“Cứu tinh” của nhiều doanh nghiệp nông sản

Tăng trưởng bất chấp ảnh hưởng Covid-19

Năm 2020, lần đầu tiên thế giới phải đối mặt với dịch bệnh trăm năm có một Covid-19. Ngay lập tức, các chuỗi cung ứng hàng hóa, nông sản bị gián đoạn do chính sách kiểm soát, phong tỏa các quốc gia đặt ra để kiềm tỏa sự lây lan của loại virus bí ẩn.

Bắt đầu từ tháng 3/2020, khi dịch bùng phát ở Vũ Hán (Trung Quốc), đã nhìn thấy những tác động tiêu cực trong xuất khẩu nông sản khi những chuyến hàng buộc phải nằm chờ lâu hơn ở cửa khẩu do khâu kiểm soát chặt chẽ thêm một bước. Rồi khi dịch lan sang châu Âu, châu Mỹ, các doanh nghiệp (DN) đã nhìn thấy rõ những khó khăn khi các đơn hàng buộc phải hủy hoặc chậm giao. Những khó khăn của ngành gỗ là một ví dụ.

Nhưng trải qua một số lúng túng ban đầu, bằng nhiều biện pháp, trong đó có tích cực chuyển đối số, các DN đã chủ động nắm bắt từng khe hẹp của thị trường, đưa nông sản Việt đến được nhiều thị trường, nâng cao vị thế trên trường quốc tế.

Nói về một năm sản xuất kinh doanh trong bối cảnh dịch bệnh hoành hành, đại diện một DN chuyên sản xuất, chế biến và xuất khẩu nông sản cho biết, công ty vẫn giữ được mức tăng trưởng hơn 200% so với năm 2019 nhờ chủ động đầu tư đổi mới công nghệ sản xuất, ứng dụng công nghệ số trong mọi hoạt động sản xuất kinh doanh, nâng cao giá trị gia tăng cho các mặt hàng nông sản.

“Là một thành viên của Hiệp hội Nông nghiệp số Việt Nam (VIDA), chúng tôi xác định, ứng dụng công nghệ số trong sản xuất kinh doanh, đẩy mạnh phát triển chuỗi cung ứng khép kín sẽ là bí quyết giúp DN vượt qua những điểm nghẽn của thị trường do tác động của dịch Covid-19. Nhờ vậy, mặc dù dịch ảnh hưởng nhiều đến quá trình lưu thông hàng hóa do các biện pháp kiểm soát nhưng hoạt động xuất khẩu của công ty vẫn tăng trưởng rất khả quan”, ông cho biết.

Nhưng không phải ngẫu nhiên mà DN này đạt được kết quả vô cùng ấn tượng ngay cả khi dịch Covid-19 khiến nhiều DN lao đao. Cả chục năm trước, DN này đã chủ động đẩy mạnh áp dụng thương mại điện tử trong việc giới thiệu, quảng bá, tiêu thụ sản phẩm, đưa công ty trở thành một trong những DN đầu tiên của Việt Nam giới thiệu sản phẩm trên trang thương mại điện tử nổi tiếng Alibaba. 

“Ngay từ năm 2005, chúng tôi đã đăng ký là thành viên miễn phí của Alibaba. Nhờ giới thiệu sản phẩm trên sàn giao dịch thương mại điện tử nổi tiếng này, chúng tôi đã tìm kiếm được các đơn hàng từ khắp nơi trên thế giới và dần cải thiện sản xuất. Năm 2009, DN đã trở thành thành viên Gold Supplier của Alibaba. Có thời điểm, các đơn hàng thông qua Alibaba chiếm đến 80% doanh thu năm của Cty, với các khách hàng đến từ khắp nơi như: Ấn Độ, Indonesia, Trung Quốc, Nam Phi, Trung Đông… Nhờ bán hàng trên sàn giao dịch điện tử, có lúc chúng tôi nhận được 200 đơn hàng/tháng”, đại diện DN cho biết thêm.

Hiện DN này vẫn tiếp tục đẩy mạnh giao dịch trên các sàn giao dịch thương mại điện tử, trao đổi trực tuyến với khách hàng nên dịch Covid-19 tác động không đáng kể đến hoạt động của DN.

Sản phẩm nông nghiệp sạch có thể truy xuất nguồn gốc thông qua phần mềm ứng dụng.

Luồng sinh khí mới trong ngành Nông nghiệp

Giữa năm 2020, trong một hội nghị trực tuyến bàn giải pháp vượt qua đại dịch do VIDA tổ chức, Hiệp hội này thậm chí đã nhận định “Covid-19 đem lại nhiều khó khăn nhưng là cơ hội để các DN nông nghiệp số hoá sản phẩm, biến nguy thành cơ”.  

Đại diện nhiều DN cho biết, do chuẩn bị nền tảng hệ thống tốt từ trước nên khi xảy ra dịch sẽ không bị động và thiệt hại nhiều. Nhiều DN vẫn ghi nhận tăng trưởng, bí quyết là tập trung vào các khách hàng nhỏ, lẻ ở nước ngoài và áp dụng quản trị, công nghệ vào sản xuất ngay từ đầu.  

Hầu hết các ý kiến đều cho rằng, lúc này, các DN cải tổ lại hệ thống phần mềm, quản trị, số hoá sản phẩm đảm bảo truy xuất nguồn gốc từng trang trại, từng sản phẩm mới có thể “thắng” khi đại dịch đi qua. “Những thứ không phù hợp phải cải tổ lại ngay, mới có thể thích ứng và bật dậy khi dịch bệnh đi qua”, đại diện một DN nói. 

Trả lời báo chí, bà Nguyễn Thị Thanh Thủy, Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường (Bộ NN&PTNT) cho biết, những năm gần đây, ngành Nông nghiệp đã bắt đầu quan tâm nhiều hơn đến các giải pháp chuyển đổi số và ứng dụng trong hầu hết các lĩnh vực.

Trong trồng trọt, công nghệ IOT, Big Data bắt đầu được ứng dụng thông qua các sản phẩm công nghệ số như phần mềm cho phép phân tích các dữ liệu về môi trường, loại cây và giai đoạn sinh trưởng của cây, người tiêu dùng có thể truy xuất và theo dõi các thông số này theo thời gian thực… Công nghệ IOT, Blockchain, công nghệ sinh học được áp dụng rộng ở trang trại chăn nuôi quy mô lớn. Ngành chăn nuôi bò sữa ứng dụng công nghệ số nhiều nhất.

Trong lâm nghiệp, ứng dụng công nghệ DND mã mạch trong quản lý giống lâm nghiệp và lâm sản; công nghệ GIS và ảnh viễn thám để xây dựng các phần mềm phát hiện sớm và cảnh báo cháy rừng từ ảnh vệ tinh, phần mềm giám sát và phát hiện sớm mất rừng, suy thoái rừng...

Thủy sản cũng chuyển đổi số mạnh mẽ như việc sử dụng thiết bị dò cá sử dụng sóng siêu âm, máy đo dòng chảy, điện thoại vệ tinh; máy thu lưới vây (đứng); hệ thống thu - thả lưới chụp, công nghệ GIS và hệ thống định vị toàn cầu (GPS) giúp quản lý đội tàu khai thác hải sản xa bờ. 

Tuy nhiên, để chuyển đổi số trong nông nghiệp, một lãnh đạo UBND Lâm Đồng, địa phương có ngành nông nghiệp phát triển, cho rằng các chính sách được ban hành cần phù hợp với thực tiễn sản xuất, có “tính thực tiễn cao” nhằm huy động các nguồn lực để phát triển đồng bộ, toàn diện nông nghiệp thông minh 4.0, từ đó chủ động đầu tư công nghệ phù hợp với từng vùng sinh thái và quy mô sản xuất để tạo ra một luồng sinh khí mới.