Trước năm 2014, lực lượng chuyên trách chống buôn lậu ma túy của Cục Điều tra Chống buôn lậu hầu như chỉ tham gia phối hợp cùng các lực lượng chức năng khác như Công an, Bộ đội Biên phòng trong điều tra phá án, phần lớn các vụ bắt giữ đều nằm ngoài địa bàn hoạt động hải quan.
Đầu năm 2014, Cục Điều tra Chống buôn lậu tham mưu cho Tổng cục Hải quan ban hành Kế hoạch số 17/KH-TCHQ về việc chống buôn lậu tiền chất, chất hướng thần, vận chuyển trái phép các chất ma túy tại địa bàn cảng biển, sân bay, bưu điện, chuyển phát nhanh của TP Hồ Chí Minh và Kế hoạch 72/KH-TCHQ về việc đấu tranh phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép chất các chất ma túy tại các tỉnh biên giới phía Bắc, quyết tâm đẩy mạnh công tác phòng, chống buôn lậu ma túy và tiền chất trong địa bàn hoạt động hải quan.
Trong đó, lực lượng chuyên trách kiểm soát ma túy của Cục Điều tra Chống buôn lậu làm nòng cốt, kết hợp chặt chẽ với lực lượng kiểm soát hải quan, cán bộ, công chức trong dây chuyền thủ tục hải quan tại cửa khẩu.
Theo nội dung kế hoạch, Tổng cục Hải quan chỉ đạo Cục Điều tra Chống buôn lậu chủ động nắm tình hình các đường dây, ổ nhóm lợi dụng các loại hình xuất nhập khẩu để buôn lậu tiền chất, chất hướng thần và vận chuyển trái phép các chất ma túy, phối hợp chặt chẽ với Cục Hải quan các tỉnh áp dụng các biện pháp nghiệp vụ để điều tra, xử lý, bắt giữ theo quy định.
Lực lượng chuyên trách của Cục Điều tra Chống buôn lậu phải hợp tác song phương với Hải quan các nước trong việc trao đổi thông tin hai chiều về các đối tượng, đường dây nghi vấn, phương thức thủ đoạn, những sơ hở, thiếu sót trong công tác kiểm soát người và hàng hóa dễ lợi dụng để vận chuyển trái phép ma túy.
Ngoài ra, lực lượng chuyên trách chống ma túy trực tiếp chủ trì, điều tra trinh sát nắm tình hình và phối hợp với các Cục Hải quan địa phương kiểm tra bắt giữ các vụ buôn lậu tiền chất, chất hướng thần và vận chuyển trái phép các chất ma túy với quy mô lớn, các vụ có liên quan đến địa bàn nhiều Cục Hải quan tỉnh, thành phố.
Bên cạnh đó, Cục Điều tra Chống buôn lậu còn là đầu mối, thường trực giúp lãnh đạo Tổng cục Hải quan hướng dẫn, chỉ đạo các Cục Hải quan địa phương về công tác nghiệp vụ kiểm soát ma túy, tiền chất.
Thực hiện hai kế hoạch trên của Tổng cục Hải quan, Cục Điều tra Chống buôn lậu đã chủ động đề xuất lãnh đạo Tổng cục Hải quan tổ chức các lớp tập huấn về công tác kiểm soát ma túy, trong đó 2/3 các lớp tập huấn dành cho cán bộ, công chức trong dây chuyền thủ tục hải quan ở các Chi cục Hải quan nhằm nâng cao hiệu quả phòng, chống buôn lậu ma túy và tiền chất trong địa bàn hoạt động hải quan.
Sau 2 năm thực hiện Kế hoạch số 17/KH-TCHQ và số 72/KH-TCHQ, nhận thấy hiệu quả từ việc đẩy mạnh kiểm soát ma túy và tiền chất trong địa bàn hoạt động hải quan, đầu năm 2016 Cục Điều tra Chống buôn lậu tiếp tục tham mưu lãnh đạo Tổng cục Hải quan ban hành Kế hoạch số 3163/KH-TCHQ về việc đấu tranh phòng, chống mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy và buôn lậu tiền chất năm 2016. Theo đó, Tổng cục Hải quan tiếp tục đẩy mạnh công tác phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép ma túy và tiền chất trong địa bàn hoạt động hải quan trên phạm vi toàn quốc.
Từ đó, trọng trách càng đặt nặng lên lực lượng chuyên trách kiểm soát ma túy của Cục Điều tra Chống buôn lậu. Theo Kế hoạch số 3163/KH-TCHQ, ngoài việc mở rộng các nhiệm vụ được giao trước đây (theo Kế hoạch 17 và Kế hoạch 72 năm 2014) tới tất cả các Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trên phạm vi toàn quốc, Cục Điều tra Chống buôn lậu phối hợp với Ban quản lý rủi ro Hải quan, Cục Hải quan các tỉnh, thành phố, Chi cục Hải quan các cửa khẩu rà soát, sàng lọc các phương tiện, cá nhân, doanh nghiệp đưa vào diện đối tượng trọng điểm để phân loại tiến hành kiểm tra hải quan dưới các hình thức như đưa qua máy soi, dùng chó nghiệp vụ, nâng tỷ lệ kiểm tra.
Đồng thời, phối hợp với các đơn vị nêu trên trực tiếp giám sát lô hàng đã được nâng luồng để kịp thời phát hiện những đối tượng lợi dụng các loại hình xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh để vận chuyển trái phép ma túy, buôn lậu tiền chất, chất hướng thần…
Với nhiệm vụ nặng nề được Tổng cục Hải quan giao, Cục Điều tra Chống buôn lậu đã thực hiện nghiêm túc với trách nhiệm cao nhất. Thường xuyên, thường trực giúp lãnh đạo Tổng cục Hải quan kiểm tra, hướng dẫn, chỉ đạo, đôn đốc các Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố về công tác nghiệp vụ kiểm soát ma túy, tiền chất.
Dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Tổng cục Hải quan, sự tham mưu sát tình hình thực tế của Cục Điều tra Chống buôn lậu, tình hình kiểm soát hoạt động phòng, chống buôn lậu vận chuyển trái phép chất ma túy với nòng cốt là lực lượng chuyên trách đã đạt được những kết quả đáng kể.
Tính đến thời điểm hiện tại của năm 2016, lực lượng Hải quan đã chủ trì bắt giữ 65 vụ ma túy, trong đó có 40 vụ lực lượng Hải quan chủ trì bắt giữ trong địa bàn hoạt động hải quan. Đặc biệt, thời gian gần đây lực lượng Hải quan đã phát hiện bắt giữ nhiều vụ buôn lậu ma túy lớn lợi dụng các loại hình xuất nhập khẩu.
Điển hình, đầu tháng 6/2016 lực lượng chống buôn lậu ma túy, Cục Điều tra Chống buôn lậu phối hợp với Cục Hải quan tỉnh Tây Ninh, Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn tiến hành kiểm tra lô hàng quá cảnh vận chuyển từ Lạng Sơn đến Cửa khẩu Xa Mát tỉnh Tây Ninh, kết quả phát hiện 15,8kg ma túy đá.
 |
| Lô ma túy đá “khủng” lên đến 15,8 kg được ngụy trang, cất giấu trong 1 container hàng tạp hóa (Cửa khẩu Xa Mát, Tây Ninh) |
Cụ thể, qua công tác thu thập thông tin tình báo, lực lượng chuyên trách chống ma túy, Cục Điều tra Chống buôn lậu đã tiến hành xác lập chuyên án, đồng thời phối hợp với Đội Kiểm soát phòng, chống ma túy Cục Hải quan tỉnh Tây Ninh, Chi cục Hải quan Cửa khẩu Xa Mát và các lực lượng chức năng (Bộ đội Biên phòng, Công an) tiến hành triển khai chuyên án đấu tranh chống vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới, thực hiện các biện pháp nghiệp vụ nhằm xác định đối tượng có dấu hiệu nghi vấn.
Quá trình triển khai chuyên án, vào lúc 10h15 ngày 03/6/2016 đến 16h ngày 04/6/2016 các lực lượng đã phối hợp tiến hành kiểm tra, khám xét lô hàng quá cảnh theo tờ khai số 500043222640 ngày 31/5/2016 của Công ty Cổ phần Vận tải quốc tế KA (địa chỉ tại 95 Lý Nam Đế, phường Cửa Đông, Quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội) vận chuyển trên container số HDMU6947056 của xe biển số 29C-43264, rơ moóc mang biển đăng ký 29R-03131 do Nguyễn Văn Tuấn (lái xe cho Công ty Cổ phần Xây dựng thương mại và Kinh doanh vận tải VITRANSCO) điều khiển.
Theo hồ sơ liên quan đến lô hàng của tờ khai trên thể hiện lô hàng trên được Công ty KA khai báo là hàng dệt may và các mặt hàng đồ gia dụng khác. Địa điểm đóng container tại Trung Quốc được vận chuyển quá cảnh từ Cửa khẩu Hữu Nghị (Lạng Sơn) đi theo đường bộ đến Cửa khẩu Xa Mát (Tây Ninh). Địa điểm giao hàng là Campuchia.
Tại Cửa khẩu Xa Mát, các lực lượng chức năng tiến hành khám xét toàn bộ lô hàng. Kết quả khám xét phát hiện có 03 thùng hàng đựng thiết bị máy in vi tính (trong đó có các hộp mực máy in), 02 thùng hàng đựng camera, bên trong các hộp đựng máy in và bên trong các camera (rỗng ruột) có chứa 98 gói nilon màu đen, bên trong có chứa chất tinh thể rắn màu trắng (nghi là ma túy tổng hợp; phản ứng dương tính thuốc thử MDMA), tổng cộng khoảng 15,8kg (cả bao bì).
 |
Từ vụ bắt giữ ma túy trên có thể thấy, Cục Điều tra Chống buôn lậu với vai trò nòng cốt, đầu tàu đã chủ trì, chỉ đạo, hướng dẫn các Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố, và các Chi cục Hải quan đạt được nhiều kết quả cao góp phần trong công tác phòng, chống vận chuyển trái phép chất ma túy.
