Sáng 14/1, phiên tòa xét xử cựu Chủ tịch Nhà xuất bản (NXB) Giáo dục Việt Nam và 7 bị cáo khác ra xét xử về tội “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ” và “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” tiếp tục diễn ra với phần tranh tụng.
8 bị cáo bị đưa ra xét xử gồm Nguyễn Đức Thái (cựu Chủ tịch HĐTV NXB Giáo dục Việt Nam), Tô Mỹ Ngọc (cựu Chủ tịch HĐQT Cty Phùng Vĩnh Hưng), Nguyễn Trí Minh (Giám đốc Cty TNHH Giấy Minh Cường Phát (Cty Minh Cường Phát), Nguyễn Thị Thanh Thủy (cựu Trưởng ban Kế hoạch Marketing), Đinh Quốc Khánh (cựu Phó Trưởng phòng In, Phát hành), Hoàng Lê Bách Phó (Phó TGĐ), Lê Hoàng Hải (Phó TGĐ), Phạm Gia Thạch (Thành viên HĐQT). Vì lý do sức khỏe, bị cáo Tô Mỹ Ngọc xin xét xử vắng mặt.
Tại tòa, bị cáo Nguyễn Đức Thái thừa nhận nội dung cáo trạng truy tố. Ông Thái khai, khi mới về NXB Giáo dục Việt Nam, ông chưa nắm được các chủng loại giấy. Khi các bị cáo Ngọc, Trí đến gặp ông, họ đều trình bày doanh nghiệp của họ đã cung cấp giấy cho NXB ổn định nhiều năm trước, chất lượng giấy tốt, giá cả cạnh tranh. Ông Thái có đồng ý về mặt chủ trương.
Sau đó, ông Thái có chỉ đạo bị cáo Nguyễn Thị Thanh Thủy tạo điều kiện cho họ vì đây là các công ty đã thường xuyên cung cấp giấy. Tuy nhiên, ông Thái không chỉ đạo bà Thủy phải làm cho các công ty trúng thầu, không bảo cung cấp thông tin.
Về việc áp dụng phương thức chào hàng cạnh tranh, ông Thái trình bày, do giấy in không phải mặt hàng phải đấu thầu nên ông căn cứ vào tham mưu của Ban chỉ đạo, lựa chọn đơn vị cung ứng vật tư, tham mưu của các cán bộ lâu năm để ra chủ trương. Sau này ông Thái mới nhận ra việc áp dụng phương thức chào hàng cạnh tranh là không đúng quy định.
Sau khi trúng thầu, các công ty của bị cáo Ngọc, Minh đã đến gặp, cám ơn ông Thái. Theo lời khai của ông Thái, bị cáo Ngọc thường đến cám ơn vào dịp cuối năm và dịp Tết Nguyên đán. Tổng số tiền ông Thái đã nhận của bị cáo Ngọc là hơn 20 tỷ đồng.
Còn bị cáo Minh đến cám ơn vào dịp Ngày nhà giáo Việt Nam và đã đưa hơn 4 tỷ đồng. Khi đưa túi quà, bị cáo Ngọc, Minh chỉ nói quà cảm ơn.
Ông Thái khai đã sử dụng cá nhân hết, không mua tài sản gì, cũng không biếu tiền ai khác. Hiện ông Thái đã nộp lại 25 tỷ đồng. “Bị cáo đã khắc phục hết số tiền. Bị cáo xin tòa hủy bỏ phong tỏa tài sản đứng tên bị cáo”, cựu Chủ tịch NXB Giáo dục Việt Nam nói.
Đến lượt mình, bị cáo Nguyễn Trí Minh khai hợp tác với NXB Giáo dục Việt Nam từ năm 2015. Năm 2017, khi NXB có kế hoạch mua sắm thì bị cáo có liên hệ với người quen hỏi. Sau đó, bị cáo đến gặp ông Thái, trình bày đã cung cấp giấy cho NXB nhiều năm ổn định, không trục trặc, giá cả cạnh tranh, phục vụ tốt, chất lượng tốt, xin được cung cấp tiếp. Khi đó ông Thái nói, đã từng cung cấp sẽ xem xét tạo điều kiện tiếp tục tham gia đấu thầu.
Theo lời khai của ông Minh, năm 2017, công ty của ông không được ưu tiên gì khi tham gia đấu thầu. “Bị cáo tham gia 5, 6 gói thầu nhưng chỉ trúng 1 gói thầu”, bị cáo Minh khai và cho biết, sau khi trúng thầu, bị cáo đi cùng nhân viên đến cám ơn ông Thái. Tiền cám ơn từ nguồn tiền công ty.
Theo ông Minh, số tiền đưa ông Thái được căn cứ vào chi phí, lợi nhuận của công ty. Bị cáo Minh khai tạm tính dưới hình thức chi phí quảng cáo, bán hàng, lợi nhuận. Ông Minh khai, bản thân không nghĩ đưa tiền là phạm tội, cũng không nhận thức chào hàng cạnh tranh rút gọn là vi phạm pháp luật.
Sau đó, ông Minh khẳng định ông Thái không đặt vấn đề gì, cũng không thỏa thuận phần trăm từ các hợp đồng ký kết. Ông Minh chỉ nghĩ làm ăn thì biếu quà.
Bị cáo Nguyễn Thị Thanh Thủy khai ông Thái chỉ đạo bị cáo tạo điều kiện cho Cty Phùng Vĩnh Hưng, Cty Minh Cường Phát “nếu họ xin gì thì đưa cho họ”. Sau khi ông Thái chỉ đạo, bà Thủy nói lại với Đinh Quốc Khánh (Phó phòng Marketing NXB) và tiết lộ thông tin cho 2 công ty trên khi họ liên hệ xin các tài liệu liên quan các gói thầu. “Việc cung cấp tài liệu là không đúng luật nhưng sau này bị cáo mới biết.
Theo cáo trạng, với tư cách là Chủ tịch HĐTV kiêm đại diện pháp luật của NXB Giáo dục Việt Nam, bị cáo Nguyễn Đức Thái chỉ đạo thực hiện việc đấu thầu giấy in sai quy định theo đề nghị của Tô Mỹ Ngọc và Nguyễn Trí Minh. Việc này dẫn đến NXB Giáo dục Việt Nam mua sắm giấy in theo phương thức chào hàng cạnh tranh rút gọn, trái quy định của Luật Đấu thầu.
Đồng thời, các bị cáo ở NXB Giáo dục Việt Nam tiết lộ thông tin trước khi phát hành hồ sơ yêu cầu, thông đồng và hợp thức hóa thủ tục đấu thầu để tạo điều kiện cho Cty Phùng Vĩnh Hưng và Cty Minh Cường Phát được cung cấp giấy in.
Quá trình thực hiện các gói thầu, Nguyễn Đức Thái đã nhận hối lộ của hai nhà thầu Phùng Vĩnh Hưng và Minh Cường Phát, với tổng số tiền gần 25 tỷ đồng.
Đối với nhóm cán bộ NXB Giáo dục Việt Nam, cáo trạng xác định họ đã thực hiện theo chỉ đạo của ông Thái, thống nhất áp dụng hình thức chào hàng cạnh tranh rút gọn để lựa chọn nhà thầu cung cấp giấy in trái pháp luật. Nhóm bị cáo này còn tham gia triển khai, tổ chức đầu thầu không đảm bảo tính công bằng, công khai, minh bạch, vi phạm Luật Đấu thầu và quy định khác.
Ngoài ra, Nguyễn Thị Thanh Thủy, Định Quốc Khánh còn tiết lộ thông tin về hồ sơ yêu cầu, thông thầu, hợp thức hồ sơ dự thầu trái quy định để giúp Cty Minh Cường Phát, Cty Phùng Vĩnh Hưng trúng các gói thầu trái quy định.
Hành vi của các bị cáo gây thiệt hại cho NXB Giáo dục Việt Nam số tiền 10 tỷ đồng.
