Theo cáo buộc, ông Nguyễn Thanh Long (cựu Bộ trưởng Bộ Y tế) và Nguyễn Huỳnh (cựu Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế) quen biết Phan Quốc Việt từ năm 2017. Khi Cty Việt Á được tham gia phối hợp nghiên cứu Đề tài của Bộ KH&CN, Phan Quốc Việt đến gặp, nhờ ông Long, ông Huỳnh giúp đỡ để Cty Việt Á được Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành để sản xuất, tiêu thụ được test xét nghiệm và được đồng ý.
Nguyễn Thanh Long và Nguyễn Huỳnh đã lợi dụng chức vụ quyền hạn để can thiệp, chỉ đạo tới các cá nhân, cơ quan có thẩm quyền giúp Cty Việt Á trong quá trình cấp số đăng ký lưu hành tạm thời, chính thức cho test xét nghiệm trái quy định của pháp luật, biến test xét nghiệm từ sản phẩm thuộc sở hữu Nhà nước thành sở hữu của Cty Việt Á; hiệp thương giá, thanh toán 200.000 test xét nghiệm theo giá đã được Cty Việt Á nâng khống, công khai giá để tạo mặt bằng giá test xét nghiệm và giới thiệu với các lãnh đạo tỉnh, thành phố để bán thương mại test xét nghiệm Covid-19.
Hành vi của hai bị cáo bị cho là đã gây thiệt hại hơn 1.235 tỷ đồng, trong đó thiệt hại cho Ngân sách Nhà nước hơn 402 tỷ đồng.
Cáo trạng quy buộc ông Nguyễn Thanh Long và Nguyễn Huỳnh đã gợi ý và được Phan Quốc Việt đưa hối lộ tổng số 2,25 triệu USD (tương đương hơn 51 tỷ đồng) và 4 tỷ đồng. Trong đó, ông Long nhận tổng số 2,25 triệu USD; Nguyễn Huỳnh nhận 4 tỷ đồng.
Trả lời thẩm vấn tại tòa, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế trình bày, trong bối cảnh cấp bách về phòng chống dịch, thời điểm đó cần phải có một sản phẩm để chống dịch. Ông Long nói chỉ được biết đến kit test của Việt Á sau khi kit test đã được cấp phép.
Theo lời ông Long, bản thân bị cáo cũng không tin là Việt Á sản xuất được kit test, nhưng khi đó ông Huỳnh nói là Học viện Quân y (HVQY) phối hợp với Việt Á sản xuất. “Khi nghe Huỳnh hay ca ngợi sản phẩm Việt Á, bị cáo đã nói: “Ăn vàng ăn bạc gì mà bảo vệ”, ông Long nói.
Khi được ông Nguyễn Minh Tuấn (cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị & Công trình y tế, Bộ Y tế) báo cáo về việc cấp phép, ông Long cũng nhắc ông Tuấn cấp phép tạm thời 6 tháng, đồng thời nhắc cần truyền thông giải thích với người dân đây là việc cấp phép tạm thời.
Quá trình khai báo, ông Long thừa nhận có phần trách nhiệm trong việc đôn đốc cấp phép. Sau đó, ông Long khai, ông từ chối đề nghị “để Trung ương dùng kit test Việt Á rồi các địa phương thực hiện theo” và bảo đơn vị nào trúng thầu của công ty nào thì sử dụng kit test của công ty đó.
“Tôi rất quân bình với tất cả các vấn đề. Tôi không thực hiện theo yêu cầu của Việt Á”, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế nói tại tòa. “Bị cáo có ưu ái hay hỗ trợ gì Phan Quốc Việt không”, chủ tọa hỏi. Bị cáo Nguyễn Thanh Long cho biết không hề có chuyện ưu ái hay hỗ trợ gì Chủ tịch Việt Á.
Khi được gọi lên đối chất, bị cáo Huỳnh khai có đề nghị Chủ tịch Việt Á hỗ trợ 2 lần, mỗi lần 1 triệu USD để làm việc. Trước lời khai trên, ông Nguyễn Thanh Long trình bày: “Tôi không đòi hỏi, gợi ý gì. Trong quá trình điều tra tôi đã thành khẩn, nói với gia đình khắc phục toàn bộ số tiền đó”.
Trước câu hỏi của HĐXX: “Bị cáo nói rất công tâm, tại sao Phan Quốc Việt đưa tiền lại nhận”, cựu Bộ trưởng trả lời: “Tôi đã sai, tôi xin lỗi”./.
