"Cuộc đấu" thị phần vận chuyển hàng hóa hàng không: Bài 2 - Nguy cơ mất cơ hội nếu phải chờ cấp phép

Hình minh họa.
Hình minh họa.
0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Vẫn biết hiện còn nhiều vấn đề liên quan đến hành lang pháp lý, quy trình thủ tục đề nghị cấp phép bay. Nhưng việc tháo gỡ rào cản không chỉ là trách nhiệm theo chức năng, mà còn là điều nên làm để giúp doanh nghiệp đặc biệt là trong bối cảnh hiện nay.

Kỳ vọng mang sức cạnh tranh mới cho hàng hóa Việt Nam

Đa số hàng hóa về Việt Nam bằng đường hàng không chủ yếu là hàng chuyển phát nhanh (hàng đặt online trên các trang thương mại điện tử quốc tế Amazon, Alibaba, hàng gửi từ kiều bào nước ngoài...), hàng nhập khẩu tổng hợp như hàng hóa tiêu dùng, trang thiết bị phục vụ sản xuất. Các hãng bay cargo quốc tế như UPS, Fedex, DHL, Cathay Cargo, Airbrigde Cargo… rất mạnh nên các doanh nghiệp (DN) Việt không đủ sức cạnh tranh.

Hiện Việt Nam chỉ có hai cảng hàng không quốc tế có trung tâm kho hàng hóa quốc tế lớn là Tân Sơn Nhất, Nội Bài. Vì thế, để vận tải hàng hóa hàng không phát triển, phải hội đủ hai yếu tố là các hãng có đội bay cargo chuyên dụng và xây dựng được mạng lưới logistics hàng không đủ lớn. Các hãng cargo nước ngoài đang bị giới hạn chỉ được phép vận chuyển hàng hóa vào Việt Nam tại Tân Sơn Nhất và Nội Bài.

Ngày 15/9/2020, Văn phòng Chính phủ đã có Văn bản 7709/VPCP-CN gửi Bộ GTVT truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ với nội dung: Bài viết “Hàng nông sản Việt Nam khó vươn ra thế giới vì chi phí logistic” trên báo ngày 10/9/2020 phản ánh ý kiến của DN “phải có một hãng hàng không (Cargo Airlines) với đội bay chở hàng hóa riêng biệt phục vụ cho các sản phẩm nông nghiệp Việt Nam, cho các tuyến đường riêng biệt”, Thủ tướng giao Bộ GTVT phối hợp các bộ, cơ quan nghiên cứu, đánh giá và đề xuất.

Đề án IPP Air Cargo độc đáo ở chỗ hãng hợp tác với các hãng bay ngoại, nối tiếp vận chuyển hàng hóa tới 16 sân bay tại 16 địa phương khác ở Việt Nam để mở rộng mạng lưới logistics. Sau 2022, IPP Air Cargo dự định sẽ đầu tư hệ thống máy bay sức chứa lớn hơn, cùng các hãng air cargo quốc tế bay vận chuyển hàng hóa ra nước ngoài và hợp tác chở hàng từ nước ngoài về Việt Nam.

Khi đó, xuất khẩu hàng hóa từ rau quả, thực phẩm tươi sống và những mặt hàng xuất khẩu có giá trị khác sẽ được vận chuyển đường hàng không, không chuyển lòng vòng qua nhiều cảng với chi phí cao như hiện nay. Điều này tạo ra sức cạnh tranh mới cho hàng hóa Việt Nam.

Dịch vụ logistics được đánh giá là một trong những lĩnh vực có nhiều tiềm năng lớn và khả năng bứt phá mạnh nhất tại Việt Nam trong bối cảnh nền kinh tế hội nhập sâu rộng và quá trình dịch chuyển, tái cơ cấu các chuỗi cung ứng quốc tế đang diễn ra ngày càng rõ nét. Vì vậy, IPP Air Cargo tham vọng đạt mục tiêu lớn nhất là góp phần làm ngành logistics Việt Nam lớn mạnh, mang đến lợi ích chung cho tất cả các bên. IPP Air Cargo không cạnh tranh với các DN logistics Việt, không lấn sân cạnh tranh vận chuyển hành khách với các hãng hàng không Việt.

Kiến nghị bất ngờ của Bộ Giao thông Vận tải

Theo Luật Đầu tư 2020, dự án thành lập Hãng hàng không IPP Air Cargo khai thác dịch vụ vận chuyển hàng hóa không nằm trong danh mục các dự án cần phải phê duyệt chủ trương đầu tư của các cấp có thẩm quyền. Trước đề xuất của IPPG, có lẽ để “chắc ăn”, Cục Hàng không Việt Nam ra Công văn 4620 ngày 14/5/2021 xin ý kiến của Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) về việc hướng dẫn xây dựng và thẩm định hồ sơ đề nghị cấp giấy phép kinh doanh vận chuyển hàng không cho IPP Air Cargo.

Theo Nghị định 89/2019/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 92 về các ngành, nghề kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực hàng không dân dụng và Nghị định 30/2013/NĐ-CP về kinh doanh vận chuyển hàng không và hoạt động hàng không, thì IPP Air Cargo phải thực hiện thủ tục cấp giấy phép kinh doanh vận chuyển hàng không.

Điều 13 Nghị định 30/2013/NĐ-CP quy định: “Trong thời hạn 30 ngày làm việc (gồm cả thời gian lấy ý kiến cơ quan, đơn vị liên quan) kể từ ngày nhận đủ hồ sơ đề nghị cấp giấy phép, giấy chứng nhận (…), Cục Hàng không báo cáo kết quả thẩm định lên Bộ GTVT”. Điều 14 Nghị định này quy định: “Trong thời hạn 15 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được Tờ trình của Bộ GTVT, Thủ tướng quyết định việc cấp giấy phép kinh doanh vận chuyển hàng không, giấy phép kinh doanh hàng không chung vì mục đích thương mại; trường hợp không chấp thuận, Thủ tướng thông báo tới Bộ GTVT và nêu rõ lý do”.

Tuy nhiên, với lý do nhằm đảm bảo quản lý nhà nước về hàng không phát triển bền vững trong tình hình mới, Bộ GTVT đã kiến nghị Chính phủ trước mắt tập trung phục hồi thị trường vận tải hàng không trong nước và quốc tế, tháo gỡ khó khăn cho các hãng hàng không Việt đang hoạt động; việc thành lập hãng hàng không mới sẽ được xem xét sau thời điểm thị trường hàng không phục hồi (dự kiến 2022). Có nghĩa IPP Air Cargo phải chờ.

Cần một cái nhìn đúng đắn hơn

Vẫn biết đại dịch COVID-19 đã và đang “tấn công” kinh tế toàn cầu, không riêng Việt Nam, không riêng lĩnh vực kinh tế nào. Riêng ngành hàng không dân dụng được dự báo, nếu dịch Covid-19 được kiềm chế, phải đến năm 2024 mới có thể phục hồi như trước dịch.

Thế nhưng, có nên vì điều này mà “lùi” thời gian xem xét đề xuất của IPP Air Cargo.

Thứ nhất, cần nhắc lại hãng này đề xuất kinh doanh Air Cargo chứ không vận tải hành khách dân dụng hoặc hàng không chung (hiện Việt Nam có 5 DN đang có cấp giấy phép kinh doanh hàng không chung còn hiệu lực).

Thứ hai, IPPG sẽ lập trung tâm kho hàng hóa quốc tế tại Đà Nẵng, nơi giao thông thuận lợi, chưa hề quá tải như Tân Sơn Nhất và Nội Bài.

Thứ ba, việc Bộ GTVT căn cứ vào ý kiến “đồng ý về nguyên tắc” của Thủ tướng để lùi xem xét đề xuất của IPPG, nhiều ý kiến cho rằng thực chất là động tác “chuyền banh”. Hơn nữa, có còn gì đó băn khoăn khi so sánh tính pháp lý giữa ý kiến hành chính của Bộ GTVTvới quy định pháp luật trong Luật Hàng không dân dụng, Luật Đầu tư... và các văn bản hướng dẫn thi hành lĩnh vực kinh doanh hàng không.

Điều cuối cùng cần nói, chờ dịch COVID-19 qua mới xem xét, có thể sẽ vuột cơ hội bởi phải chung sống với đại dịch này đến khi nào là một biến số và thực tế Chính phủ đã xác định rất đúng đắn “vừa phải chống dịch, vừa phải phát triển kinh tế”.

Từ những vấn đề vĩ mô của đất nước đến những quy hoạch, dự án đầu tư... luôn đòi hỏi tầm nhìn. IPP Air Cargo phải chờ, có nghĩa ngành logistics Việt Nam phải chờ. Điều này có phù hợp với các nghị quyết, chính sách của Đảng và Nhà nước trong lĩnh vực phát triển kinh tế; phù hợp với chủ trương hỗ trợ DN; phù hợp với quy định pháp luật và lợi ích kinh tế của đất nước, xã hội?

Tin cùng chuyên mục

Ảnh minh họa.

Nhà đầu tư ngoại mua ròng hơn 44 tỷ đồng trên HNX trong tháng 9

(PLVN) -  Theo Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX), trong tháng 9/2024, nhà đầu tư nước ngoài đã mua ròng trở lại sau 2 tháng bán ròng cổ phiếu trên HNX. Trong đó, giá trị mua vào 1.128 tỷ đồng và bán ra hơn 1.084 tỷ đồng. Tính chung trong tháng 9/2024, khối này mua ròng 44,2 tỷ đồng.

Đọc thêm

Không yêu cầu ký quỹ đủ tiền trước giao dịch là giải pháp ngắn hạn

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi chủ trì.
(PLVN) - Liên quan đến nâng hạng thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam, một trong những điểm mới tại dự thảo Thông tư do Ủy ban chứng khoán nhà nước (UBCKNN), Bộ Tài chính đang soạn thảo là tiêu chí không yêu cầu phải có đủ tiền khi đặt lệnh mua cổ phiếu của Nhà đầu tư nước ngoài (NĐTNN). Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp ngắn hạn…

Thị trường chứng khoán Việt Nam như người mặc áo chật

Chủ tịch UBCKNN Vũ Thị Chân Phương
(PLVN) - Theo Chủ tịch Ủy ban chứng khoán nhà nước (UBCKNN) Vũ Thị Chân Phương, thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam hiện đã đạt được độ lớn, như người mặc áo chật, cần bước lên bước tiến mới, và trải nghiệm của nhà đầu tư (NĐT) nước ngoài là một trong những yếu tố nâng hạng TTCK

Vẫn chưa có lộ trình đưa hệ thống KRX vào vận hành

Nhà đầu tư theo dõi diễn biến thị trường chứng khoán tại HoSE. (Ảnh: Hứa Chung/TTXVN)
(PLVN) - Bộ Tài chính cho biết, nhà thầu KRX đang rà soát, kiểm thử thêm để đánh giá về việc vận hành của hệ thống. Căn cứ kết quả kiểm thử, rà soát, Chủ đầu tư sẽ báo cáo Bộ Tài chính lộ trình triển khai tiếp theo.

Vì sao các tổ chức tài chính tích cực với cổ phiếu MSN?

Vì sao các tổ chức tài chính tích cực với cổ phiếu MSN?
(PLVN) - Mức vốn hóa hiện tại cổ phiếu MSN của Tập đoàn Masan được cho rằng chưa phản ánh đúng giá trị nội tại của doanh nghiệp. Điều này là do với chỉ tổng vốn hóa của hai tài sản là Masan Consumer và ngân hàng Techcombank đã vượt qua giá trị của MSN.

BCG Energy sẽ lên sàn UPCoM với mã cổ phiếu BGE

BCG Energy sẽ lên sàn UPCoM với mã cổ phiếu BGE
Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán (VSDC) vừa cấp giấy chứng nhận đăng ký chứng khoán và cấp mã chứng khoán cho Công ty Cổ phần BCG Energy với tên mã là BGE. BCG Energy là một trong các công ty thành viên trụ cột của Tập đoàn Bamboo Capital (HoSE: BCG), phụ trách mảng năng lượng tái tạo.

Thị trường chứng khoán hoạt động an toàn, ổn định dù nhà đầu tư nước ngoài liên tục bán ròng

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc làm việc với HOSE chiều 13/6.
(PLVN) - 6 tháng đầu năm thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam ghi nhận nhà đầu tư nước ngoài (NĐTNN) liên tục bán ròng, với giá trị bán ròng lũy kế trên 38 nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên theo lãnh đạo Ủy ban chứng khoán nhà nước (UBCKNN), TTCK Việt Nam vẫn hoạt động ổn định, an toàn, minh bạch, thanh khoản cao, tiếp tục khẳng định là kênh dẫn vốn quan trọng của nền kinh tế…

Bảo mật thông tin trong lĩnh vực chứng khoán: Chủ động phòng hơn chống

Sự cố VNDIRECT bị tấn công mạng cảnh báo sự tuân thủ quy định pháp luật về an toàn thông tin. (Ảnh minh họa - Nguồn: V.G.P).
(PLVN) - Theo đại diện các cơ quan quản lý và các chuyên gia, về tổng thể, Việt Nam đã có hệ thống đầy đủ với các văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) về an toàn thông tin (ATTT), song tính tuân thủ còn hạn chế mà vụ việc Công ty CP Chứng khoán VNDIRECT bị tấn công vừa qua là một tiếng chuông cảnh tỉnh.

Nam A Bank lên sàn chứng khoán HOSE

Ông Trần Ngô Phúc Vũ, chủ tịch HĐQT Nam A Bank, thực hiện nghi lễ đánh chiêng - báo hiệu giờ giao dịch chính thức đầu tiên của cổ phiếu NAB trên sàn HOSE. (Ảnh: Nam Á Bank)
(PLVN) - Sáng nay 8/3, Sở Giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh (HOSE) công bố và trao quyết định niêm yết, chào mừng ngày giao dịch đầu tiên cổ phiếu NAB của Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam A Bank).

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước triển khai việc công bố thông tin một đầu mối từ tháng 3/2024

Trước mắt, Hệ thống công bố thông tin một đầu mối sẽ áp dụng đối với các tổ chức niêm yết, đăng ký giao dịch trên HNX.
(PLVN) - Từ ngày 08/3/2024, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) sẽ vận hành Hệ thống công bố thông tin (CBTT) một đầu mối áp dụng đối với tổ chức niêm yết, đăng ký giao dịch trên sở giao dịch chứng khoán (GDCK). Trước mắt, sẽ áp dụng đối với các tổ chức niêm yết, đăng ký giao dịch trên Sở GDCK Hà Nội (HNX).

Công bố 10 sự kiện, vấn đề chứng khoán nổi bật 2023

Công bố 10 sự kiện, vấn đề chứng khoán nổi bật 2023
(PLVN) - Chiều nay, 28/12, tại Hà Nội, Câu lạc bộ Nhà báo Chứng khoán (SJCV) tổ chức công bố 10 sự kiện, vấn đề chứng khoán nổi bật năm 2023. Đây là hoạt động thường niên được SJCV tổ chức từ khi thành lập đến nay trên cơ sở bình chọn của các thành viên. Dưới đây là các sự kiện, vấn đề nổi bật: