Các bị cáo bị đưa ra xét xử gồm Nguyễn Văn Sơn (cựu trung tướng, cựu Tư lệnh Cảnh sát biển), Hoàng Văn Đồng (cựu trung tướng, cựu Chính ủy), Doãn Bảo Quyết (cựu thiếu tướng, cựu Phó Chính ủy), Phạm Kim Hậu (cựu thiếu tướng, cựu Phó Tư lệnh, cựu Tham mưu trưởng), Bùi Trung Dũng (cựu thiếu tướng, cựu Phó Tư lệnh), Nguyễn Văn Hưng (cựu đại tá, cựu Cục trưởng Kỹ thuật) và Bùi Văn Hòe (cựu thượng tá, cựu Phó Phòng Tài chính). Họ bị đưa ra xét xử về tội “Tham ô tài sản”.
Chủ tọa phiên tòa là thẩm phán, đại tá Phạm Minh Khôi. Giữ quyền công tố là 2 sĩ quan thuộc VKS quân sự Bộ đội Biên phòng. Bào chữa cho các bị cáo có 8 luật sư.
Tòa án triệu tập bị hại là Bộ tư lệnh Cảnh sát Biển cùng hàng chục nhân chứng tới tham gia tố tụng.
Theo cáo trạng, tháng 2/2019, Bộ Quốc phòng giao cho Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển dự toán ngân sách nhà nước chi quản lý hành chính năm 2019 với tổng số tiền 450 tỷ đồng. Sau đó, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển phân bổ 150 tỷ đồng cho Cục Kỹ thuật để mua sắm vật tư, thiết bị.
Thời điểm này, ông Sơn là Tư lệnh Cảnh sát biển, đã gặp ông Hưng, Cục trưởng Kỹ thuật và đưa ra yêu cầu “khi mua sắm vật tư, thiết bị, phải rút ra 50 tỷ đồng để chuyển lại cho Bộ Tư lệnh sử dụng”. Ông Hưng đã trả lời là Cục Kỹ thuật chưa bao giờ thực hiện việc này, rút ra 50 tỷ đồng là rất lớn, khó thực hiện, việc này phải thống nhất trong Thủ trưởng Bộ Tư lệnh thì Cục mới thực hiện.
Cơ quan điều tra cho rằng, nhằm tạo điều kiện cho ông Hưng dễ thực hiện việc rút ruột 50 tỷ đồng, ông Sơn đã chỉ đạo Phó Phòng Tài chính Hòe cắt toàn bộ nguồn kinh phí bảo quản, sửa chữa trang bị của 4 Vùng Cảnh sát biển để phân bổ thêm 29 tỷ đồng cho Cục Kỹ thuật. Do đó, nguồn ngân sách cho Cục Kỹ thuật được tăng lên 179 tỷ đồng.
Theo cáo trạng, đầu tháng 4/2019, tại phòng ăn của Thủ trưởng Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển, ông Sơn trao đổi với 4 cấp dưới là ông Đồng, Quyết, Hậu, Dũng về kế hoạch “rút ruột” 50 tỷ đồng, tức 28% ngân sách phân bổ cho Cục Kỹ thuật, để ăn chia. Tất cả đồng ý và không có ý kiến gì khác.
Ngày 4/5/2019, sau khi ký quyết định giao dự toán ngân sách cho Cục Kỹ thuật 179 tỷ đồng, ông Sơn tiếp tục yêu cầu ông Hưng rút lại 50 tỷ đồng để chuyển về Bộ Tư lệnh. Chấp hành chỉ đạo, ông Hưng trao đổi và yêu cầu 6 trưởng phòng nghiệp vụ thuộc Cục Kỹ thuật, khi thực hiện chi tiêu nguồn ngân sách, phải rút lại tổng số tiền 50 tỷ đồng để chuyển lại cho Thủ trưởng Bộ Tư lệnh sử dụng vào việc chung. Các trưởng phòng đều báo cáo với ông Hưng là khó thực hiện. Tuy nhiên, ông Hưng vẫn yêu cầu những người này phải thực hiện.
Tài liệu điều tra thể hiện, ông Hưng giao mỗi trưởng phòng phải “rút ruột” từ 50 triệu đồng đến 25 tỷ đồng để đủ mức 50 tỷ đồng ông Sơn yêu cầu.
Thực hiện yêu cầu trên, 6 trưởng phòng phân chia nguồn ngân sách được giao thành 29 gói thầu, trong đó có 9 gói giá trị dưới 10 ỷ đồng để Tư lệnh Cảnh sát biển phê duyệt, không phải báo cáo Bộ Quốc phòng. Họ cũng chủ động đặt vấn đề với các nhà thầu để nâng giá nhằm hỗ trợ đơn vị có nguồn quỹ vốn sử dụng vào mục đích phúc lợi. Để được tham gia dự thầu và trúng thầu, các doanh nghiệp đồng ý nâng giá vật tư, thiết bị hoặc trích lại lợi nhuận.
Sau đó, ông Hưng, Hòe tham mưu, đề xuất Tư lệnh Sơn ký hợp đồng với các doanh nghiệp, trong đó, 24 hợp đồng do 16 doanh nghiệp thực hiện có liên quan việc rút lại 50 tỷ đồng. Các doanh nghiệp cùng Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển nghiệm thu và bàn giao vật tư, thiết bị về Kho tổng hợp của Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển và chuyển tiền thanh toán dứt điểm cho các nhà thầu.
Từ đầu tháng 12/2019 đến đầu tháng 1/2020, theo đúng thỏa thuận, các nhà thầu đã chuyển lại trực tiếp bằng tiền mặt cho 6 trưởng phòng của Cục Kỹ thuật. 6 người này sau đó nộp lại toàn bộ tiền cho ông Hưng để chuyển cho ông Sơn. Việc giao nhận tiền đều được thực hiện tại phòng làm việc của ông Hưng và ông Sơn. Sau khi nhận 50 tỷ đồng, ông Sơn chia cho mình và ông Đồng, Hậu, Quyết, Dũng.
Đến ngày 19/6/2020, ông Hậu làm đơn gửi cơ quan chức năng, kèm theo 2 file ghi âm phản ánh về tiêu cực, tham nhũng của bản thân và các đồng phạm. Sự việc sau đó được Đoàn kiểm tra của Bộ Quốc phòng, Ủy ban Kiểm tra Quân ủy Trung ương và Đoàn kiểm tra của Ủy ban Kiểm tra Trung ương kiểm tra. Tháng 9/2021, 5 người hưởng lợi tự nguyện nộp lại mỗi người 10 tỷ đồng để khắc phục toàn bộ hậu quả vụ án.
Đối với 6 Trưởng phòng thuộc Cục Kỹ thuật, cơ quan chức năng nhận định, hành vi của họ có dấu hiệu đồng phạm tội “Tham ô tài sản”. Tuy nhiên, các cá bộ này có mối quan hệ lệ thuộc, thực hiện mệnh lệnh cấp trên, không có động cơ vụ lợi và không biết số tiền 50 tỷ đồng sau đó bị chia cho cá nhân. Do đó, cơ quan chức năng không xem xét xử lý hình sự đối với 6 người này./.
