Bảo đảm tính khả thi của các chính sách hỗ trợ
Trình bày báo cáo về một số vấn đề lớn liên quan đến giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Hợp tác xã (HTX) (sửa đổi) tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội (QH) Vũ Hồng Thanh cho biết, về việc thể chế hóa nội dung 8 chính sách tại Nghị quyết số 20-NQ/TW, nhiều ý kiến đề nghị tiếp tục nghiên cứu, rà soát, cụ thể hóa các chính sách của Nhà nước, bảo đảm tính khả thi, hiệu quả hỗ trợ và phù hợp với nguồn lực kinh tế; bảo đảm quy định thống nhất với các luật có liên quan; chính sách về đất đai đối với HTX cần bảo đảm, thống nhất, phù hợp với quy định tại dự án Luật Đất đai (sửa đổi) đang trình QH xem xét, cho ý kiến; chính sách tín dụng đối với HTX cần bảo đảm thống nhất, phù hợp với quy định của Luật Các tổ chức tín dụng (TCTD).
Một số ý kiến đề nghị xác định rõ các tiêu chí lựa chọn đối tượng được Nhà nước hỗ trợ cho phù hợp với từng nội dung hỗ trợ của Nhà nước, tạo điều kiện cho tổ hợp tác, HTX, liên hiệp HTX được tiếp cận với các chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Có ý kiến cho rằng sẽ khó thực hiện nếu dự thảo Luật không quy định cụ thể chính sách ưu đãi đối với một số tổ hợp tác, HTX, liên hiệp HTX có tiêu chí được ưu tiên và cũng không giao cho Chính phủ quy định chi tiết.
Tiếp thu ý kiến đại biểu, Thường trực Ủy ban Kinh tế chỉnh lý quy định tại Điều 18 về các tiêu chí để tổ hợp tác, HTX, liên hiệp HTX được xem xét thụ hưởng các chính sách hỗ trợ của Nhà nước cũng như làm rõ các tiêu chí ưu tiên trong lựa chọn, như ưu tiên có số lượng thành viên, thành viên là người khuyết tật, thành viên là đồng bào dân tộc thiểu số, lao động nữ nhiều hơn… hoặc hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp hoặc thuộc địa bàn kinh tế - xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn. Đồng thời, giao Chính phủ quy định chi tiết để có cơ sở triển khai thực hiện các chính sách cho tổ hợp tác, HTX, liên hiệp HTX được ưu tiên, bảo đảm tính khả thi của các chính sách này.
Bên cạnh đó, tiếp thu ý kiến đại biểu, Thường trực Ủy ban Kinh tế chỉnh lý và thể hiện tại Điều 81 dự thảo Luật về việc HTX, liên hiệp HTX có đủ điều kiện theo quy định của Chính phủ thì được góp vốn, mua cổ phần, thành lập doanh nghiệp nhằm mục tiêu hỗ trợ hoạt động, hỗ trợ liên kết, tiêu thụ, sử dụng sản phẩm dịch vụ của HTX, liên hiệp HTX theo chủ trương tại Nghị quyết số 20-NQ/TW.
Nghiên cứu bổ sung thành lập doanh nghiệp trong HTX
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch QH Vương Đình Huệ đánh giá, dự án Luật đủ điều kiện trình QH xem xét thông qua tại kỳ họp tới. Để hoàn thiện hơn nữa dự án Luật, Chủ tịch QH Vương Đình Huệ đề nghị, các chính sách hỗ trợ HTX đang quy định từ Điều 17 đến Điều 28 dự thảo Luật phải có dự thảo Nghị định hướng dẫn của Chính phủ kèm theo; đồng thời, cần rà soát, chắt lọc một số nội dung lớn để đưa vào trong Luật để đảm bảo tính cụ thể và khả thi. Về chính sách tiếp cận vốn, Chủ tịch QH gợi mở quy định trong Luật việc các ngân hàng thương mại cho các chủ thể tổ hợp tác, HTX, liên minh HTX vay vốn tín dụng thương mại theo quy định pháp luật, nghiên cứu quy định một số loại tài sản cụ thể có thể thế chấp vay vốn.
Ngoài ra, Chủ tịch QH cũng cho biết, hiện nay, qua tổng kết cho thấy những người là quản lý, cán bộ và nhân viên của HTX mong muốn khi nghỉ hưu được hưởng lương hưu. Đây cũng là chính sách trong Nghị quyết về bảo hiểm xã hội đa tầng của Việt Nam. Do đó, cần nghiên cứu quy định các trường hợp tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, cách thức thành viên và người lao động làm việc thường xuyên có nhận tiền công, tiền lương tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc; quy định cách thức và chế độ hỗ trợ thành viên của các HTX tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và quy định về cam kết của các thành viên HTX đối với những hỗ trợ chính sách này. Một vấn đề khác được Chủ tịch QH Vương Đình Huệ đề cập là nghiên cứu bổ sung thành lập doanh nghiệp trong HTX, có thể nghiên cứu đưa ra những điều khoản mang tính nguyên tắc chung và giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết để không để có khoảng trống pháp luật trong vấn đề này.
Đánh giá cao việc tiếp thu ý kiến các đại biểu của cơ quan soạn thảo cũng như báo cáo giải trình, tiếp thu, Phó Chủ tịch QH Nguyễn Khắc Định phân tích, trong dự thảo Luật đang có nhiều điều, khoản giao Chính phủ quy định chi tiết, không đảm bảo tính rõ ràng nên cần nghiên cứu quy định chi tiết ngay tại dự thảo Luật. Liên quan đến quy định về chuyển nhượng phần góp vốn của thành viên HTX, Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng QH Bùi Văn Cường đề nghị không nên cho phép chuyển nhượng, tránh tạo điều kiện giao dịch để chuyển tài sản cho người khác thông qua HTX vì các mục đích khác.
