 2012. Kết luận thanh tra cho thấy, việc giao đất của UBND TP Đà Nẵng chủ yếu không thông qua đấu giá và có nhiều sai phạm trong việc quản lý quỹ đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất dẫn tới nhiều nhà đầu tư sau khi được giao đất đã không thực hiện đầu tư mà bán cho người khác thu chênh lệch số tiền rất lớn, làm thất thu ngân sách nhà nước khoản tiền 3.434 tỉ đồng.