Đã đấu giá còn sợ cạnh tranh

 Nhằm xóa bỏ tình trạng “xin cho”, Luật Khoáng sản sửa đổi (có hiệu lực từ 1/7/2011) quy định việc cấp quyền khai thác khoáng sản được thực hiện trên cơ sở đấu giá quyền khai thác khoáng sản. Hiện nay, Chính phủ đang xây dựng Dự thảo Nghị định hướng dẫn vấn đề này với nhiều nội dung đáng chú ý.

Nhằm xóa bỏ tình trạng “xin cho”, Luật Khoáng sản sửa đổi (có hiệu lực từ 1/7/2011) quy định việc cấp quyền khai thác khoáng sản được thực hiện trên cơ sở đấu giá quyền khai thác khoáng sản. Hiện nay, Chính phủ đang xây dựng Dự thảo Nghị định hướng dẫn vấn đề này với nhiều nội dung đáng chú ý.

Cao quá, doanh nghiệp không dám mạo hiểm(?)

Dự thảo Nghị định quy định đấu giá quyền khai thác khoáng sản do Bộ Tài nguyên – Môi trường chủ trì soạn thảo đã quy định nguyên tắc xác định giá khởi điểm. Theo đó, giá khởi điểm được xác định bằng giá trị phần trăm trữ lượng khoáng sản mà tổ chức, cá nhân tham gia đấu giá cam kết trả cho Nhà nước. Giá khởi điểm căn cứ theo nhóm, loại khoáng sản, được quy định cụ thể trong Phụ lục kèm theo Nghị định.

Những doanh nghiệp kêu giá khởi điểm, trong Dự  thảo Nghị định quá cao. Ảnh minh họa
Những doanh nghiệp kêu giá khởi điểm, trong Dự thảo Nghị định quá cao. Ảnh minh họa

Cụ thể, đối với khoáng sản kim loại đen (sắt, mangan, titan …), giá khởi điểm là 6%, bạch kim, thiếc, wonfram, bạc, antimoan; chì, kẽm, nhôm, bau xít, đồng, niken, coban, monlipden, thuỷ ngân, ma nhê, vanadi, platin 5%. Riêng với nhóm khoáng sản không kim loại, như đất khai thác san lấp, xây đắp công trình là 10%; khoáng sản không kim loại làm vật liệu xây dựng thông thường khác (đá, cát, sỏi, đất làm gạch…) là 8%...

Tuy nhiên, với mức giá khởi điểm này, theo tính toán của nhiều doanh nghiệp là quá cao. Bởi lẽ, để được khai thác tài nguyên, ngoài nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, doanh nghiệp còn phải chịu nhiều loại chi phí khác, phải nộp thuế tài nguyên, thuế bảo vệ môi trường… và với mức lãi suất ngân hàng như hiện nay, nếu quy định như vậy thì nhiều doanh nghiệp sẽ không dám “mạo hiểm” để tham gia đấu giá.

Theo Luật Khoáng sản sửa đổi, việc đấu giá quyền khai thác khoáng sản được thực hiện cả ở khu vực hoạt động khoáng sản nhưng chưa thăm dò khoáng sản và khu vực hoạt động khoáng sản đã thăm dò khoáng sản. Trường hợp trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản ở khu vực chưa thăm dò khoáng sản thì tổ chức, cá nhân trúng đấu giá khai thác khoáng sản phải thực hiện việc thăm dò khoáng sản. Kết quả thăm dò khoáng sản do Hội đồng đánh giá trữ lượng khoáng sản quốc gia thẩm định và phê duyệt để bảo đảm lợi ích quốc gia.

Nhiều ý kiến cho rằng, hiện nay các mỏ dễ xử lý, trữ lượng lớn, giá trị cao đều đã có người khai thác, cho nên cần phải đưa ra một cơ chế hợp lý để khuyến khích việc thăm dò, khai thác ở những vùng khó khăn.

Hạn chế khai thác kiểu “hộ gia đình” (?)

Mặc dù đã có Luật Khoáng sản, tuy nhiên, suốt một thời gian dài, việc khai thác khoáng sản bừa bãi, tự phát vẫn diễn ra ở nhiều nơi, Nhà nước không thể kiểm soát, dẫn đến tai nạn lao động, Nhà nước thất thu ngân sách, ô nhiễm môi trường...

Tại Báo cáo 13 năm thi hành Luật Khoáng sản của Chính phủ cũng thừa nhận: hoạt động khai thác nhỏ lẻ, thủ công (cá thể, hộ gia đình) mang tính mưu sinh của người dân tại nhiều địa phương đến nay vẫn chưa được cấp phép theo quy định để quản lý.

Đặc biệt, tình trạng khai thác khoáng sản trái phép vẫn còn diễn ra. Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong công tác giải toả các tụ điểm khai thác khoáng sản trái phép thời gian qua nhưng hoạt động khai thác khoáng sản trái phép, nhất là đối với khai thác trái phép cát sỏi lòng sông, lòng hồ tại nhiều địa phương vẫn còn diễn ra khá công khai, quy mô đáng kể như đã nêu trên. Hậu quả của hoạt động khai thác khoáng sản trái phép đã nhãn tiền.

Theo quy định tại Điều 51 Luật Khoáng sản 2010 thì tổ chức, cá nhân đăng ký kinh doanh ngành nghề khai thác khoáng sản được khai thác khoáng sản bao gồm: doanh nghiệp được thành lập theo Luật doanh nghiệp; hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã được thành lập theo Luật hợp tác xã; hộ kinh doanh đăng ký kinh doanh ngành nghề khai thác khoáng sản được khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường, khai thác tận thu khoáng sản.

Cụ thể hơn nội dung này, Dự thảo Nghị định quy định đấu giá quyền khai thác khoáng sản cũng quy định điều kiện của tổ chức, cá nhân tham dự phiên đấu giá; đối tượng không được tham gia đấu giá... Tuy nhiên, theo nhiều doanh nghiệp cần quy định theo hướng có cơ chế khuyến khích những doanh nghiệp có tiềm năng, có đủ điều kiện trang thiết bị, kinh nghiệm, máy móc, con người, để tiến tới chấm dứt cảnh khai thác bữa bãi, tự phát theo kiểu “hộ gia đình”...

Vừa kêu về giá khởi điểm, vừa đòi cơ chế khuyến khích nọ kia, qua ý kiến góp ý của doanh nghiệp vào dự thảo nghị định về đấu giá quyền khai thác khoáng sản có thể thấy, có vẻ như đã “dấn thân” vào đấu giá mà các doanh nghiệp vẫn sợ cạnh tranh.

Từ khi Luật Khoáng sản có hiệu lực (1996 đến hết năm 2008), Bộ Công nghiệp (nay là Bộ Công Thương), Bộ Tài nguyên - Môi trường đã cấp, gia hạn, thu hồi, cho phép chuyển nhượng, thừa kế, cho phép tiếp tục thực hiện quyền thăm dò, khai thác khoáng sản tổng cộng 1.031 giấy phép hoạt động khoáng sản. Về phía UBND cấp tỉnh; theo số liệu thống kê từ 60/63 báo cáo của các tỉnh, thành phố, đến tháng 6 năm 2009 có 331 giấy phép thăm dò và 3.882 giấy phép khai thác do UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cấp đang thực hiện.

(Nguồn: Báo cáo 13 năm thi hành Luật Khoáng sản của Chính phủ)

Huy Hoàng

Đọc thêm

Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp: Quyết tâm cao trong công tác kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, tiêu cực

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Ngày 28/3, Ban cán sự Đảng Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, thi hành án dân sự theo các quy định số 131-QĐ/TW và 132-QĐ/TW của Bộ Chính trị với sự chủ trì của đồng chí Lê Thành Long, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Ban cán sự đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp.

Bạc Liêu: Triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6

Bạc Liêu: Triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6
(PLVN) - Sáng 28/3, Sở Tư pháp - Cơ quan thường trực Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh Bạc Liêu tổ chức Hội nghị trực tiếp và được kết nối trực tuyến đến các điểm cầu cấp huyện, cấp xã triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 6, Kỳ họp bất thường lần thứ 5. Ngoài điểm cầu chính, Hội nghị còn kết nối trực tuyến đến 7 điểm cầu cấp huyện và 64 điểm cầu cấp xã.

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm
(PLVN) - Trong 02 ngày từ 27-28/3/2024, tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, với sự hỗ trợ bởi Chương trình “Tăng cường pháp luật và tư pháp tại Việt Nam” (EU JULE) do Liên minh Châu Âu tài trợ với sự đóng góp tài chính của hai cơ quan thuộc Liên hợp quốc là UNDP và UNICEF, Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm - Bộ Tư pháp đã tổ chức Lớp tập huấn cho cán bộ địa phương về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ và đăng ký biện pháp bảo đảm.

Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi): Quy định rõ cơ chế, giới hạn áp dụng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát

 Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa phát biểu tại Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV, cho ý kiến về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội nhấn mạnh, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát là mô hình mới, chưa có thực tiễn kiểm nghiệm. Do đó, cần tiếp cận nội dung này theo hướng thận trọng, bảo đảm kiểm soát tốt.

Đảm bảo chất lượng, thời gian đào tạo nghề công chứng

Công chứng viên giải quyết yêu cầu của khách hàng (ảnh MH).
(PLVN) - Để góp phần nâng cao chất lượng đầu vào của đội ngũ Công chứng viên (CCV), dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) quy định người muốn hành nghề công chứng đều phải tham dự khóa đào tạo nghề công chứng. Quy định này cũng phù hợp với pháp luật các nước theo hệ thống công chứng Latinh.

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án
(PLVN) -Ngày 25-3, Chi cục thi hành án dân sự (THADS) TP. Thủ Đức, TP.HCM đã tổ chức thi hành xong Bản án số 1027/2018/DSPT ngày 12-11-2018 của TAND TP.HCM; Quyết định giám đốc thẩm số 167/2019/DS-GDT ngày 4-7-2019 của TAND cấp cao tại TP.HCM; Quyết định thi hành án số 994/QĐ- CCTHADS ngày 3-12-2018 của Chi cục Trưởng Chi cục THADS TP. Thủ Đức.

Tiếp tục tháo gỡ “điểm nghẽn” trong triển khai Đề án 06 trong lĩnh vực hộ tịch

Quang cảnh buổi làm việc.
(PLVN) -Sáng 25/3, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh đã chủ trì cuộc làm việc với các đơn vị về tháo gỡ các vướng mắc triển khai Đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia, giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến 2030 trong lĩnh vực hộ tịch.

Tăng cường quản lý nhà nước trong hoạt động công chứng

Người dân thực hiện thủ tục về công chứng (ảnh MH, Báo VP).
(PLVN) - Tính đến nay, nước ta có hơn 3.300 công chứng viên (CCV) với gần 1.300 tổ chức hành nghề công chứng (TCHNCC). Để đảm bảo sự phát triển liên tục, ổn định, bền vững của các tổ chức này, dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) đã quy định nguyên tắc phát triển tổ chức hành nghề công chứng phải căn cứ vào điều kiện kinh tế-xã hội, diện tích, số lượng và mật độ phân bố dân cư, nhu cầu công chứng hợp đồng, giao dịch trên địa bàn cấp huyện dự kiến thành lập.