Mất trật tự, vệ sinh, không có điện chiếu sáng

Năm 2002, cụm công nghiệp Vĩnh Niệm chính thức đi vào hoạt động. Năm 2004, thành phố giao quận Lê Chân trực tiếp quản lý về mặt nhà nước đối với cụm công nghiệp này, không gọi là “cụm công nghiệp” mà coi như quản lý một địa bàn đô thị. Tuy nhiên, ông Trưởng phòng Kinh tế quận cho biết : “Chúng tôi mới nhận được quyết định, chứ chưa hề có sự bàn giao nào và thực chất mới chỉ quản lý về một số mặt như: số doanh nghiệp, đôn đốc nộp báo cáo sản xuất, kinh doanh, giải quyết một số kiến nghị của doanh nghiệp khi có yêu cầu; phối hợp với chính quyền phường Vĩnh Niệm bảo đảm an ninh trật tự cho các doanh nghiệp, vận động doanh nghiệp tham gia Hiệp hội các doanh nghiệp quận Lê Chân…Còn lại, một số mảng khác do các đơn vị khác quản lý. Ví dụ như thuế do cơ quan thuế, vệ sinh do doanh nghiệp ký hợp đồng trực tiếp với Công ty Môi trường đô thị, nước sạch do Công ty Xây dựng và Đầu tư hạ tầng thu. Quận xây dựng được quy chế cụm công nghiệp; hỗ trợ giải quyết kiến nghị của doanh nghiệp ký hợp đồng mua điện trực tiếp với Công ty Điện lực …”.

Đến cụm công nghiệp Vĩnh Niệm những ngày này thấy một thực trạng rất đáng buồn. Nhìn toàn cảnh, cụm công nghiệp khá đẹp nhưng tại những tuyến đường nội bộ phía trong, nhất là những khúc quanh vắng vẻ, tình trạng mất vệ sinh đáng báo động. Trên vỉa hè bao phía ngoài của các doanh nghiệp Hồng Thái, Tân Hưng và phía sau doanh nghiệp An Thịnh chồng chất những đồ nhựa phế thải, cũ nát, hư hỏng. Khu vực vỉa hè bên ngoài Công ty VIC cũng vậy, vỏ các thùng sắt chất cao hơn cả tường bao. Trong những góc khuất của vỉa hè và dưới lòng đường từng đống rác thải sản xuất và sinh hoạt, rác vôi thầu, gạch vỡ vứt ngổn ngang. Nhiều đoạn vỉa hè phía ngoài các doanh nghiệp, nhất là đoạn cuối các đường ngang của khu doanh nghiệp Thành Đô và Ấm Vàng, Mỹ Hảo, Công ty Luxx…cỏ mọc cao ngút, có đoạn che khuất cả tường bao; giữa lòng đường là các loại cành cây, lá cây, rác chất đống. Phía ngoài tường bao các công ty bao bì Toàn Đạt, giày Hải Thất, nhiều hộ kinh doanh hàng ăn treo những tấm vải bạt lòng thòng suốt ngày đêm rất mất mỹ quan. Khu xử lý nước thải, cỏ cây mọc um tùm; bể, ống khô cong. Theo phản ánh của các doanh nghiệp, từ khi khánh thành cụm công nghiệp đến nay khu xử lý nước thải chưa hề hoạt động.

Mặc dù hệ thống điện chiếu sáng trong cụm công nghiệp khá hoàn chỉnh, nhưng theo phản ánh của các doanh nghiệp, điện chiếu sáng công cộng chỉ sáng được một lần khi khánh thành cụm công nghiệp. Các doanh nghiệp cảm thấy như bị “bỏ rơi” sau khi cụm công nghiệp đi vào hoạt động. Lối vào cụm công nghiệp có một chiếc ba-ri-e khá đẹp và hiện đại song dường như không hoạt động. Phía trong cụm công nghiệp, nhiều tuyến đường ngang thông sang khu dân cư. Cũng do không có điện chiếu sáng, một số đối tượng xấu thường tụ tập cờ bạc, tiêm chích ở những đoạn đường vắng trong cụm công nghiệp. Nhiều lái xe tắc-xi, xe tải cũng coi những tuyến đường trong cụm công nghiệp là điểm đỗ xe thoải mái. Công ty xây dựng và đầu tư hạ tầng chỉ đóng điện nếu các doanh nghiệp trong cụm đóng tiền điện chiếu sáng. Các doanh nghiệp thì cho rằng, nếu thành phố xác định đây là một tuyến đường phố nội thành (đặt tên là Nguyễn Sơn Hà) thì thành phố phải bảo đảm việc chiếu sáng công cộng. Tình trạng trên làm cho các doanh nghiệp bức xúc và tự bầu ra một “Hội đồng tự quản” do lãnh đạo 5 doanh nghiệp (các công ty Đức Anh, VIC, Phú Sỹ, Tân Hưng và bao bì Toàn Đạt) tạm thời chịu trách nhiệm “điều hành”  cụm công nghiệp về các vấn đề an ninh, phòng cháy, chữa cháy, vệ sinh… cũng như làm việc với các cơ quan chức năng thành phố về các vấn đề liên quan đến cụm công nghiệp.

Cần có cơ chế quản lý phù hợp

Từ thực trạng trên cho thấy, dù có gọi tên là cụm công nghiệp hay không thì khu vực này vẫn là nơi tập trung nhiều nhà máy sản xuất công nghiệp của các doanh nghiệp, không có dân cư. Việc quản lý khu vực này như đối với các khu đô thị có dân cư khác là điều không phù hợp. Do mới đi vào hoạt động, cụm công nghiệp Vĩnh Niệm bộc lộ những bất cập thuộc “bề nổi” như trên. Cùng với thời gian, các vấn đề khác như cấp, thoát nước, rác thải công nghiệp, ô nhiễm môi trường…trở nên cấp bách hơn, cũng như các vấn đề lao động- xã hội khác như đình công, nghỉ việc có thể sẽ xảy ra, vì thế cần có biện pháp giải quyết cũng như cách thức quản lý riêng. Trước đây, trong một số cuộc họp của UBND thành phố, lãnh đạo Ban Quản lý các khu chế xuất và công nghiệp thành phố đã đề nghị được giao quản lý cụm công nghiệp Vĩnh Niệm. Nếu giao cho Ban Quản lý này, Quận Lê Chân vẫn thực hiện chức năng quản lý nhà nước trên địa bàn. Còn nếu giao cụm công nghiệp cho quận chỉ quản lý như mọi địa bàn khác, sẽ khó đạt được yêu cầu trong công tác quản lý mọi mặt của cụm công nghiệp.

Theo nguyện vọng của các doanh nghiệp, cụm công nghiệp cần được xây tường bao, cổng chính và các cổng phụ, đồng thời đặt biển hiệu tên, địa chỉ cho cụm công nghiệp Vĩnh Niệm. Việc có một cơ quan quản lý chuyên trách cụm công nghiệp này là cần thiết. Các tuyến đường trong cụm công nghiệp cần được chiếu sáng về ban đêm. Các mặt trật tự, vệ sinh, phòng cháy, chữa cháy cần được bảo đảm hơn. Như vậy, các doanh nghiệp mới yên tâm với tài sản đầu tư. Đây là yêu cầu chính đáng của các doanh nghiệp cần được các cơ quan chức năng xem xét. Tuy nhiên, về phía các doanh nghiệp cũng cần nêu cao hơn nữa ý thức tự chủ, tự quản đối với khu vực mình quản lý, không nên chỉ lo quản lý phía trong tường rào doanh nghiệp còn bên ngoài mặc cho cỏ mọc, rác rưởi và phế thải.

Mai Hương