Tòa án Hoàng gia Anh đang xét xử James Ibori, 49 tuổi, người gốc Nigeria. Suốt 30 năm qua ông ta đã dùng mọi thủ đoạn leo lên đến chức Thống đốc bang Delta. Ở cương vị đó, ông ta lừa gạt nhiều người và tổ chức kinh tế, biển thủ công quĩ 266 triệu USD.
 |
James Ibori sinh năm 1962, tại bang Delta, ở miền nam Nigeria (châu Phi), thuộc Liên hiệp Ạnh. Năm 1981, tròn 20 tuổi, Ibori quyết định đến nước Anh, làm nhân viên thu ngân tại một cửa hàng trong hệ thống bán lẻ Wickes, ở Ruislipe, thuộc địa hạt Middlesex County. Hai năm sau, Iboro cưới cô Теresа, là nhân viên bán hàng ở cùng cửa hàng.
Vốn tính không trung thực, tham lam, thấy cửa hàng vô vàn những thứ mình cần dùng, Ibori đã nảy sinh ý định ăn cắp. Nhưng thời gian đầu mới vào làm, rồi sau đó lại cưới vợ, Iboro còn biết kiềm chế. Lâu dần, “mèo già, hóa cáo”, anh ta không còn giữ được trong sạch.
Ban đầu chỉ lặt vặt, "ăn vụng miếng nhỏ, chùi sạch mép", nên chưa bị quản lý cửa hàng phát hiện. Năm 1991, cả hai vợ chồng James và Teresa Ibori bị kết tội ăn cắp hàng hóa và tiền bạc của cửa hàng, bị sa thải. Một thời gian sau Ibori lại phải ra hầu tòa lần thứ hai với tội danh lấy cắp thẻ tín dụng và đã kịp rút 1,5 nghìn USD từ chiếc thẻ đó. Hơn 10 năm sinh sống, làm việc ở Anh quốc, bị 2 án ăn cắp, James cảm thấy không thể tiếp tục sống ở hòn đảo sương mù, anh ta quyết định trở lại quê hương.
Về Nigeria, Iboro đã giấu kín những câu chuyện bất hảo của mình ở Anh, tìm mọi cách để chiếm được lòng tin của Tổng thống độc tài Sani Abacha. Thậm chí Ibori đã giúp Sani Abacha rửa tiền hàng chục triệu USD qua các nhà băng Hoa Kỳ. Và sau đó cũng theo con đường này, Ibori đã rửa chính những đồng tiền bẩn thỉu của mình. Năm 1998, Tổng thống độc tài Sani Abacha bị lật đổ (không bao lâu sau thì qua đời).
Nhưng Ibori đã khôn khéo thoát nạn, bảo toàn được “danh tiếng và uy tín”, trở thành Thống đốc bang Delta, nơi khai thác nhiều dầu lửa, giàu có nhất ở miền nam Nigeria. Cũng phải nói thêm rằng, để tăng thêm “độ chín”, đủ già dặn nắm giữ ghế thống đốc bang, Ibori đã gian dối khai tăng 4 tuổi (vì thế hiện nay nhiều người vẫn lầm tưởng ông ta đã 53 tuổi). Ngoài ra, với một đất nước mắc căn bệnh tham nhũng trầm kha như Nigeria, thì lẽ đương nhiên Ibori đã phải “đầu tư” những khoản tiền khổng lồ mới kiếm được chiếc ghế thống đốc béo bở này.
Sau khi trở thành quan chức đứng đầu bang Delta, Ibori không còn chỉ là “mèo ăn vụng cá”, mà bắt đầu “xơi” những miếng lớn. Ngài tân Thống đốc bán luôn phần của bang Delta trong công ty viễn thông V-Mobile lấy 37 triệu USD, rồi gửi toàn bộ số tiền đó sang Anh, nhờ một chiến hữu – kẻ đồng lõa chia thành nhiều khoản nhỏ gửi vào mấy nhà băng.
Theo kênh truyền hình “Rain”, bằng nhiều thủ đoạn gian dối và lừa đảo các tổ chức kinh tế, ăn cắp và biển thủ công quĩ…, chỉ trong vòng vài năm, Ibori đã kiếm được 266 triệu USD (Theo số liệu kiểm kê ở các nhà băng Anh). Tòa án Hoàng gia Anh thì cho rằng số tiền đó mới chỉ là phần nổi của tảng băng hoàn toàn không nhỏ. Không loại trừ Ibori còn gửi tiền ở cả nhà băng các nước khác, hoặc đầu tư bất động sản và biến thành vàng cất giấu đâu đó.
Viện Kiểm sát Anh phát hiện trong tài sản của viên quan tham này có nhiều bất động sản ở nước ngoài. Riêng ở Anh Ibori có tới 6 tòa biệt thự sang trọng, mỗi cái trị giá từ 3-4 triệu đến hàng chục triệu USD. Vợ chồng James-Teresa không tự nuôi con ở nhà, mà gửi chúng đến những nhà trẻ tư nhân và trường học nội trú sang trọng, đắt tiền nhất. Cuộc sống sa hoa của viên cựu Thống đốc này không thua kém các bậc vua chúa, ông ta tiêu xài trung bình 200 nghìn USD/tháng. Mỗi khi ông ta ra đường, nhất thiết phải ngồi trên xe ô tô chống đạn đã đành, ngoài ra còn có cả một đoàn xe Range Rove hộ tống.
Năm 2007, Ibori đang định mua chiếc trực thăng sang trọng và hiện đại, giá 37 triệu USD, thì bị cách chức. Ngay lập tức London ra lệnh phong tỏa mọi tài khoản và hầu hết các bất động sản của ông ta. Tòa án Nigeria cũng đã khởi tố, nhưng chỉ sau một thời gian ngắn vụ án đã được khép lại, đương nhiên là do tài luồn lách, dùng tiền của chạy án. Dù sao James Ibori cũng đã ngộ ra. Năm 2010, ông ta "lặn một hơi", vượt biên sang Các Tiểu Vương quốc Ả rập thống nhất, ẩn náu ở thành phố Dubai.
Cựu Thống đốc bang Delta đã bị bắt năm 2011 và đưa sang London xét xử. Tòa án Hoàng gia Anh dự định trong phiên kết thúc vào đầu tháng 4 tới sẽ tuyên án đối với bị cáo James Ibori. Tuy nhiên, báo The Daily Telegraph có nhiều mối quan hệ thân cận với Tòa án Hoàng gia Anh, cho rằng với những tội gian dối, lường gạt, ăn cắp, biển thủ công quĩ, rửa tiền… (cả thảy có tới 10 tội) thì James Ibori sẽ bị phạt nhẹ nhất cũng là 16-17 năm tù giam.
Linh Vũ
