“Sân chơi của tôi”
Một buổi chiều thứ Hai của tháng 4, tại một “vũ trường” có diện tích bằng khoảng một sân bóng rổ nằm sâu giữa những con hẻm ở phía đông thủ đô Seoul của Hàn Quốc, hàng trăm cụ ông, cụ bà tóc đã muối tiêu bắt cặp với nhau, hòa mình theo những điệu nhạc địa phương thịnh hành từ những năm 1960.
Cụ ông Kim Sa-gyu, 85 tuổi, nói rằng sàn nhảy chính là “sân chơi” của ông. “Tôi còn biết làm gì khác nữa? Con cháu thì đi làm cả, đứa nào cũng bận tối ngày. Còn ở những trung tâm dành cho người già thì họ chỉ chăm chăm đến đó để tụ tập hút thuốc nên tôi không thích”, ông Kim cho biết.
Khi còn trẻ, ông Kim từng làm quản lý tại một bệnh viện. 20 năm trước, ông nghỉ hưu. Trong nhiều năm liền sau đó, ông quanh quẩn trong nhà, thi thoảng ra ngoài tìm kiếm chút niềm vui nhưng vẫn luôn có cảm giác buồn chán. Phải đến khi tìm được sàn nhảy, ông mới tìm được thú vui tuổi già đích thực của mình.
Từ nhiều năm nay, 7 ngày mỗi tuần, ông Kim đều đặn dậy từ 5h sáng, ăn sáng cùng con trai và hai đứa cháu. Khi các con và cháu đã đi làm cả, ông chờ người đến mát-xa vật lý trị liệu trị bệnh đau đầu gối trong vòng 1 tiếng. Sau đó, ông nhảy lên một chiếc xe buýt. Điểm đến của ông cụ chính là câu lạc bộ khiêu vũ đặc biệt dành riêng cho người già ở New Hyundai Core.
Ông Kim là một trong khoảng 1.000 khách hàng mỗi ngày của sàn nhảy ở New Hyundai Core – một sàn nhảy dành riêng cho người già, hay còn được gọi bằng cái tên colatec đang khá thịnh hành ở Hàn Quốc. Bà Choi Jung-eun – chủ của sàn nhảy – cho biết, vào những ngày cuối tuần, số lượng người đến sàn nhảy của bà có thể lên đến gần 2.000 người mỗi ngày. Trên khắp Hàn Quốc hiện đang có khoảng 1.000 sàn nhảy chuyên phục vụ những người già như vậy.
Ảnh minh họa |
Colatec là từ viết tắt của chữ coca cola và sàn nhảy. Mô hình những tụ điểm khiêu vũ này bắt đầu nở rộ ở Hàn Quốc vào cuối những năm 1990, thu hút rất nhiều các nhóm thanh thiếu niên. Song, qua thời gian, những sàn nhảy như vậy đã chuyển khách hàng mục tiêu sang người già khi những người trẻ có xu hướng tìm đến những địa điểm sôi động hơn.
Colatec hiện trở thành điểm đến yêu thích của nhiều người cao tuổi. Số lượng những tụ điểm giải trí như vậy đã gia tăng mạnh mẽ tỉ lệ thuận với sự gia tăng của nhóm dân số già cũng đang tăng mạh tại Hàn Quốc.
Nhiều người cho biết tìm đến các colatec vì cảm thấy đơn độc khi tuổi già ập đến. Một số người tìm đến các sàn nhảy để giải khuây sau nhiều thập kỷ chỉ biết cắm mặt vào làm việc. Một số khác lại có mặt ở những địa điểm như vậy đơn giản vì họ cảm thấy không được chào đón ở nhà.
“Tôi không ở nhà thì thôi nhưng hễ ở nhà là vợ tôi lại cằn nhằn không dứt. Ngay cả đến việc tôi thở cũng khiến bà ấy càm ràm. Chính vì vậy nên tôi hay đến đây. Tôi thích âm nhạc ở đây và cả không khí vì ở đây không có ai than phiền tôi”, một cụ ông tự giới thiệu mình là “Ủng trắng” cho biết.
Không giống như những sàn nhảy sôi động dành cho những người trẻ ở khu Gangnam, chi phí tại những sàn nhảy dành cho người già khá rẻ. Mức phí vào cửa mà họ phải bỏ ra chỉ khoảng 1.000 won (0,9 USD). Những khách hàng ăn mặc đẹp có thể phải mất 500 won cho dịch vụ trông giữ áo khoác. Đồ uống trong những sàn nhảy này cũng rất khác so với những đồ uống thường thấy ở các vũ trường. Theo nhiều chủ sàn nhảy dành cho người già, món đồ uống mà họ bán chạy nhất chính là sữa chua men vi sinh, có giá khoảng 2.000 won.
Thế hệ trầm cảm
Thế hệ những thanh niên từng giúp tái thiết Hàn Quốc, đưa nước này từ tình trạng kiệt quệ sau Chiến tranh Triều Tiên giai đoạn 1950-1953 dần trở thành nền kinh tế lớn thứ 4 châu Á nay đều đã trở thành những cụ ông, cụ bà. Có điều, trong khi đất nước phát triển mạnh thì họ lại được xem là thế hệ nghèo và trì trệ nhất trong số người già của các nước thành viên của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD).
Theo số liệu thống kê mới nhất hiện có, tỷ lệ nghèo tương đối của người cao tuổi Hàn Quốc ở năm 2013 lên tới 49,6%, cao gấp 4 lần so với mức trung bình của OECD. Trong khi đó, tỷ lệ tự tử của người già ở xứ kim chi đã tăng từ mức 35/10.000 người của năm 2000 lên thành 82/10.000 người vào năm 2010, cao hơn nhiều so với mức trung bình là 22 người của OECD.
Vẫn theo các báo cáo, tỉ lệ già hóa dân số của Hàn Quốc đang diễn ra với tốc độ nhanh hơn tất cả các nước phát triển khác. Theo các dự báo của OECD, đến năm 2050, cứ 100 người Hàn Quốc trong độ tuổi từ 15 đến 64 thì sẽ có 71 người từ 65 tuổi trở lên. Con số này cao hơn nhiều so với tỉ lệ 17,3 – 100 người của năm 2014. Tỉ lệ như vậy đồng nghĩa với việc Hàn Quốc sẽ trở thành nước có dân số già thứ 3 trong nhóm những nước giàu có trên thế giới, sau Nhật Bản và Tây Ban Nha.
Song, trong khi tỉ lệ người gia tăng nhanh chóng như vậy thì tại Hàn Quốc hiện lại có rất ít việc làm dành cho những người đã về hưu. Các hình thức giải trí cho nhóm đối tượng này cũng rất nghèo nàn, dù chỉ là những hình thức giải trí rẻ tiền. Do đó, đến colatec giờ đây là cách mà nhiều người cao tuổi ở xứ củ sâm chọn để giải trí.
Ông Kim In-gil - người hiện vẫn còn bị ám ảnh vì việc kinh doanh thua lỗ trong thời gian xảy ra cuộc khủng hoảng tài chính ở châu Á những năm 1997-1998 - cho biết việc khiêu vũ 4 lần/tuần, mỗi lần 2 tiếng đã giúp ông thoát khỏi ý định tự tử. “Có âm nhạc và bạn nhảy, anh có thể dẹp được những suy nghĩ tiêu cực ngổn ngang trong đầu”, ông nói.
Lợi nhiều hơn hại
Ở colatec tại New Hyundai Core, người hướng dẫn của sàn nhảy đi quanh phòng để quan sát, tìm kiếm những vị khách trông có vẻ cô đơn hay chưa bắt kịp được với không khí. Ngoài ra, quản lý ở đây cũng bố trí 3 cụ bà đóng vai trò như những người mai mối, giúp các khách hàng rụt rè có thể tìm được cho mình một bạn nhảy.
“Đôi khi, họ giúp tôi tìm một bạn nhảy mới và đặt tay chúng tôi vào nhau để nhảy. Sau những lần như vậy, vào giờ giải lao, tôi sẽ mua cho họ một chai sữa chua Will”, cụ ông họ Kim, 85 tuổi, vui vẻ kể về câu chuyện có thể khiến ông vui cả ngày ở sàn nhảy.
Và, cũng giống như ở nhiều nơi khác, tại những colatec cũng có không ít các vấn đề phát sinh. Cô Song-ah – một người hướng dẫn nhảy ở New Huyndai Core – cho biết cô luôn canh chừng những kẻ muốn lừa gạt những người cao tuổi ở các colatec bằng chiêu hẹn hò.
“Thi thoảng tôi nhìn thấy vài người khoảng ngoài 50 biểu hiện khá bất chính đề nghị những cụ ông nhiều tuổi cùng nhảy. Khi đó, tôi sẽ thông báo cho chủ cơ sở để họ tách những người đó ra”, cô Song-ah kể và cho biết đó là biện pháp mang tính chất phòng ngừa vì nhiều người cao tuổi cô đơn có thể bị những kẻ lạ lợi dụng.
Song, ông Joo Won - một nhà kinh tế học tại Viện nghiên cứu Hyundai - cho rằng, về cơ bản, hầu hết các colatec mang lại giá trị tích cực hơn là gây hại. “chúng ta có một xã hội đang già hóa cần có sự hỗ trợ từ cả chính phủ và cộng đồng. Những nơi như colatec cần được quan tâm tạo điều kiện để phát triển”, ông Joo nói.
Còn bà Choi – chủ colatec New Hyundai Core - cho biết bản thân bà cũng đã tìm thấy được niềm vui từ công việc kinh doanh sàn nhảy cho những người già.
“Tôi lập ra nơi này vì biết nhiều người già cần có một chỗ nào đó để đến khi thức dậy. Có phải ai cũng có điều kiện đi ra nước ngoài hoặc chơi golf mỗi ngày đâu”, bà nói. Bà Choi cho biết thêm rằng bà có kế hoạch mở một phòng châm cứu trên lầu để khách hàng có thể kiểm tra và điều trị các triệu chứng của khớp trước và sau khi nhảy.